Edincik su zeytinyağı, Türkiye'nin Balıkesir iline bağlı Edincik Mahallesi'nde üretilen ve 3 Haziran 2024 tarihinde tescillenmiş coğrafi işaretli bir üründür. Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından "menşe adı" kapsamında tescil edilerek yasal koruma altına alınmıştır.
Coğrafi ve Kültürel Konum
Edincik, Balıkesir ili Bandırma ilçesine bağlı bir mahalle olup, Marmara Denizi’ne yakınlığı sayesinde denizel iklime sahiptir. Bu iklim, zeytin ağaçlarının yıl boyunca dengeli nem ve sıcaklıkta gelişmesini sağlar.
Bölge, Osmanlı döneminden bu yana geleneksel zeytinyağı üretimiyle bilinir. Edincik su zeytinyağı bu geleneksel üretim bilgisinin günümüzdeki yansımasıdır.
Tescil Süreci ve Hukuki Statü
- Tescil No: 1595
- Başvuru Sahibi: Bandırma Ticaret Odası
- Tescil Tarihi: 3 Haziran 2024
- Coğrafi İşaret Türü: Menşe Adı
Menşe adı tescili, ürünün sadece o bölgede, o yöreye özgü yöntemlerle üretildiğini ifade eder. Bu bağlamda Edincik su zeytinyağının tescili, ürünün marka değerini korurken aynı zamanda tüketiciye kalite güvencesi sunar.
Üretim Yöntemleri
Zeytin Hasadı: Zeytinler genellikle Ekim sonu – Aralık başı arasında, elle toplama veya sırıkla silkeleme yöntemiyle hasat edilir. Hasattan sonra zeytinler en geç 24 saat içinde işlenmelidir.
Soğuk Sıkım Süreci: Edincik su zeytinyağı, 27 °C’nin altında uygulanan soğuk sıkım yöntemiyle elde edilir. Bu yöntem sayesinde zeytinin doğal fenolik bileşenleri, aromatik yapısı ve vitaminleri korunur.
Fizikokimyasal ve Duyusal Özellikler
Parametre Değer (En Fazla / En Az)
- Serbest Yağ Asitliği ≤ 0,8 g oleik asit / 100 g
- Peroksit Değeri ≤ 20 meq O₂ / kg yağ
- UV K270 ve K232 Standart limitler içinde
- Nem ve Uçucu Madde Oranı ≤ 0,2%
- Yağ İçeriği %19 – %23 (zeytin meyvesinde)
- Renk ve Tat Altın sarısı, meyvemsi aroma
Edincik su zeytinyağı, tat ve aroma bakımından meyvemsi, hafif acılık ve yakıcılık içeren dengeli bir karaktere sahiptir. Özellikle taze ot, badem, domates yaprağı ve elma çağrışımı yapan aromaları belirgindir. Bu duyusal yapı, Edincik’in toprağı ve üretim biçimiyle doğrudan ilişkilidir.
Ürün Standardizasyonu ve Denetim
Bandırma Ticaret Odası başkanlığında oluşturulan denetim kurulu, üretici kayıtlarını ve ürün analizlerini periyodik olarak inceler.
Denetimlerde şu kriterler esas alınır:
- Coğrafi sınırlar içinde üretim yapılması.
- Fizikokimyasal analiz raporları.
- Ambalajlama ve etiketleme standartlarına uygunluk.
Ambalajlama ve Pazarlama
Edincik su zeytinyağı, cam şişe veya teneke kutularda, 250 ml ile 5 L arasında ambalajlanarak piyasaya sunulur. Üzerinde coğrafi işaret logosu ve tescil numarası bulunması zorunludur.
Coğrafi işaretin sağladığı yasal koruma sayesinde markalaşma süreci güçlenmiş, ihracat potansiyeli artmıştır. Ürün, butik gurme marketlerde ve e-ticaret platformlarında yer almaya başlamıştır.
Ekonomik ve Sosyal Etkiler
Zeytinyağının katma değeri artmış, küçük ölçekli üreticilerin ekonomik gücü desteklenmiştir. Yerel istihdam artmış, tarımsal üretim sürdürülebilir hâle gelmiştir. Edincik’te bazı kadın kooperatifleri, coğrafi işaretli ürünün üretim ve pazarlama süreçlerinde aktif olarak yer almaktadır. Bu durum bölgesel kalkınmaya toplumsal katkı sağlamaktadır.
