Ömer Edip Cansever (1928-1986), İkinci Yeni akımının önemli temsilcilerinden biri olan Türk şair ve antikacıdır. Şiirlerinde bireyin yalnızlığını, toplumsal bağlarını ve varoluşsal sorgulamalarını ele almıştır. Türk edebiyatında dramatik monologlar ve düzyazı şiir yapısıyla dikkati çeken eserler vermiştir. Toplamda 17 şiir kitabı yayımlamış ve modern Türk şiirinde tematik ve biçimsel yenilikler getiren çalışmalarıyla tanınmıştır.

_{Edip Cansever - Kültür İstanbul}

Hayatı

Edip Cansever, 8 Ağustos 1928’de İstanbul’un Beyazıt semtinde doğmuştur. Babası Fazlı Bey Kapalıçarşı’da antika dükkanı işleten bir tüccar, annesi Pembe Hanım ise ev hanımıdır. Dört çocuklu bir ailenin üçüncü ve tek erkek çocuğudur. Çocukluk yılları Saraçhanebaşı’nda geçmiştir ve bu dönemde Ahmet Hamdi Tanpınar gibi isimlerle komşu olmuştur.

İlköğrenimini 56. İlkokul’da, ortaöğrenimini Gelenbevi Ortaokulu ve Kumkapı Ortaokulu’nda tamamlamış, lise eğitimini ise 1946 yılında İstanbul Erkek Lisesi’nde bitirmiştir. Babıâli’nin edebi atmosferinde büyüyen Cansever, lise yıllarında şiir yazmaya başlamış ve bu ilgi zamanla tutkuya dönüşmüştür. Üniversite öğrenimini Yüksek Ticaret Okulu’nda sürdürmüş ancak tamamlamamıştır.

Eğitimini yarıda bırakan Cansever, babasının Kapalıçarşı’daki antika dükkanında çalışmaya başlamış ve 1976’ya kadar antikacılık yapmıştır. 1954 yılında Kapalıçarşı yangını sonucu dükkanı yanmış, ardından ortağı Jak Salhoşvili ile yeni bir dükkan açmıştır. Bu yıllarda şiire olan ilgisi artmış ve dükkanın asma katında edebi eserler çıkarmaya yoğunlaşmıştır.

Edebi Kariyeri

Edip Cansever, Türk edebiyatında İkinci Yeni akımının önemli temsilcilerinden biridir. İlk şiiri 1944 yılında yayımlanmış, 1947’de ise ilk kitabı İkindi Üstü basılmıştır. Bu eser Garip akımının etkilerini taşımaktadır. 1950’lerin ortalarında İkinci Yeni’ye yönelerek imgelerle dolu, çağrışım zenginliği içeren bir şiir dili geliştirmiştir. 1957 yılında yayımladığı Yerçekimli Karanfil ile büyük bir başarı kazanmış, bu eser 1958’de Yeditepe Şiir Armağanı’na layık görülmüştür.

Cansever’in şiirlerinde bireyin yalnızlığı, varoluşsal sorgulamalar, toplumla bağları ve modern insanın sorunları işlenmiştir. Tiyatrodan esinlenen dramatik monologlar ve diyaloglar kullanmış, şiirlerinde uzun şiir formuna ağırlık vermiştir. Şiirlerinde sıkça kullandığı "otel" metaforu, bireyin dünyadaki geçiciliğini ifade etmek için kullandığı temel imgelerden biridir. Bu nedenle edebiyat dünyasında "Oteller Şairi" olarak anılmıştır.

Eserleri

Edip Cansever, toplamda 17 şiir kitabı yayımlamıştır.

• İkindi Üstü (1947)
• Dirlik Düzenlik (1954)
• Yerçekimli Karanfil (1957)
• Umutsuzlar Parkı (1958)
• Petrol (1959)
• Nerde Antigone (1961)
• Tragedyalar (1964)
• Çağrılmayan Yakup (1966)
• Kirli Ağustos (1970)
• Sonrası Kalır (1974)
• Ben Ruhi Bey Nasılım (1976)
• Sevda ile Sevgi (1977)
• Şairin Seyir Defteri (1980)
• Yeniden (1981)
• Bezik Oynayan Kadınlar (1982)
• İlkyaz Şikayetçileri (1984)
• Oteller Kenti (1985)
• Gül Dönüyor Avucumda (Vefatından sonra, 1987),
• Sonrası Kalır I, Bütün Şiirleri (2005)
• Sonrası Kalır II, Bütün Şiirleri (2005)

Ödülleri

Edip Cansever, eserleriyle birçok ödül kazanmıştır:

• 1958: Yeditepe Şiir Armağanı (Yerçekimli Karanfil)
• 1977: Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü (Ben Ruhi Bey Nasılım?)
• 1982: Sedat Simavi Edebiyat Ödülü (Yeniden)

Son Yılları ve Ölümü

Edip Cansever, 1976’da antikacılığı bırakarak tamamen şiire yönelmiştir. Hayatının son yıllarında kışları İstanbul’da geçirirken yazları eşiyle Akdeniz kıyılarında vakit geçirmiştir. 1986 yılında Bodrum’da tatildeyken beyin kanaması geçirmiş, İstanbul’da tedavi altına alınmış ancak 28 Mayıs 1986 tarihinde 58 yaşında vefat etmiştir. Mezarı Aşiyan Mezarlığı’ndadır.

Mirası

Edip Cansever, İkinci Yeni akımının önde gelen isimlerinden biri olarak modern Türk şiirine önemli katkılarda bulunmuştur. Şiirlerinde bireyin ruhsal derinliklerini ve toplumsal bağlarını ele alarak, modern Türk edebiyatına yeni bir perspektif kazandırmıştır. Eserleri, ölümünden sonra da etkisini sürdürmüş, tiyatroya uyarlanmış ve akademik çalışmalara konu olmuştur. Gül Dönüyor Avucumda adlı kitabı ölümünden sonra yayımlanan önemli eserlerindendir. Modern Türk şiirinin en yenilikçi ve etkili figürlerinden biri olarak kabul edilmektedir.