Elektrokardiyografi (EKG), kalbin elektriksel aktivitesini kaydeden bir tıbbi testtir. EKG, kalbin her atışındaki elektriksel uyarıları ölçer ve grafiksel bir biçimde kaydeder. Bu test, kalp hastalıklarını teşhis etmek, ritim bozukluklarını izlemek ve kalp sağlığını değerlendirmek için yaygın bir şekilde kullanılır.

Tarihçe

EKG'nin temelleri 19. yüzyılın sonlarına dayanmaktadır. İlk defa 1872'de Alman fizyologu Willem Einthoven, kalbin elektriksel aktivitesini ölçen bir cihaz geliştirmiştir. Einthoven, bu cihazla kalp atışlarının elektriksel sinyallerini kaydetmiş ve 1903 yılında EKG'yi icat ederek Nobel Ödülü'nü kazanmıştır. EKG'nin tıbbi kullanımı, 20. yüzyılın başlarında yaygınlaşmaya başlamıştır.

Çalışma Prensibi

EKG, kalbin elektriksel sinyallerini, cilt üzerine yerleştirilen elektrotlar aracılığıyla kaydeder. Kalp kası, her kasılma öncesinde elektriksel bir uyarı alır. Bu elektriksel sinyaller, EKG cihazı tarafından ölçülüp bir grafik üzerinde zamanla değişen dalgalar olarak yansıtılır.

EKG cihazı, elektrotlar kullanarak kalpten gelen elektriksel akımları algılar. Bu elektrotlar genellikle vücudun farklı bölgelerine (göğüs, kollar ve bacaklar) yerleştirilir. Elektrotların sayısına göre farklı EKG türleri bulunur; en yaygın olanı 12 kanal EKG’dir, bu test, kalbin elektriksel aktivitesini farklı açılardan gösterir.

EKG Dalga Formu

^{EKG Dalgaları (Yapay Zeka İle Oluşturulmuştur.)}

EKG çizgisi, dört ana dalgadan oluşur:

• P dalgası: Atriyumların kasılmasını temsil eder.
• QRS kompleksi: Ventriküllerin kasılmasını ifade eder.
• T dalgası: Ventriküllerin gevşemesini gösterir.
• U dalgası: Genellikle daha az belirgindir ve ventriküllerin son gevşemesini yansıtır.

Bu dalgaların her biri, kalbin elektriksel faaliyetinin belirli bir aşamasını temsil eder.

EKG Çekimi

EKG, genellikle hastanın dinlenir bir pozisyonda, vücuduna elektrotlar yerleştirilerek yapılır. Test sırasında hasta hareketsiz kalmalı ve normal solunum yapmalıdır. EKG testi genellikle ağrısızdır, ancak elektrotların yerleştirildiği bölgelerde hafif bir rahatsızlık hissedilebilir.

Kullanım Alanları

EKG, kalp hastalıklarının tanı ve izlenmesinde önemli bir araçtır. Bazı yaygın kullanımları şunlardır:

• Ritim bozuklukları: Aritmi, kalp atışlarının düzensizliğidir ve EKG ile tespit edilir.
• Kalp krizi (miyokard enfarktüsü): EKG, kalp kasına kan akışının yetersiz olduğu bölgeleri gösterir.
• Kalp yetmezliği: EKG, kalbin yeterince etkili çalışıp çalışmadığını belirlemede yardımcı olabilir.
• Hipertansiyon: Yüksek tansiyon, kalbin elektriksel faaliyetini etkileyebilir ve EKG ile izlenebilir.
• Kalp büyümesi: EKG, kalp kasının kalınlaşması veya büyümesi gibi yapısal değişiklikleri gösterebilir.

Yorumlama

EKG sonuçları, genellikle bir kardiyolog tarafından yorumlanır. Normal bir EKG'de belirli bir düzende ve aralıkta dalgalar yer alır. Ancak, çeşitli anormallikler (örneğin, dalga şekillerindeki değişiklikler veya aralıkların uzunluğu), kalp hastalıklarının belirtileri olabilir. EKG'nin yorumlanması, hastanın semptomları, klinik durumu ve diğer test sonuçları ile birlikte yapılmalıdır.

Önemli EKG Anormallikleri

• Aritmiler: Kalp atışlarının düzensizliği, EKG'de anormal P dalgaları veya QRS kompleksleri ile ortaya çıkabilir.
• ST yükselmesi: Kalp krizi belirtisi olabilir. ST segmentinin anormal bir şekilde yükselmesi, kalp kası hücrelerinin oksijen yetersizliği yaşadığını gösterir.
• QT aralığı uzaması: Bu durum, bazı ilaçlar veya genetik bozukluklar sonucu kalp ritmi sorunlarına yol açabilir.
• Sinüs bradikardisi ve taşikardisi: Kalp atışlarının normalden daha yavaş (bradikardi) veya daha hızlı (taşikardi) olması.

Avantajları ve Sınırlamaları

• Avantajları: EKG, hızlı, non-invaziv ve çoğunlukla ağrısız bir testtir. Herhangi bir hazırlık gerektirmez ve genellikle birkaç dakika içinde sonuç alınabilir. Ayrıca, EKG'ler taşınabilir cihazlarla bile yapılabilir.
• Sınırlamaları: EKG, yalnızca kalbin elektriksel aktivitesini ölçer ve yapısal kalp hastalıklarını göstermez. Ayrıca, bazı kalp hastalıkları EKG sırasında görünmeyebilir ve başka testler gerekebilir.