Elmalı sikkeleri, Antalya ilinin Elmalı ilçesi çevresinde ortaya çıkan ve bölgenin tarihî-topoğrafik konumunu, Hellenistik dönem siyasal ve ekonomik ilişkilerini belgeleyen numismatik malzeme grubudur. Bu malzeme, hem müze koleksiyonları hem de iade ve inceleme süreçleri bağlamında önem taşımaktadır. ^【1】 

^{Elmalı Sikkeleri (KVMGM)}

Bölgenin Coğrafi ve Tarihî Bağlamı

Elmalı; antik dönemde Akarassos adıyla anılan, Milyas-Kabalis ile Likya arasında stratejik bir güzergâh üzerinde yer alan bir yerleşim alanıdır. Bölge, farklı kültürel etkilerin kesiştiği bir saha olarak değerlendirilir ve bu durum sikkelerin dağılımı ve menşei açısından belirleyicidir. ^【2】 

Keşif, Toplanma ve Hukuki Süreçler

Elmalı kaynaklı sikkelerin bir kısmı yurt dışına çıkarılmış; izleme, iade ve müze envanterine dönüş süreçleri yaşanmıştır. Bu süreçler sonucunda bazı sikkeler geri getirilmiş ve ilgili kurumlarca kamuya kazandırılmıştır.

^{Elmalı Sikkeleri (TRT 2)}

Elmalı Müzesi Koleksiyonu — Sayı ve Sınıflama

Elmalı Müzesi envanterine göre müze koleksiyonunda toplam 506 sikke kayıtlıdır; bunların 472’si İslam öncesi dönemlere aittir. Hellenistik dönem kraliyet sikkeleri koleksiyonda 32 adet olarak yer alır; bunlar arasında Makedon, Ptolemaios, Seleukos ve Lysimakhos darpları bulunmaktadır. Sikkeler metal açısından 13 gümüş ve 19 bronz örneği içerir; koleksiyona sikkelerin satın alma, bağış veya müsadere yoluyla dâhil edildiği belirtilmiştir. ^【3】 

Hellenistik Dönem Sikkelerinin Özellikleri

• Makedon Sikkeleri: Koleksiyondaki Makedon örnekleri arasında Amphipolis, Abydos, Miletos, Salamis ve Byblos gibi darphanelere atfedilen gümüş tetradrahmler ve daha küçük bronz tipler yer alır. Bazı örnekler Büyük İskender dönemine, bazıları ise sonrası posthumous (ölüm sonrası) tipolojilere tarihlenir.^【4】 
• Ptolemaios Sikkeleri: Ptolemaios hanedanına ait bronz sikkeler İskenderiye menşeli ve Batı Anadolu kentlerinde darp edilmiş tipleri içerir; Telmessos ve Kaunos gibi kıyı kentlerine ait bronz örnekler koleksiyonda kayıtlıdır.^【5】 
• Seleukos Sikkeleri: Seleukos hanedanına ait hem gümüş hem bronz türleri koleksiyonda yer alır. Sardes darphanesi ile Antiokheia gibi merkezlere ait örnekler tespit edilmiştir; dönemsel olarak Seleukos II, Antiochos II ve Antiochos III gibi hükümdarların dönemlerine tarihlenen örnekler mevcuttur.^【6】 
• Lysimakhos Sikkesi: Koleksiyonda tek bir Lysimakhos'a atfedilen posthumous tip sikke bulunmaktadır; bu örnek Bithynia/Cius menşeli olarak kaydedilmiştir. ^【7】 

^{Elmalı Sikkeleri (KVMGM)}

Bulguların Coğrafi Dağılımı ve Sirkülasyonuna İlişkin Gözlemler

Elmalı koleksiyonundaki salt istatistiksel dağılım, Makedon kraliyet sikkelerinin ağırlığını göstermektedir; bunun yanında Ptolemaios ve Seleukos türlerinin de belirgin bir varlığı söz konusudur. Gümüş ve bronz oranları ile uzak menşeli gümüş örneklerin varlığı, hem ticari hem de askerî hareketliliğe işaret eden bir dağılım profili sunar. Bununla birlikte bronzların yerel dolaşımda daha sınırlı kaldığı, gümüşlerin ise daha geniş coğrafyalarda dolaştığı değerlendirmeleri mevcuttur.

Koruma, Kayıt ve Araştırma İhtiyacı

Sikkelerin büyük bölümü müze koleksiyonuna satın alma, bağış veya müsadere yoluyla girmiştir. Bazı örneklerin buluntu yerleri kesin olarak kaydedilmemiştir. Bu durum, arkeolojik bağlam bilgisinin sınırlı olmasına neden olmuştur. Mevcut materyalin değerlendirilmesinde, buluntu yeri bilgisi eksik olan örneklerin temkinli biçimde incelenmesi gerekliliği belirtilmektedir. Ayrıca, ileride yapılacak sistematik kazılar ve envanter çalışmalarının mevcut atıfların doğruluğunu saptama ve belirsiz darphane atıflarını netleştirme açısından önem taşıdığı ifade edilmektedir. ^【8】 

Önemi

Elmalı sikkeleri, Hellenistik dönemde Anadolu’daki krallık etki alanlarının ve bölgelerarası etkileşimlerin somut kanıtlarını sunar. Koleksiyon, hem yerel tarih perspektifine katkı sağlar hem de bölgeden çıkan sikkelerin iade ve kayıt süreçleri üzerinden kültür varlıklarının korunması ile ilgili uygulamalara ışık tutar.