Erzurum Pekmezli Baklavası, yufkaların arasına dut pekmezi ilave edilerek hazırlanan, kendine özgü üretim yöntemi ve tat profiliyle öne çıkan geleneksel bir şerbetli tatlıdır. Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından “Mahreç İşareti” ile tescillenmiş bu ürün, Erzurum iline ait özgün bir lezzet mirasını temsil etmektedir.
Ürün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri
Erzurum Pekmezli Baklavası, incecik açılmış baklava yufkalarının arasına ceviz ve / veya Antep fıstığı içi ile birlikte dut pekmezi ilave edilerek rulo halinde sarılması, dilimlenmesi, pişirilmesi ve ardından şerbetlenmesiyle hazırlanır. Ürünün tarihsel kökeni 1950’li yıllara dayanmaktadır.
Görünüm: Koyu altın sarısı renkte, düzgün dilimlenmiş, hafif kızarmış ve parlak yüzeylidir.
Tat ve Aroma: Dut pekmezinin verdiği meyvemsi doğal şeker aroması ve ceviz/fıstık dolgusu ile zengin bir lezzet profiline sahiptir.
Ayırt Edici Özellikler: Ürünün en önemli farkı, tatlandırıcı olarak sadece şeker şerbeti değil, aynı zamanda yufkaların arasına doğrudan dut pekmezi kullanılmasıdır. Bu yöntem, hem şeker şerbeti kullanımını yaklaşık yarı yarıya azaltmakta hem de fruktoz kaynağı olarak doğal bir meyve şekerini ürüne kazandırmaktadır.
Erzurum Pekmezli Baklavası (KUDAKA)
Üretim Metodu
Hamur Hazırlığı:
- 1,5 kg özel amaçlı buğday unu
- 0,75 lt tam yağlı süt
- 1 çay bardağı ayçiçek yağı
- 1 tatlı kaşığı buğday nişastası
- 1 tatlı kaşığı irmik
- Şekerli vanilin
Bu bileşenler karıştırılarak yoğrulur ve ince yufkalar hâlinde açılır. Bir tepsi için toplamda 27 yufka hazırlanır.
Yufkaların Doldurulması ve Şekil Verme:
Her üç yufkadan oluşan bir grup hazırlanır. İlk iki yufka arasına iç malzeme (750 g ceviz + 400 g Antep fıstığı veya tek başına 1150 g ceviz/fıstık) serpilir. Üçüncü yufkanın üzerine dut pekmezi gezdirilir ve tekrar iç malzeme eklenerek rulo şeklinde sarılır. Bu rulolar 7–8 cm aralıklarla kesilerek tepsiye dizilir. Üzerine yaklaşık 100 g eritilmiş ve tortusuz tereyağı gezdirilir.
Pişirme:
200 °C fırında 20 dakika üzeri kapalı pişirilir. Ardından folyo çıkarılır, 100 °C’de 10 dakika daha pişirilerek kademeli pişirme tamamlanır.
Şerbet Hazırlığı ve Uygulama:
2 kg toz şeker, 2 lt içme suyu ve 1,6 g limon tuzundan oluşan şerbet kaynatılarak hazırlanır. Sıcak baklavaya soğuk şerbet veya ters şekilde uygulanarak tatlandırma tamamlanır. Ortalama şerbet miktarı 2 litredir.
Coğrafi Sınır ve Denetim
Erzurum Pekmezli Baklavası’nın tüm üretim aşamaları yalnızca Erzurum ili sınırları içerisinde gerçekleştirilmek zorundadır. Ürün, Erzurum’un yerel mutfak kültürüne dayanan geleneksel tekniklerle ve yöreye özgü bileşenlerle hazırlanır.
