Evrimci İktisat (Evolutionary Economics), ekonomik süreçlerin ve sistemlerin sürekli bir değişim ve evrim içinde olduğunu vurgulayan bir yaklaşımdır. Bu bakış açısına göre, ekonomik sistemler ve piyasalar sabit ve dengede değil, dinamik bir şekilde evrilir. Bu teorinin ekonomik büyüme modeli de geleneksel iktisat anlayışlarından farklı olarak değişim, yenilik ve adaptasyon süreçlerine odaklanır. Evrimci İktisat, Darwinci evrim teorisini ekonomi ile birleştirir. Ekonomik büyüme, bu modele göre sadece sermaye birikimi ya da iş gücü artışı ile değil; yenilikler, öğrenme süreçleri ve uyum yetenekleri ile açıklanır. Evrimci İktisat, ekonomik büyümeyi uzun vadeli adaptasyon süreçleri ve sürekli değişimle ilişkilendirir.

Teknolojik Yenilik ve Adaptasyon

Evrimci iktisadın büyüme modeli, ekonomik büyümeyi teknolojik yeniliklere ve uyum yeteneğine bağlar. Ekonomik aktörler, özellikle işletmeler ve girişimciler, sürekli olarak yenilikler yaratmak ve çevresel değişimlere uyum sağlamak zorundadır. Bu yenilikler, genellikle teknolojik ilerlemeler ve yeni iş modelleri etrafında gelişir.

• Yenilik ve adaptasyon, sistemin evrimsel bir süreçle gelişmesini sağlar.
• Yenilikçi firmalar, sürekli olarak sürecin dışına çıkarak yenilikler yapar ancak aynı zamanda rekabetçi baskılar da bu firmaları zorlar.

İnovasyon ve Seçilim Süreci

Evirimci iktisat, ekonomik büyümeyi, rekabetçi seçilim ve inovasyon süreçleriyle açıklar. Bu bağlamda, piyasada bulunan firmalar ve organizasyonlar, büyüme potansiyeline sahip olan yenilikçi firmalar tarafından yavaşça yerinden edilir. Bu, Darwinci "doğal seleksiyon" ilkesine benzer bir süreçtir.

• İnovasyon: Firmaların piyasada hayatta kalabilmesi ve büyüyebilmesi için yenilik yapmaları gerekir. Yenilikler, sadece ürünlerde değil, aynı zamanda süreçlerde, iş yapma yöntemlerinde ve organizasyon yapılarında da olabilir.
• Seleksiyon: Yenilikçi firmalar, uzun vadede başarısız olanları geride bırakır. Bu süreç, büyüme için gerekli olan rekabetçi baskıyı ve seçim sürecini teşvik eder.

Sistemsel Değişim ve Evrimsel Adaptasyon

Evrimci iktisat, ekonomik büyümeyi yalnızca tekil aktörlerin değil, bütünsel sistemlerin evrimi üzerinden açıklar. Piyasalar ve sektörler zamanla sistemsel değişimlere uğrar. Bu, iş yapma şekillerinin ve sektörel yapıların sürekli değişmesini ifade eder.

• Ekonomik sistem, içsel etkileşimler sayesinde gelişir ve değişir.
• Adaptasyon: Firmalar ve sektörler, çevresel değişimlere uyum sağlayarak büyür. Ekonomik büyüme, bu uyum sürecinin başarısına bağlıdır.

Büyüme ve Dönüşüm Süreçleri

Evrimci iktisatta büyüme, sürekli dönüşüm ve yenilik süreçlerinin bir yansımasıdır. Bu süreçler kesintisizdir ve sistemdeki her değişim, yeni fırsatlar yaratırken eski yapıların dönüşmesine yol açar.

• Büyüme sadece girdi artışı ile değil, sürekli yenilik ve yapısal dönüşüm ile gerçekleşir.
• Yenilikçi süreçler, yeni sektörlerin ve endüstrilerin doğmasına, eski sektörlerin ise gerilemesine yol açar.

Büyüme Modeli ve Dışsal Faktörler

Evrimci iktisat, dışsal faktörlerin (sosyal, politik, kültürel) ekonomik büyüme üzerinde önemli etkiler yarattığını kabul eder. Bu dışsal faktörler, inovasyon süreçlerini ve adaptasyon yeteneğini etkileyebilir.

• Politik stabilite, eğitim ve toplumsal normlar gibi unsurlar, ekonomik büyümenin evrimsel sürecini etkiler.
• Kurumsal yapılar: Kurumların yapısı ve işleyişi de ekonomik sistemin evriminde önemli rol oynar.

Büyüme ve Değişen Yapılar

Evrimci ekonomik büyüme, yapısal değişimlerle de ilişkilidir. Bir ekonomi, sadece büyüme sağlamakla kalmaz, aynı zamanda yapısal dönüşüm geçirir. Örneğin, tarıma dayalı ekonomilerden sanayi ve hizmet sektörlerine doğru bir dönüşüm yaşanabilir. Bu değişimler, teknolojik gelişmeler ve yeni iş gücü ihtiyaçları tarafından yönlendirilir.