Fatih Sultan Mehmet: Sanat, Kültür ve Bilim Aşkı, tarihçi İskender Şehsuvaroğlu tarafından kaleme alınmış; Fatih Sultan Mehmet’in klasik siyasi ve askeri başarılarının yanında entelektüel, sanatsal ve bilimsel yönlerini mercek altına alan bir biyografik çalışmadır.
Konu
Kitap, Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul'u fethetme eyleminin ötesinde, bu zaferden hemen sonra başlattığı kültürel seferini odağa alır. Kurduğu kütüphaneler, medreseler, sanat atölyeleri, bilimsel çalışmalar ve çeviri faaliyetleri bu çalışmanın temel konularını oluşturmaktadır. Fatih’in özellikle minyatür, hat, tıp, astronomi, coğrafya gibi bilim alanlarına yaptığı yatırımlar kapsamlı biçimde sıralanır.
Temalar
- Devlet ve Kültür Politikası: Fetih sonrası toplumun yeniden inşasında kültür, sanat ve bilim unsurlarının politik strateji olarak kullanılmasını incelemektedir.
- Bilimsel Merak ve Dönüştürücü Eğitim: Ali Kuşçu, Molla Hüsrev, Molla Gürani gibi isimlerin İstanbul’a davet edilerek yetiştirilmesi; bu yönelimle medreseler ve akademik çalışmaların geliştirilmesi öne çıkarılır.
- Sanatta Özgünlük ve Orijinallik: Hat, tezhip, nakkaşlık ve minyatür gibi geleneksel sanat dallarında Milletlerarasılığı yansıtan özgün eserler üretilmesi teşvik edilmiştir.
- Kütüphanecilik ve Çeviri Faaliyetleri: Farklı dillerden yazma eserlerin toplanması; Bizans'tan kalma Grekçe, Latince, Süryanice yazmaların saray kütüphanesine katılması, devletin ilimsel merkez haline gelmesini sağlamıştır.
Üslup ve Yapısal Özellikler
- Belgeleme/Tarihsel Sunum: Yazar, dönemin çağdaş kroniklerinden yararlanarak belgesel nitelikli bir sunum yapar; mimari, kitabe, ferman ve vakfiye gibi birincil kaynaklardan örnekler verir.
- Akademik Yaklaşım: Şehsuvaroğlu, eserde akademik makale tarzına yakın argümanlarla desteklenen tezler geliştirir. Analizler farklı kaynakların senteziyle zenginleşir .
- Yapı: Kitap, fetih sürecinin ardından medrese ve sanat atölyesi açılışları, geleneksel ile modern sentezliği, şiir/hayır vesikaları gibi bölümlerle düzenlenmiştir.