Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un 3 Aralık 2025'te başlayan Çin ziyareti 5 Aralığa kadar devam edecektir. Çin ziyaretinin ana gündem maddelerini, Avrupa ile Çin arasındaki ticaret ve güvenlik ilişkileri, Ukrayna savaşı ve stratejik özerklik gibi başlıklar oluşturmaktadır.
Ziyaret Öncesi Arka Plan (2023–2025)
Macron’un Aralık 2025 ziyaretinin geniş ölçekli arka planı, 2023 ve 2024 yıllarındaki diplomatik temaslar ile Avrupa’nın Çin politikasındaki değişimlerle şekillenmiştir. Macron 2023 yılındaki Çin ziyareti sırasında, Avrupa’nın ABD’nin bir “vassalı” olmaması gerektiği yönünde ifadeler kullanmıştır. Pekin, söz konusu ziyaret sırasında Macron’a geniş kapsamlı diplomatik karşılama sunmuştur.
Şi Cinping’in 2024 yılında Fransa’yı ziyaret etmesi iki ülke ilişkilerinin 60. yılı sebebiyle sembolik önem taşırken, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen aynı yıl Pekin’e yaptığı ziyarette ilişkilerin bir “dönüm noktasında” bulunduğunu açıklamıştır. Buna rağmen Avrupa içinde Çin politikasında tam bir birlik sağlanamamış, Pekin ile kopuşu savunanlar ile ekonomik ilişkilerin korunmasını önemseyenler arasında belirgin görüş ayrılıkları devam etmiştir.
2025 yılı boyunca Çin ile AB arasındaki gerilim ticaret alanında sürmüştür. Çin’in elektrikli araç sektöründe artan rekabet gücü ve çelik ihracatının Avrupa sanayisini baskılaması, Avrupa Komisyonu’nun sübvansiyon soruşturmalarını derinleştirmesine neden olmuştur. Buna karşılık Çin, Avrupa’dan yapılan brendi, süt ürünleri ve domuz eti ithalatına yönelik incelemeler başlatarak karşı adımlar geliştirmiştir. Ekonomik alandaki bu gelişmeler Macron’un Aralık 2025 ziyaretinin ticari boyutunu daha da önemli hâle getirmiştir. Macron’un Çin ziyareti, Zelenski ile Paris’te yapılan görüşmelerin hemen ardından gerçekleşmektedir.
Ziyaretin Resmi Duyurusu ve Diplomatik Çerçevesi (1 Aralık 2025)
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Qian, 1 Aralık 2025 tarihinde yaptığı açıklamada Macron’un Şi Cinping’in daveti üzerine 3–5 Aralık tarihlerinde Çin’e resmî ziyarette bulunacağını bildirmiştir. Bu açıklamada iki liderin Çin-Fransa kapsamlı stratejik ortaklığını mevcut uluslararası koşullar altında ilerletmeyi hedeflediği belirtilmiştir. Çin tarafı, diplomaside mevcut belirsizlikler ve küresel ölçekte artan jeopolitik gerilimler karşısında Fransa ile stratejik iletişimi güçlendirmeye hazır olduğunu ifade etmiştir. Macron’un Çin Başbakanı Li Qiang ve Çin Ulusal Halk Kongresi Başkanı Cao Lici ile de görüşeceği, ayrıca ziyaret kapsamında Pekin’in ardından Chengdu’da temaslarda bulunacağı duyurulmuştur.
Çin’in açıklamalarında, iki ülkenin çok taraflı platformlarda daha yakın eşgüdüm içinde çalışması ve uluslararası istikrarsızlığın arttığı bir dönemde Fransa ile yeni bir stratejik ivme yakalama isteği öne çıkmıştır.
Ziyaretin Amaçları
Macron’un Aralık 2025 Çin ziyareti, üç ana eksen etrafında şekillenmiştir. Bu eksenler, Ukrayna savaşına ilişkin diplomatik girişimler, Avrupa-Çin ekonomik ilişkilerinin yeniden dengelenmesi ve Fransa’nın Çin ile stratejik diyalog kapasitesinin güçlendirilmesi olarak öne çıkmıştır.
Ziyaretin birinci amacı Ukrayna’daki savaşın sonlandırılmasına yönelik diplomatik baskının artırılmasıdır. Macron, Çin’in Rusya üzerinde önemli etkiye sahip tek ülke olduğunu düşünmekte ve Pekin’in Moskova’yı ateşkese zorlayabilecek kapasitede olduğuna inanmaktadır. Fransız yetkililer, Macron’un Şi Cinping ile görüşmesinde Çin’den Rusya’ya hiçbir biçimde askeri veya teknolojik destek sağlamamasını, ayrıca Rusya’nın savaşı sürdürmesine katkı sağlayabilecek her türlü faaliyetten kaçınmasını talep edeceğini açıklamıştır. Macron’un bu çabası, Avrupa’nın Trump’ın barış planına karşı geliştirdiği diplomatik pozisyonla doğrudan bağlantılıdır. Avrupa ülkeleri, Trump’ın planının Ukrayna’yı bazı tavizlere zorlayabileceğine inandığından, Çin’in daha dengeli bir rol üstlenmesi gerektiğini düşünmektedir.
Ziyaretin ikinci amacı, Avrupa ile Çin arasında giderek artan ticari gerilimlerin yönetilmesi ve ekonomik ilişkilerin daha dengeli bir zemine oturtulmasıdır. Avrupa Birliği’nin Çin ile 2024 itibarıyla 357 milyar doları aşan ticaret açığı bulunmakta olup Fransa’nın kendi ticaret açığının yüzde 46’sı yalnızca Çin kaynaklıdır. Çin’in elektrikli araçlar ve çelik sektörlerindeki sübvansiyonlu ihracatı Avrupa sanayisini ciddi biçimde zorlamaktadır. Çin tarafından yürütülen brendi, süt ürünleri ve domuz eti ithalatı incelemeleri ise Fransa’nın tarım ve gıda sektörlerini etkilemektedir. Bu nedenle Macron’un ziyareti, ekonomik ilişkilerin yeniden dengelenmesi için kritik görülmüştür.
Ziyaretin üçüncü amacı, Fransa’nın Çin ile stratejik iletişimini güçlendirmek ve iki ülke arasındaki büyük projelerde ilerleme kaydetmektir. Bu çerçevede enerji alanındaki işbirliği öne çıkmıştır. EDF ile Çin Ulusal Nükleer Şirketi (CNNC) arasında daha önce imzalanan anlaşmaların derinleştirilmesi, nükleer enerji alanında ortak projelerin genişletilmesi ve Çin’in hızlı reaktör inşa süreçlerinin Fransa için bir model oluşturması beklentiler arasında yer almıştır.
Çin Devlet Başkanı Şi Jinping ve eşi Peng Liyuan, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve eşi Brigitte Macron ile Çin-Fransa İş Konseyi'nin yedinci toplantısında bir araya geldi.4 Aralık 2025 (Anadolu Ajansı)
Ziyaretin Başlangıcı ve Pekin Temasları (3 Aralık 2025)
Macron 3 Aralık sabahı Pekin’e ulaşmış ve ilk açıklamasında Fransa’nın Çin ile bağlarını koparmaya karşı olduğunu, iki ülke arasında ekonomik ilişkilerin korunması gerektiğini belirtmiştir. Ziyaretin ilk günü, Pekin, Forbidden City (Yasak Şehir)’de yapılan kültürel temaslarla başlamış; ardından Great Hall of the People (Büyük Halk Salonu)’nda Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile resmî görüşme gerçekleştirilmiştir. Macron burada Ukrayna savaşının sonlandırılması için Çin’in daha etkin bir rol oynaması gerektiğini vurgulamış ve Pekin’in Rusya’ya destek sağlayabilecek her türlü faaliyetten uzak durmasının önemini ifade etmiştir.
Şi Cinping ise tarafların işbirliğini genişletebileceğini, Avrupa ile ilişkilerin istikrara kavuşturulması gerektiğini ve Fransa’nın Avrupa içindeki özel konumunun Çin tarafından önemsendiğini dile getirmiştir. Bu görüşme, Çin devlet medyasında Avrupa ile olumlu ilişkilerin yeniden canlandırıldığı bir temas olarak yansıtmıştır. Aynı gün verilen resmî devlet yemeği, ilişkinin sembolik önemini vurgulayan bir diplomatik jest niteliğinde olmuştur.
Macron'un Çin Ziyareti - (DRM News)
Pekin temaslarında Macron’un gündeminde ticari ilişkiler de önemli yer tutmuştur. Özellikle Çin’de bulunan EDF, Airbus, Bigard, Fransız süt ürünleri federasyonları ve büyük şirket yöneticilerinin oluşturduğu geniş heyetin Pekin’e getirilmesi, Fransa’nın ekonomik beklentilerinin ağırlığını göstermiştir. Tarım ürünleri, süt ve et ürünleri, havacılık, enerji ve teknoloji alanlarında görüşmeler yapılmış; iki tarafın çeşitli ikili anlaşmaları sonuçlandırma hazırlığında olduğu açıklanmıştır.
Macron ve Jinping Görüşmesi
Macron, Pekin’de yaptığı açıklamalarda Ukrayna savaşının Avrupa’nın güvenliği açısından kritik bir tehdit oluşturduğunu ve Çin’in bu savaşın sona erdirilmesinde “etkili olabilecek tek küresel aktör” olduğunu belirtmiştir. Xi Jinping’e, Rusya’nın savaşa devam etmesine yardımcı olabilecek hiçbir araç sağlamaması gerektiğini ifade etmiş; ayrıca Çin’in Rusya üzerinde bir ateşkes için baskı kurmasının önemini vurgulamıştır.
Fransa’nın beklentisi, Çin’in Rusya’ya yönelik etkisini olumlu yönde kullanmasıdır. Macron, Avrupa’nın Trump’ın barış planına ilişkin kaygılarını da Pekin’e aktarmış; bu planın Kiev’i toprak kaybına zorlayabileceği endişesinin altını çizmiştir. Pekin ise açıklamalarında her zaman olduğu gibi barışçıl çözümü ve müzakere sürecini desteklediğini, Ukrayna savaşında yapıcı bir rol oynamaya hazır olduğunu dile getirmiştir.
Çin Devlet Başkanı Jinping ve Fransa Cumhurbaşkanı Macron ile Pekin'de bir araya geldi. 4 Aralık 2025 (Anadolu Ajansı)
Ukrayna Savaşı İçin Diplomatik Destek Arayışı
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Aralık 2025’te gerçekleştirdiği üç günlük Çin ziyaretinde, Ukrayna savaşının sona erdirilmesine yönelik çabaları güçlendirmek amacıyla Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ile bir dizi temas yürütmüştür. Pekin’de düzenlenen görüşmelerde Macron, Ukrayna’daki çatışmaların sonlandırılmasını hedefleyen girişimlere Çin’in destek vermesi çağrısında bulunmuş; özellikle kritik Ukrayna altyapısına yönelik saldırıların durdurulmasını ve bir ateşkes sağlanmasını öncelikli hedef olarak vurgulamıştır. Xi Jinping ise tarafların diyalog ve müzakere yoluyla “adil, kalıcı ve bağlayıcı” bir barış anlaşmasına ulaşmasını desteklediğini ifade etmiş, Çin’in barışa yönelik tüm çabalara katkı sunma isteğini yinelemiştir. Ziyaret, Macron’un Paris’te Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile gerçekleştirdiği görüşmelerin ardından yapılmış; Zelenski, Avrupa’nın desteğinin devamının önemine dikkat çekmiştir. Bu temasların ortak teması, savaşın mümkün olan en kısa sürede sona erdirilmesi yönündeki diplomatik girişimlerin güçlendirilmesi olmuştur.
Zirvenin Temel Taahhüt ve Gündem Maddeleri
Ziyaret çerçevesinde iki lider ve heyetleri, ilişkilerin derinleştirilmesine yönelik dört ana başlık üzerinde uzlaşmıştır. Bu başlıklar, siyasi güven, ekonomik işbirliği, kültürel temaslar ve küresel yönetişim alanlarında somut taahhütler içermektedir.
Siyasi Güven ve Stratejik Ortaklık
Çin ve Fransa’nın, değişen uluslararası koşullar karşısında stratejik özerkliklerini korumaya yönelik ortak anlayışları tekrar edilmiştir. Taraflar, birbirlerinin temel çıkarları ve hassasiyetleri konusunda karşılıklı anlayış ve destek taahhüdünde bulunmuştur. Bu çerçevede siyasi diyaloğun düzenli aralıklarla sürdürülmesi kararlaştırılmıştır.
Çin Devlet Başkanı Cinping ve Fransa Cumhurbaşkanı Macron ile Pekin'de bir araya geldi. 4 Aralık 2025 (Anadolu Ajansı)
Ekonomik, Ticari ve Teknik İşbirliği
Görüşmelerde, havacılık, uzay ve nükleer enerji gibi geleneksel işbirliği alanlarının sürdürülmesi hususunda mutabakata varılmıştır. Buna ek olarak, yeşil ekonomi, dijital ekonomi, biyomedikal araştırmalar, ilaç teknolojileri ve yapay zekâ gibi yükselen sektörlerde yeni ortaklıkların oluşturulması hedeflenmiştir. İki yönlü yatırımların artırılması, ticaretin dengelenmesi ve işletmeler için şeffaf, adil ve öngörülebilir bir ekonomik ortamın teşkil edilmesi yönünde ortak irade beyan edilmiştir.
Kültürel ve Beşerî Temaslar
Kültür, eğitim, bilim-teknoloji ve turizm alanlarında halklararası ilişkilerin derinleştirilmesi öngörülmüştür. Ayrıca alt-ulusal düzeyde karşılıklı etkileşimi artıracak yeni mekanizmaların kurulması hedeflenmiştir. Ekolojik koruma alanında ortak projelerin başlatılması ve özellikle panda türünün korunmasına yönelik işbirliğinin genişletilmesi kararlaştırılmıştır.
Küresel Yönetişim ve Çok Taraflılık
Taraflar, Birleşmiş Milletler merkezli uluslararası düzenin desteklenmesi, uluslararası hukuka bağlılık ve çok taraflı işbirliği ilkelerinin güçlendirilmesi yönünde ortak tutum sergilemiştir. Ayrıca küresel ticaret rejiminin korunması, adil ekonomik uygulamaların teşvik edilmesi ve kapsayıcı küreselleşme anlayışının desteklenmesi gerektiği vurgulanmıştır.
İmzalanan Anlaşmalar ve Sembolik Hamleler
Ziyaret kapsamında toplam 12 işbirliği belgesi imzalanmıştır. Bu belgeler; nükleer enerji, çevre ve ekolojik koruma, nüfus ve yaşlanma politikaları, teknoloji işbirliği, ekonomik düzenlemeler ve kültürel değişim gibi çeşitli alanları kapsamaktadır. Belgelerin mali büyüklükleri veya teknik detayları kamuoyuna açıklanmamıştır.Zirvenin devamında Çin Devlet Başkanı’nın, Fransa Cumhurbaşkanı’nı Sıçuan eyaletine düzenlenen özel bir geziye davet etmesi, diplomatik açıdan sembolik bir jest olarak gerçekleştirilmiştir. Bu uygulama, Pekin merkezli resmî protokolün dışına çıkarak iki ülke arasındaki kültürel ve bölgesel etkileşimi güçlendirmeyi amaçlayan bir yaklaşımı yansıtmıştır.
