Gaziantep yoğurtlu taze fasulye, 1950’li yıllardan bu yana Gaziantep mutfak kültüründe yer alan, süzme yoğurt, kuşbaşı et, nohut ve taze fasulye ile hazırlanan geleneksel bir yemektir. Üzerine aspir ve karabiberle tatlandırılmış kızgın sadeyağ veya zeytinyağı gezdirilerek servis edilir. Bu özgün tarif, Gaziantep iliyle ün bağı taşıdığı ve tüm üretim aşamaları bu coğrafi sınırda gerçekleştiği için 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında mahreç işaretiyle korunmaktadır. Tescil işlemi 10 Şubat 2022 tarihinde tamamlanmıştır.
Hazırlanışı
Yemeğin temel bileşenleri şunlardır:
- Kuşbaşı et (250–400 g)
- Taze fasulye, tercihen şeker fasulye (500–1000 g)
- Nohut (60–100 g)
- Süzme yoğurt (600–720 g)
- Yumurta (1 adet)
- Aspir (3–5 g)
- Tuz (5–6 g)
- Karabiber (3–5 g)
- Zeytinyağı veya sadeyağ (20–40 g)
Hazırlık sürecinde nohutlar bir gün önceden ıslatılır; etler haşlanır, ardından nohut ve doğranmış fasulye eklenerek pişirme tamamlanır. Yoğurt, yumurta ile karıştırılarak kısık ateşte sürekli karıştırılarak ısıtılır ve yemeğin suyuyla ılıştırılarak yemeğe eklenir. Son aşamada aspir ve karabiberle tatlandırılmış yağ gezdirilir. Genellikle bulgur veya pirinç pilavı eşliğinde sıcak servis edilir.
Coğrafi Bağ ve Üretim Koşulları
Yemeğin geçmişi ve kültürel önemi nedeniyle üretimin tüm aşamaları Gaziantep ili sınırları içinde gerçekleştirilir. Bu coğrafi bağ, ürünün mahreç işaretiyle tescillenmesini mümkün kılmıştır. Ürün ambalajlarında “Gaziantep Yoğurtlu Taze Fasulye / Antep Yoğurtlu Taze Fasulye” ibaresi ve mahreç işareti amblemi yer alır; ambalaj kullanılamıyorsa bu ibare ve amblem işletmede görünür biçimde bulundurulur.
Denetim Süreci
Ürünün denetimi, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi koordinasyonunda, Gaziantep İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Gaziantep Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği temsilcilerinden oluşan üç kişilik bir mercii tarafından yürütülür. Denetimler yılda en az bir kez düzenli olarak yapılır; gerek görüldüğünde veya şikâyet üzerine ek denetimler gerçekleştirilebilir. Denetimlerde bileşenlerin uygunluğu, üretim metoduna sadakat ve işaret kullanımının doğruluğu kontrol edilir. Tescil ettiren kurum, hukuki süreçlerin yürütülmesinden sorumludur.
