Yapay zeka (AI) teknolojilerindeki hızlı gelişmeler, sistemlerin yalnızca sınıflandırma ve tahmin yapmanın ötesine geçerek karmaşık problemleri çözme yeteneği kazanmasını sağlamıştır. Google, 25 Mart 2025 tarihinde tanıttığı Gemini 2.5 ailesi ile bu alanda önemli bir adım atmıştır. Bu yeni nesil modeller, özellikle "düşünme" (reasoning) yetenekleriyle öne çıkmakta ve karmaşık görevlerde insan benzeri analiz ve bağlam farkındalığı sunmayı hedeflemektedir. Gemini 2.5 Pro Experimental, bu ailenin ilk modeli olarak piyasaya sürülmüş ve Google tarafından "şimdiye kadarki en zeki model" olarak tanımlanmıştır.

Gemini 2.5 Pro’nun Teknik Özellikleri

Gemini 2.5 Pro, çok modlu (multimodal) bir yapay zeka modelidir; yani metin, görüntü, ses ve video gibi farklı veri türlerini işleyebilir. Model, 1 milyon token’lık bir bağlam penceresiyle (context window) piyasaya sürülmüştür ki bu, yaklaşık 750.000 kelimeye denk gelir ve J.R.R. Tolkien’in "Yüzüklerin Efendisi" serisinin tamamından daha uzun bir metni tek seferde işleyebileceği anlamına gelir. Yakın gelecekte bu kapasitenin 2 milyon token’a çıkarılması planlanmaktadır. Çıktı olarak ise 64.000 token’a kadar destek sunar. Modelin bilgi kesim tarihi Ocak 2025’tir ve fonksiyon çağrısı gibi araç kullanımıyla yapılandırılmış çıktılar üretebilmektedir.

^{Gemini 2.5 Pro}

Gemini 2.5 Pro’nun en dikkat çekici özelliği, "düşünme" yeteneğidir. Geleneksel modellerden farklı olarak, bu model bir soruya yanıt vermeden önce analiz yapar, mantıksal çıkarımlar gerçekleştirir ve bağlamı dikkate alır. Google DeepMind CTO’su Koray Kavukcuoğlu’na göre, bu yetenek, temel modelin önemli ölçüde geliştirilmesi ve iyileştirilmiş son eğitim (post-training) teknikleriyle birleştirilerek elde edilmiştir. Model, Google AI Studio ve Gemini Advanced aboneleri için Gemini uygulamasında erişime açılmıştır; yakında Vertex AI platformunda da kullanılabilir hale gelecektir.

Performans ve Karşılaştırmalı Analiz

Gemini 2.5 Pro, çeşitli kıyaslamalarda (benchmark) rakiplerine karşı üstün performans sergilemektedir. Aşağıda, modelin temel testlerdeki sonuçları ve karşılaştırmaları detaylı bir şekilde sunulmaktadır:

1. Akıl Yürütme ve Bilgi (Humanity’s Last Exam): Bu çok modlu testte, Gemini 2.5 Pro %18.8 puan alarak OpenAI’nin o3-mini (%14.0), GPT-4.5 (%6.4), Claude 3.7 Sonnet (%8.9) ve DeepSeek R1 (%8.6) gibi önde gelen modelleri geride bırakmıştır. Test, matematik, beşeri bilimler ve doğa bilimleri alanlarında binlerce uzman tarafından hazırlanmış soruları içermektedir.
2. Matematik (AIME 2024 ve 2025): Amerikan Matematik Yarışması (AIME) testlerinde, Gemini 2.5 Pro tek denemede AIME 2024’te %92.0 ve AIME 2025’te %86.7 skor elde etmiştir. Bu sonuçlar, Claude 3.7 Sonnet (%83.9 ve %77.3) ve Grok 3 Beta (%79.8 ve %70.0) gibi modelleri geride bırakırken, OpenAI o3-mini ile yakın bir rekabet sergilemektedir (%87.3 ve %86.5).
3. Bilim (GPQA Diamond): Bilimsel akıl yürütme testinde, Gemini 2.5 Pro %84.0 skorla lider konumdadır. Claude 3.7 Sonnet (%78.2) ve Grok 3 Beta (%80.2) gibi modelleri geçerken, çoklu deneme sonuçlarında Anthropic’in %84.8’ine yaklaşmaktadır.
4. Kodlama (SWE-bench Verified ve Aider Polyglot): Ajan tabanlı kodlama testinde (SWE-bench Verified), Gemini 2.5 Pro %63.8 ile OpenAI o3-mini (%49.3) ve DeepSeek R1 (%49.2) modellerini geride bırakmış, ancak Claude 3.7 Sonnet’in %70.3 skorunun altında kalmıştır. Kod düzenleme testinde (Aider Polyglot) ise %74.0 (tam) ve %68.6 (fark) skorlarıyla rakiplerine üstünlük sağlamıştır.
5. Görsel Akıl Yürütme (MMMU): Çok modlu görsel akıl yürütme testinde, Gemini 2.5 Pro %81.7 ile OpenAI GPT-4.5 (%74.4) ve Claude 3.7 Sonnet (%75.0) modellerini geçmiştir. OpenAI o3-mini ve DeepSeek R1 ise çok modlu destek sunmamaktadır.
6. Uzun Bağlam (MRCR): 128k token testinde %91.5 ve 1M token testinde %83.1 skor elde eden Gemini 2.5 Pro, uzun bağlam işleme kapasitesinde rakiplerine büyük fark atmaktadır.

Bu sonuçlar, Gemini 2.5 Pro’nun matematik, bilim, kodlama ve çok modlu akıl yürütme alanlarında geniş bir yetkinlik sunduğunu göstermektedir. Ancak, bazı testlerde (örneğin SWE-bench Verified) Claude 3.7 Sonnet’in gerisinde kalması, modelin belirli alanlarda daha fazla geliştirme potansiyeli olduğunu ortaya koymaktadır.

^{Gemini 2.5 Pro Benchmark Skoru}

Yenilikçi Özellikler ve Uygulamalar

Gemini 2.5 Pro, özellikle kodlama ve karmaşık problem çözme alanlarında dikkat çekicidir. Model, tek satırlık bir komutla çalıştırılabilir video oyunları (örneğin bir dinozor oyunu) veya etkileşimli web uygulamaları üretebilmektedir. Ayrıca, görsel olarak etkileyici web uygulamaları ve ajan tabanlı kodlama projeleri oluşturma konusunda üstün yeteneklere sahiptir. Bu özellikler, modelin yalnızca teorik değil, pratik uygulamalarda da güçlü olduğunu kanıtlamaktadır.

Modelin uzun bağlam penceresi, büyük veri setlerini (örneğin tüm kod depolarını veya uzun metinleri) analiz etme kapasitesini artırırken, çok modlu yapısı farklı veri türlerinden gelen bilgileri birleştirerek daha kapsamlı çözümler sunmasını sağlamaktadır. Google, bu yeteneklerin yapay zeka ajanlarının (AI agents) geliştirilmesinde kilit bir rol oynayacağını belirtmektedir; bu ajanlar, insan müdahalesi olmadan özerk bir şekilde görevleri yerine getirebilen sistemlerdir.

Sınırlamalar ve Gelecek Perspektifleri

Gemini 2.5 Pro’nun yüksek performansı, ek hesaplama gücü ve zaman gerektiren "düşünme" teknikleriyle sağlanmaktadır, bu da modelin daha pahalı bir seçenek olduğunu göstermektedir. Google, API fiyatlandırma detaylarını henüz açıklamamış, ancak önümüzdeki haftalarda bu bilgiyi paylaşacağını duyurmuştur. Ayrıca, modelin deneysel (experimental) statüsü, tam ticari kullanıma geçiş öncesinde daha fazla test ve optimizasyon gerektirdiğini ima etmektedir.

Gelecekte, Google tüm yeni modellerine akıl yürütme yeteneklerini entegre etmeyi planlamaktadır. Bu, yapay zekanın daha karmaşık problemleri çözme kapasitesini artırarak, bağlam farkındalığı yüksek ajanların geliştirilmesini hızlandırabilir. Ancak, bu gelişmelerin güvenlik ve etik boyutları da dikkate alınmalıdır. Google, "ajan çağında" sorumlu bir şekilde geliştirme yapmayı taahhüt ettiğini vurgulamaktadır.

Gemini 2.5 Pro Experimental, yapay zeka teknolojilerinde akıl yürütme ve çok modlu işleme kapasitesini birleştiren yenilikçi bir modeldir. Matematik, bilim ve kodlama alanlarındaki üstün performansı, uzun bağlam penceresi ve pratik uygulamalardaki başarısı, onu OpenAI, Anthropic ve DeepSeek gibi rakiplerle rekabet eden güçlü bir aday haline getirmektedir. Bununla birlikte, maliyet ve belirli testlerdeki sınırlamalar, modelin geliştirme sürecinin devam ettiğini göstermektedir. Gemini 2.5 Pro, yapay zekanın geleceğinde özerk sistemlerin ve karmaşık problem çözme araçlarının temelini oluşturma potansiyeline sahiptir ve bu alanda yapılan araştırmaların önünü açacak bir kilometre taşı olarak değerlendirilebilir.