logologo
HASÎRÎ, Mahmûd b. Ahmed
(محمود بن أحمد الحصيري)
fav gif
Kaydet
viki star outline
Avatar
Ana YazarCENGİZ KALLEK20 Kasım 2024 08:20
Hanefî fakihi.
badge borderhover badge border
avatar
İslam Ansiklopedisi Kategorisi
Kurulları tarafından
onaylanmıştır.

HASÎRÎ, Mahmûd b. Ahmed

Board Main İcon

Cemâziyelevvel 546’da (Ağustos-Eylül 1151) Buhara’da hasır dokumacılığıyla meşhur bir mahallede doğdu; “Hasîrî” nisbesi buradan gelmektedir. Fıkıh ilmini Buhara’da aralarında Kādîhan’ın da bulunduğu âlimlerden öğrendi. Daha sonra tahsil için Nîşâbur, Halep ve Şam gibi merkezlere yolculuk yaptı. Ebû Sa‘d Abdullah b. Ömer es-Saffâr en-Nîsâbûrî, Radıyyüddin Ebü’l-Hasan Müeyyed b. Muhammed b. Ali et-Tûsî, Mansûr b. Abdülmün‘im b. Abdullah el-Furâvî ve İbrâhim b. Ali b. Hamek el-Mugīsî gibi âlimlerden ders aldı. Dımaşk’a yerleşerek Nûriye Medresesi’nde 611-636 (1214-1238) yılları arasında müderrislik görevinde bulundu. Aralarında Mecdüddin Abdullah b. Mahmûd el-Mevsılî, Reşîdüddin İbnü’l-Muallim, Münzirî, Zekiyyüddin el-Birzâlî, Hılâtî, Sıbt İbnü’l-Cevzî, Mecdüddin İbnü’l-Adîm, Fâtıma bint İbrâhim el-Batâihiyye ve İbnü’s-Sâbûnî’nin de bulunduğu birçok talebe yetiştirdi. el-Melikü’l-Muazzam onun Nûriye Medresesi’ndeki fıkıh derslerine katılır ve kendisine saygı gösterirdi. Devrinin önde gelen Hanefî âlimlerinden biri olan Hasîrî, Muhammed b. Hasan eş-Şeybânî’nin eserlerini rivayet ve şerhetmekle de tanınmıştır. 8 Safer 636’da (20 Eylül 1238) Dımaşk’ta öldü ve Sûfiye Kabristanı’na defnedildi.


Eserleri. 1. Ḫayrü’l-maṭlûb fi’l-ʿilmi’l-merġūb. el-Melikü’n-Nâsır Dâvûd’a ithaf edilen eser bir fetva kitabıdır (Dârü’l-kütübi’l-Mısriyye, nr. 164).


2. eṭ-Ṭarîḳatü’l-Ḥaṣîriyye fî ʿilmi’l-ḫilâf beyne’ş-Şâfiʿiyye ve’l-Ḥanefiyye (Dârü’l-kütübi’l-Mısriyye, nr. 366).


3. et-Taḥrîr fî şerḥi’l-Câmiʿi’l-kebîr. Şeybânî’nin Hanefî fıkhına dair meşhur eserinin şerhi olup sekiz ciltten ibarettir (Süleymaniye Ktp., Hamidiye, nr. 222; Molla Çelebi, nr. 42-43; Şehid Ali Paşa, nr. 805-807; Cârullah Efendi, nr. 670-671). Ali Ahmed en-Nedvî, et-Taḥrîr’in Hidiviyye Kütüphanesi’nde mevcut (nr. 52-58) altı ciltlik nüshasını esas alarak eserdeki fıkhî kaideleri çıkarıp bir araya getirmiştir. Bir doktora tezi olan bu çalışma el-Ḳavâʿid ve’ḍ-ḍavâbiṭü’l-müstaḫlaṣa mine’t-Taḥrîr adıyla yayımlanmıştır (Kahire 1411/1991).


4. el-Muḫtaṣar (el-Vecîz) fî şerḥi’l-Câmiʿi’l-kebîr. Aynı esere yaptığı iki ciltlik muhtasar bir şerhtir (Süleymaniye Ktp., Fâtih, nr. 1550, 1696; Karaçelebizâde Hüsâmeddin, nr. 116; Beşir Ağa, nr. 295).


5. Şerḥu’l-Câmiʿi’ṣ-ṣaġīr. Yine Şeybânî’nin Hanefî fıkhına dair bir diğer eserinin şerhidir (bu eserlerin yazma nüshaları için ayrıca bk. , I, 178, 179, 473; Suppl., I, 290, 653).


Kaynaklarda Hasîrî’nin Şeybânî’nin es-Siyerü’l-kebîr’ini de şerhettiği kaydedilmektedir.

Kaynakça

, III, 499.

, IV, 259.

, III, 228-229.

a.mlf., , XXIII, 53-54.

, XIII, 152-153.

, III, 431.

, VI, 313.

, s. 69.

Nuaymî, ed-Dâris fî târîḫi’l-medâris (nşr. Ca‘fer el-Hasenî), Kahire 1988, I, 620-621.

, I, 563, 568, 727; II, 1014, 1831.

, V, 182.

, s. 205.

, I, 178, 179, 473; , I, 290, 653.

, II, 33, 85.

, II, 405.

, VIII, 36.

, XII, 147.

, II, 183.

Ahmet Özel, Hanefi Fıkıh Âlimleri, Ankara 1990, s. 64.

Ali Ahmed en-Nedvî, el-Ḳavâʿid ve’ḍ-ḍavâbiṭü’l-müstaḫlaṣa mine’t-Taḥrîr, Kahire 1411/1991, s. 37-104.

https://islamansiklopedisi.org.tr/hasiri-mahmud-b-ahmed

Sen de Değerlendir!

0 Değerlendirme
KÜRE'ye Sor