Köken
Hendek kelimesi, Türkçeye Arapça khandak (خندق) sözcüğünden geçmiş olup “sur ya da yapı etrafına savunma amacıyla kazılan kanal” anlamında kullanılır. Bu Arapça sözcük, Orta Farsçadaki kandak (كندگ) yani “kazılmış şey” anlamına gelen sözcükten alıntıdır. Kandak, “kazmak” anlamındaki Orta Farsça kandan (كندن) fiilinden türetilmiştir ve murabba (dörtlü) fiil yapısına sahiptir. Etimolojik gelişimi itibarıyla hendek, savunma, sınır belirleme ve tahkimat işleviyle ilişkilendirilmiş tarihi ve askeri bir terimdir.
Kullanım Alanları
- Askeri Terminoloji: Kuşatma veya savunma amacıyla kazılan siper ya da kanal tanımı olarak.
- Tarihi Anlatılar: Özellikle “Hendek Savaşı” gibi İslam tarihi olaylarında özel terim olarak.
- İnşaat ve Altyapı: Yüzey altı kazı işlerinde, kanal açma çalışmaları için kullanılan tanım.
- Günlük Dil: Fiziksel ya da mecazi olarak derin boşlukları tanımlamakta (“önümüzde hendek var”).