Hüseyin Avni Lifij, 1886 yılında Samsun’da dünyaya gelen Türk ressam ve sanat eğitmenidir. Eğitim hayatına İstanbul’da devam etmiş, sanat alanındaki yetkinliğini geliştirmek amacıyla çeşitli kurumlarda öğrenim görmüş ve 1909 yılında Paris’e giderek École des Beaux-Arts’da resim eğitimi almıştır. Paris yıllarında farklı sanat akımlarından etkilenmiş, İstanbul’a dönüşünün ardından öğretmenlik ve sanatçılık faaliyetlerini sürdürmüştür. Figüratif ve dekoratif çalışmalarıyla tanınan Lifij, sanatı aracılığıyla toplumsal olaylara ve savaşın etkilerine de eserlerinde yer vermiştir. 1927 yılında İstanbul’da hayatını kaybeden sanatçının eserleri çeşitli müzelerde ve koleksiyonlarda sergilenmektedir.

Doğumu ve Ailesi

Hüseyin Avni Lifij, 1886 yılında Samsun’da Çerkes kökenli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi.

Eğitimi

Ortaöğrenimini İstanbul’un Fatih semtinde tamamladı. Fransızca öğrenimini geliştirmek amacıyla Alyans İsraelit Okulu'na devam etti ve İskender Ferid Bey’den özel dersler aldı. Sanat eğitimi için kısa süreliğine Sanayi-i Nefise Mektebi’ne katıldı. Ayrıca anatomi bilgisi edinmek için Mekteb-i Tıbbiyye-i Mülkiyye’de ve boya teknikleri öğrenmek için Eczacı Mektebi’nde fizik ve kimya derslerine dinleyici öğrenci olarak katıldı.

1909 yılında, Osman Hamdi Bey’in desteği ve Şehzade Abdülmecid Efendi’nin himayesiyle Paris’e gönderildi. Paris'te École des Beaux-Arts’da Fernand-Anne Piestre Cormon’un atölyesinde resim eğitimi aldı. Aynı zamanda Octave Denis Victor Guillonnet ve Jean-Jules-Antoine Lecomte du Nouÿ'nin atölyelerinde de çalıştı.

Paris Yılları ve Sanat Etkileri

Paris’te bulunduğu dönemde akademik sanat eğitiminin yanında Sembolizm ve Empresyonizm gibi farklı sanat akımlarına ilgi duydu. Sanat anlayışında Fransız sanat ortamının etkileri belirgin hale geldi.

İstanbul'a Dönüş ve Öğretmenlik Dönemi

1912 yılında İstanbul’a döndü. İstanbul Sultanisi’nde resim öğretmeni olarak görev yaptı. 1915 yılından itibaren Kandilli İnas Sultanisi’nde Fransızca öğretmenliği yaptı.

Sanat hayatı boyunca Galatasaraylılar Yurdu Sergileri, Şişli Atölyesi ve Osmanlı Ressamlar Cemiyeti gibi çeşitli sanat etkinliklerinde aktif rol aldı.

Sanat Anlayışı ve Üslubu

Lifij, figüratif ve dekoratif çalışmalarıyla tanındı. Paris’te tanıştığı sembolist ve izlenimci etkileri eserlerine yansıttı. Eserlerinde şiirsel bir atmosfer oluşturdu; renk, ışık ve gölge kullanımında melankolik ve düşsel bir etki gözlendi. 1914 Kuşağı içinde yer almasına rağmen sembolist tavrı ve edebiyatla olan bağıyla diğer sanatçılardan ayrıldı.

Edebiyat-ı Cedîde ve Fecr-i Âti topluluklarının sanat anlayışıyla eserleri arasında ortak temalar ve mizacı açısından benzerlikler kuruldu.

Fotoğrafla da ilgilenen sanatçı, doğayı ve köy yaşamını farklı zaman dilimlerinde resmetti. Poşad tekniğiyle hızlı çalışmalar üretmesinin yanı sıra, büyük boyutlu alegorik kompozisyonlar da gerçekleştirdi.

Önemli Eserleri

• Karagün: Anadolu’nun işgali ve sivil halka yönelik zulmü konu alır.

^{Karagün (Ankara Resim ve Heykel Müzesi)}

• Akgün: Türk ulusunun yeniden şahlanışını ve bağımsızlık mücadelesini anlatır.

^{Akgün (Akgün)}

• Savaş ve Alegori: Savaşın insan üzerindeki yıkıcı etkilerini sembolist bir dille tasvir eder.

^{Savaş ve Alegori (Savaş ve Alegori)}

Bu eserlerinde savaşı ve toplumsal yıkımı, kahramanlık sahnelerinden çok sivil halkın acıları üzerinden işlemiştir.

Sanat Yazarlığı

Osmanlı Ressamlar Cemiyeti Gazetesi'ne Paris’te bulunduğu dönemde yazılar göndermiştir. Dönemin gazetelerinde sanat üzerine eleştiriler kaleme almış, sanat eğitimi ve sanat ortamı hakkında düşüncelerini yayımlamıştır.

Sanayi-i Nefise Mektebi ve Öğretmenlik Faaliyetleri

1924 yılında Sanayi-i Nefise Mektebi'nde Tezyini Sanatlar Bölümü'nün kurulmasına katkı sağladı ve burada öğretmenlik yaptı. Sanat eğitiminde dekoratif sanatlara önem verdi.

Ankara Dönemi ve Kurtuluş Savaşı İzlenimleri

Mustafa Kemal Atatürk tarafından Ankara’ya davet edildi. Genelkurmay Başkanlığı'nda dört ay boyunca görev yaptı. Bu süreçte savaş ortamını ve Anadolu'nun durumunu gözlemledi. Gözlemleri sonucunda “Karagün” ve “Akgün” adlı iki önemli eserini ortaya koydu.

Ölümü

Hüseyin Avni Lifij, 2 Haziran 1927 tarihinde İstanbul’da hayatını kaybetti.

Eserlerinin Bulunduğu Yerler

Sanatçının eserleri İstanbul Resim ve Heykel Müzesi, Ankara Resim ve Heykel Müzesi ve çeşitli özel koleksiyonlarda bulunmaktadır.