İnceminare Taş ve Ahşap Eserleri Müzesi, Konya’nın Selçuklu ilçesi, Beyhekim Mahallesi’nde yer alan müzedir. Müze, Anadolu Selçuklu mimarisinin önemli yapılarından biri olan İnce Minareli Medrese’de faaliyet göstermektedir. Selçuklu Sultanı II. İzzeddin Keykâvus döneminde Vezir Sâhib Ata Fahreddin Ali tarafından inşa ettirilen yapı, Darülhadis Medresesi olarak hizmet vermiş, 1956 yılından itibaren ise müze işlevi kazanarak Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı dönemlerine ait taş ve ahşap eserlerin sergilendiği bir koleksiyona ev sahipliği yapmıştır.

^{İnce Minare Taş Ve Ahşap Eserleri Müzesi (Türkiye Kültür Portalı)}

Tarihçe

Medrese, Selçuklu Veziri Sâhib Ata Fahreddin Ali tarafından hadis ilminin okutulması amacıyla 1260–1265 yılları arasında inşa ettirilmiştir. Yapının mimarı Kelûk bin Abdullah’tır. XVIII. yüzyıl başlarında Konya’da meydana gelen depremde zarar gören medrese, 1714 yılında ve sonrasında 1811, 1876 ve 1899 yıllarında çeşitli onarımlar görmüştür.

1901 yılında yıldırım düşmesi sonucu yapının kuzeydoğu köşesinde bulunan mescidin kubbesi ve minaresi birinci şerefeye kadar yıkılmıştır. Cumhuriyet devrinde 1930–1945 yılları arasında çeşitli onarım çalışmaları gerçekleştirilen yapı, 1956 yılında Konya Müzesi Selçuklu Devri Taş ve Ahşap Eserler Seksiyonu olarak hizmete açılmıştır. Sonraki dönemde 2000–2002 yılları arasında taçkapı ile minare arasında kalan bölüm ve mescidin rekonstrüksiyonu yapılmıştır.

Mimari Özellikler

İnce Minareli Medrese, Selçuklu dönemi kapalı avlulu medreseler grubuna dâhildir. Tek katlı ve tek eyvanlı olarak inşa edilmiştir. Kare planlı avlu, pandantiflerle kubbeye geçiş sağlanarak örtülmüştür. Avlunun ortasında havuz yer almaktadır. Medresenin iç mekânı avlu, eyvan, dershane, müderris odası ve öğrenci hücrelerinden oluşmaktadır.

Doğu cephesinde bulunan anıtsal taç kapı, Selçuklu taş işçiliğinin önde gelen örneklerinden biridir. Kabartmalı geometrik ve bitkisel bezemelerle süslenmiş olan taçkapıda yazı unsuru öne çıkmaktadır. Sülüs hatla yazılmış Yasin ve Fetih sureleri, düğümlü bir düzenleme içerisinde kapının aksında birleşerek iki tarafa doğru inmektedir. Kapının niş kemerinde yer alan rozetlerde yapının mimarı Kelûk bin Abdullah’ın ismi yazılıdır. İç mekânda kubbe eteğini dolanan kufi hatlı “el-Mülkü lillâh” ibaresi bulunmaktadır.

Yapıya adını veren minare, medreseye bitişik mescide aittir. Minare, kesme taş kaide üzerinde yükselen tuğla gövdeye sahiptir. Gövdesi dilimli formda olup, turkuaz renkli sırlı tuğlalar ve çinilerle bezenmiştir. Çift şerefeli olarak inşa edilen minarenin üst kısmı 1901 yılındaki yıldırım düşmesiyle yıkılmıştır.

^{İnceminare Taş Ve Ahşap Eserleri Müzesi (Türkiye Kültür Portalı)}

Müze ve Koleksiyon

İnce Minareli Medrese, 1956 yılında müze olarak düzenlenmiştir. Müzenin avlusunda Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı dönemine ait mezar taşları, lahit parçaları ve taş kitabeler sergilenmektedir. İç mekânda XIII. yüzyıla ait taş kabartmalar, kitabeler ve az sayıda ahşap eser yer almaktadır. Taş eserlerde insan, hayvan, melek ve mitolojik yaratık figürleri işlenmiştir.

2002 yılında gerçekleştirilen düzenlemeler sonrasında taç kapı ile minare arasında oluşturulan bölümde ahşap eserler teşhir edilmeye başlanmıştır. Koleksiyon içinde kapı ve pencere kanatları, tavan göbekleri ile çeşitli ahşap süsleme örnekleri bulunmaktadır. Müzenin en dikkat çekici eserleri arasında Selçuklu sembolü çift başlı kartal ve kanatlı melek figürlerinin büyük örnekleri yer almaktadır.

^{İnceminare Taş Ve Ahşap Eserleri Müzesi (Türkiye Kültür Portalı)}

Restorasyon Çalışmaları

Cumhuriyet döneminde çeşitli onarımlar gören medresede en kapsamlı restorasyon çalışmaları 2000–2002 yıllarında yapılmıştır. Sonraki yıllarda da Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yapıdaki statik sorunların giderilmesi, taç kapı ve minaredeki bozulmaların onarılması amacıyla restorasyon faaliyetleri yürütülmüştür.

Günümüzdeki Durumu

İnce Minare Taş ve Ahşap Eserleri Müzesi günümüzde Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı dönemlerine ait taş ve ahşap eserlerin sergilendiği önemli bir müze konumundadır. Pazartesi günleri hariç haftanın diğer günlerinde ziyarete açıktır.