KÜRE LogoKÜRE Logo
sb-image
İnci Aral
İnci Aral, (1944– günümüz) Çağdaş Türk edebiyatı içerisinde olan roman, öykü ve deneme yazarı.
fav gif
Kaydet
kure star outline
Ai badge logo

Bu madde yapay zeka desteği ile üretilmiştir.

Doğum tarihi
27 Kasım 1944
Eş (ler)
Ali Gür
Meslek
Yazar
Edebi Tür
RomanÖyküDeneme
Edebi Dönem
1980 sonrası Çağdaş Türk Edebiyatı
Ödül
1977: Akademi Kitabevi Öykü Ödülü – Ağda Zaman1991: Yunus Nadi Roman Ödülü – Ölü Erkek Kuşlar2002: Orhan Kemal Roman Armağanı – Yeni Yalan Zamanlar

İnci Aral, 27 Kasım 1944 tarihinde Denizli'de dünyaya gelmiştir. Babası Şahabettin Aral Alanya doğumlu bir orman mühendisi iken, annesi Ayfer Hanım İstanbullu bir ailenin kızıdır ve görücü usulüyle evlenmişlerdir. Aral'ın hayatındaki ilk önemli kırılma, 1948 yılı sonlarında, babasının henüz otuz beş yaşındayken geçirdiği beyin felciyle başlamıştır. Babası felç geçirdikten sonra düzgün konuşamayan ve baston kullanmaya başlayan Şahabettin Aral'ın psikolojisi bozulmuştur. 1952 yılında Manisa'ya taşındıklarında, bir gün İnci Aral evde yalnızken babası bahçedeki zerdali ağacına kendini asmaya kalkışmıştır. İnci Aral, bu olayın ruhunda büyük bir çatlama ve yarık açtığını, kendisini güvensiz, içe kapalı ve nevrotik biri yaptığını ifade etmiştir. Babasının bu intihar girişiminin ardından geçirdiği ikinci beyin kanaması sonucu 1953 yılında kırk yaşındayken vefat etmiştir. Babasının ölümünden iki yıl sonra, 1955'te annesi Ayfer Hanım da eşi gibi yüksek tansiyon hastası olmuş ve beyin kanaması geçirerek felç olmuştur. Hastaneden çıktıktan birkaç ay sonra, İnci Aral on bir yaşındayken vefat etmiştir. Annesinin vefatının ardından çocuklara bakma görevi halalarına düşmüştür. İnci Aral, Bursa'daki halasının yanına yerleşirken, kız kardeşi Sevil ise Muğla'daki halasının yanına alınmıştır. Ağabeyi de yatılı okulda okumaktadır, böylece aile tamamen parçalanmıştır.

Çocukluğu ve Eğitimi

Babasının memuriyeti nedeniyle çocukluğunda Denizli, Niksar, Bolu, Karadeniz Ereğli ve Manisa gibi Anadolu'nun çeşitli kasaba ve şehirlerinde bulunmuştur. İlkokula 1950 yılında Bolu'da başlamıştır.

Okumaya başladığı ilk yıllarda evlerine düzenli olarak alınan kitap ve dergilerle birlikte, oturdukları evin tavan arasında bulduğu birkaç sandık dolusu kitabı okumayı oyuna tercih etmiştir. Annesi çalışmaya başlayınca ev işlerini yapma görevi ona düşmüş, bu dönemde dahi kitap okuma tutkusundan vazgeçmemiştir. Bursa'daki halasının yanında disiplinli bir çocukluk geçirmiş, eniştesinin müdürlük yaptığı Çelebi Mehmet Ortaokulu'nda "örnek öğrenci" olma sorumluluğunu taşımıştır. Bu durum onu daha ciddi ve çekingen bir öğrenci haline getirmiştir. Ortaokul yıllarında edebiyata olan merakı sayesinde Cahit Sıtkı Tarancı, Halikarnas Balıkçısı gibi önemli yazarların eserlerini okuma fırsatı bulmuştur. On üç yaşındayken ilk şiiri duvar gazetesinde yayımlanmış ve ilk ödülünü almıştır. Lise eğitimini parasız yatılı olarak Manisa Kız Öğretmen Okulu'nda tamamlamıştır. Bu dönemde okul kütüphanesini yoğun bir şekilde kullanmış, Rus, İngiliz ve Fransız klasiklerini okumuştur. Mektup yazmayı çok sevmiş ve kendini görünür kılmak için varoluşunu başkalarının onayına sunma ihtiyacı duyduğunu belirtmiştir. Yüksek öğrenimini Gazi Eğitim Enstitüsü Resim-İş Bölümü'nde sürdürmüştür. Resim ve edebiyat dışındaki derslerde çok başarılı olamamıştır. Resim eğitimi alması, eserlerindeki karakterlerin sanatla ilgilenmesine de yansımıştır.

Edebi Kariyerinin Başlangıcı ve Gelişimi

Yazma tutkusu şiir, mektup ve günlüklerle başlamıştır. Yayın hayatına 1976 yılında, "Ağda Zamanı" adlı ilk öykü kitabında yer alan dört öyküsünü Varlık ve Türk Dili dergilerine göndererek adım atmıştır. Bu öyküler büyük beğeni toplamış ve onu cesaretlendirmiştir. 1979 yılında kendi imkanlarıyla ilk öykü kitabı "Ağda Zamanı"nı bastırmıştır. Eser, edebiyat çevrelerinde ses getirmiş ve 1980 yılında Akademi Kitabevi "İlk Kitap Başarı Ödülü"nü kazanmıştır. 1983 yılında yayınlanan "Kıran Resimleri" adlı eseriyle Nevzat Üstün Öykü Ödülü'nü almıştır. Bu kitapta 1978 Kahramanmaraş olaylarını anlatmıştır.

1991 yılında kaleme aldığı ilk romanı "Ölü Erkek Kuşlar" ile Yunus Nadi Roman Ödülü'ne layık görülmüştür. 2000 yılında ise öykü kitabı "Gölgede Kırk Derece" ile bir kez daha Yunus Nadi Öykü Ödülü'nü kazanmıştır. 2004 yılında "Mor" romanıyla Orhan Kemal Roman Armağanı'nı almıştır.


Yazarlık kariyerine öykülerle başlamış, ancak "Ölü Erkek Kuşlar"dan sonra daha çok roman türünde eserler vermiştir.

Eserlerinin Temaları ve Sanatsal Yaklaşımı

İnci Aral, eserlerinin merkezine kadını yerleştirir ve kadınların çeşitli sorunlarını (boşanma, aldatma, intihar, annelik, aşk, yalnızlık, yatılı okul, sanat) inceler. Eserlerindeki kadın karakterlerin psikolojik durumlarına ve toplumda var olma çabalarına bir psikolog gibi özenle ve başarıyla değinir. Romanları psikolojik roman özelliği taşırken, aynı zamanda iletişimsizlik, aşk, evlilik, cinsellik, intihar, din, siyaset, ölüm, aile ve sanat gibi konuları da ele alır. Yazar, kadın yazarlığı konusunda bir "kadın sözcüsü" olmadığını ve cinsiyetin dilsel, ruhsal, düşünsel ve toplumsal durumlarda değişmez farklılıklar yarattığı görüşüne sıcak bakmadığını belirtmiştir. Ona göre, her insanın içinde var olan kadın ve erkek yanları sürekli çatışma halindedir. Aral, erkekleri reddetmenin veya acımasız görmenin uzlaşmayı engellediğini savunur ve feminist hareketin erkekleri yanına çekmeden başarma şansı olmadığına inanır.


Kadınların sorunlarını daha çok yazmasının iki sebebi olduğunu söyler: birincisi, kadının ikinci sınıf muamelesi gördüğü bir toplumda haksızlığa karşı durmak ve ezilen kadının yanında olmak; ikincisi ise kadınların hayatlarının çok zengin olması ve kendilerini büyük bir içtenlikle anlatmalarıdır. Kadınları yazarken erkekleri de anlatır, çünkü kadınların sorunlarının büyük bir kısmı erkeklerle ilgilidir.

Aral'ın eserleri, onun hayata bakışının öznelliğini ve sıra dışılığını yansıtır. Hayat hikayesinin ve hayata katılma biçiminin eserlerine yansımasından çekinmeyen bir yazardır. Çocukluk ve gençlik yıllarındaki kayıpların ve kopuşların yaratıcılığının kaynağını oluşturduğunu söylemek mümkündür. Özellikle "Ölü Erkek Kuşlar" romanı, yazarın hayatından belirgin izler taşır; Suna'nın babasını erken yaşta kaybetmesi, annesinin çalışması, yatılı okul deneyimi, evliliği ve boşanması gibi. Kanser teşhisi alıp ölümle yüzleştiğinde, ölmeden önce kendisini kendi dilinden anlatmanın iyi olacağını düşünmüş ve yaşadıklarını yazıya dökerek bu yüzleşmeyi tamamlamıştır.

Güncel Hayatı

İnci Aral, halen İstanbul Çengelköy'deki evinde eşi Ali Gür ile birlikte yaşamaktadır. İkinci evliliğinden çocuğu olmamıştır. Babaanne olduktan sonra çocuk kitapları da yazmaya başlamıştır. 2019'da "İnci Aral Küçükken Ne Olmak İstiyordu?" adlı otobiyografik bir çocuk kitabı yayımlamıştır.

Kaynakça

Altıkulaç Demirdağ, Refika “Aral, İnci.” Türkiye Edebiyatı İsimler Sözlüğü. (Erişim tarihi: 1 Temmuz 2025). https://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/aral-inci


Baykal, Nezaket. İnci Aral’ın Hikâye ve Romanlarında Kadın. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı, İstanbul, 2011. https://nek.istanbul.edu.tr/ekos/TEZ/47516.pdf


Tonta, Ayşe Mine. İnci Aral'ın Devir Romanlarında Yakın Dönem

Tarihi - Lisans Tezi, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Tez Danışmanı: Prof. Dr. Yakup Çelik, Ocak 2022. https://openaccess.iku.edu.tr/server/api/core/bitstreams/c1ed1a88-22e4-4ed2-93c4-ff033b7987fa/content


Küçükçekmece Belediyesi. “İnci Aral Fotoğrafı – Etkinlik Görseli.” (Erişim tarihi: 1 Temmuz 2025). https://kucukcekmece.istanbul/Content/piclib/bigsize/icerikler/31250/img-31182-007193.jpg


Üsküdar Kitap Günleri. “İnci Aral Fotoğrafı – 2025.” (Erişim tarihi: 1 Temmuz 2025). https://www.uskudarkitapgunleri.com/wp-content/uploads/2025/04/inciaral.jpg


Özyeğin Üniversitesi. “İnci Aral.” Women Writers Project. (Erişim tarihi: 1 Temmuz 2025). https://womenwriters.ozyegin.edu.tr/tr/node/320

Sen de Değerlendir!

0 Değerlendirme

Yazar Bilgileri

Avatar
Ana YazarYahya Beyan Keskin1 Temmuz 2025 14:03
KÜRE'ye Sor