İran ile 2015 tarihli Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nın (KOEP) Avrupa tarafları olan İngiltere, Fransa ve Almanya (E3) arasında 16 Mayıs 2025 tarihinde İstanbul’da gerçekleştirilen diplomatik görüşmelerdir. Taraflar, İran’ın nükleer faaliyetleri ve uluslararası yaptırımların kaldırılmasına ilişkin mevcut durumu değerlendirmek amacıyla bir araya gelmiştir. Görüşmelerde İran’ı Dışişleri Bakan Yardımcıları Mecid Taht Revançi ve Kazım Garibabadi temsil etmiş; E3 ülkeleri ise dışişleri bakanlıklarının siyasi direktörleri düzeyinde katılım sağlamıştır.
Görüşmenin Niteliği ve Katılımcılar
İran-E3 görüşmeleri, İran’ın İstanbul Başkonsolosluğu’nda gerçekleştirilmiştir. İran tarafı toplantıya Revançi ve Garibabadi ile katılmış; Almanya adına Dominik Mutter'in yer aldığı belirtilmiştir. Toplantının ardından herhangi bir ortak basın açıklaması yapılmamış; İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Garibabadi, X sosyal medya platformu üzerinden yaptığı açıklamada görüşmelere ilişkin genel bilgileri kamuoyuyla paylaşmıştır.
Garibabadi, “Dr. Taht Revançi ve ben üç Avrupa ülkesinin siyasi yetkililerini İstanbul'da ağırladık. (ABD ile devam eden) Dolaylı nükleer görüşmelerin son durumu ve yaptırımların kaldırılması konularını ele alarak görüş alışverişinde bulunduk. İran ve üç Avrupa ülkesi diplomasiyi sürdürme ve en iyi şekilde kullanma kararlılığındadır. Gerekli durumda tekrar bir araya gelip görüşmeleri sürdüreceğiz.” ifadelerini kullanmıştır.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Esmail Bakai, görüşmelerin KOEP çerçevesinde istişare amacıyla planlandığını; Roma’da yapılması planlanan ancak ertelenen toplantıların devamı niteliğinde olduğunu açıklamıştır.
Tetik Mekanizması Tartışmaları
Görüşmelerde, KOEP kapsamında yer alan ve Birleşmiş Milletler yaptırımlarının yeniden devreye alınmasını mümkün kılan “tetik mekanizması”nın durumu ele alınması planlanan başlıklar arasında yer almıştır. İran, Avrupa ülkelerinin bu mekanizmayı devreye sokma ihtimaline karşı çeşitli uluslararası platformlarda endişelerini dile getirmiştir.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, 11 Mayıs 2025 tarihinde Fransız gazetesi Le Point’te yayımlanan makalesinde, mekanizmanın kötüye kullanılmasının Avrupa’nın KOEP’teki rolünü sona erdirebileceği ve geri dönüşü olmayan bir gerginlik sürecine yol açabileceğini belirtmiştir.
Görüşmelerin Devamlılığı ve Süreç
İstanbul’da düzenlenen toplantılar bir müzakere süreci niteliğinde değil, istişare ve değerlendirme amacı taşımaktadır. Taraflar, görüşmelere gelecekte uygun zamanlarda devam etmeyi planladıklarını bildirmiştir. 16 Mayıs 2025 tarihinde tamamlanan toplantılar sonucunda somut bir anlaşma duyurulmamıştır.
