Neşe ve Karikatür Müzesi, karikatür sanatının yanı sıra mizah edebiyatı, komik film afişleri ve yaşamı neşeli kılan unsurları ele alan, uzmanlık niteliği taşıyan bir kültür kurumudur. İzmir’in Konak ilçesinde, Alsancak semtinde yer alan tarihi bir köşk, Konak Belediyesi tarafından restore edilerek 2012 yılında müze olarak ziyarete açılmıştır. Müze, özellikle Ege ve Akdeniz’in mizahi birikimini belgeleyen ve koruyan yapısıyla hem butik müze hem de yaşayan müze özellikleri göstermektedir.

^{Neşe ve Karikatür Müzesi (İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)}

Kuruluş, Tarihçe ve Amaç

1879 yılında inşa edilen tarihi bir yapının restorasyonu sonucu oluşturulan Neşe ve Karikatür Müzesi, Konak Belediyesi tarafından İzmir’in kültürel yaşamına kazandırılmıştır. Açılışı 2012 yılında yapılmış, tören kapsamında “Akdeniz Neşesi Karikatür Sergisi” düzenlenmiştir. Müze, İzmir’in ve Türkiye’nin mizah birikimini korumak, sergilemek ve gelecek kuşaklara aktarmak amacıyla kurulmuştur.

Türkiye’de karikatür müzeciliği, 1975’te İstanbul Tepebaşı’nda açılan Karikatür ve Mizah Müzesi ile başlamıştır. Daha sonra Atila Özer Karikatür Evi ve Anadolu Üniversitesi’ne bağlı Eğitim Karikatürleri Müzesi açılmış, Neşe ve Karikatür Müzesi ise bu gelenek içinde İzmir’i temsil eden bir merkez olmuştur. Müze, mizahın yalnızca eleştirel değil aynı zamanda barışçıl ve yaşamı renklendiren yönünü de vurgulamaktadır.

Koleksiyon

Müze koleksiyonunda Türk karikatür sanatının önde gelen isimlerinden Eflatun Nuri Erkoç, Güngör Kabakçıoğlu, Niyazi Yoltaş gibi sanatçıların eserleri yer almaktadır. Koleksiyon, karikatür sanatının gelişim sürecini yansıtan çok sayıda eser, belge ve yayın içerir.

Türkiye’nin ilk mizah dergisi Diyojen (1870) ve Marko Paşa gibi önemli yayınların yanı sıra Cumhuriyet dönemi ressam ve karikatüristi Abidin Dino’nun mizahi eserleri de müzede bulunmaktadır. Ayrıca Türk ve dünya karikatürüne ait kitap, albüm, katalog, broşür, dergi, plak ve efemera gibi materyaller araştırmacılara sunulmaktadır. Müze, bu yönüyle yalnızca sergi alanı değil aynı zamanda görsel ve yazılı kaynaklara ulaşılabilen bir merkez niteliği taşımaktadır.

Etkinlikler ve Uluslararası Projeler

Neşe ve Karikatür Müzesi, yıl boyunca düzenlenen çeşitli sergi, atölye ve etkinliklerle yaşayan müze özelliğini sürdürmektedir. Ulusal ve uluslararası karikatür sergileri, tematik film gösterimleri, söyleşiler ve atölye çalışmaları düzenlenmektedir. Eğitim programları tüm yaş gruplarına yönelik olarak planlanmakta, yaşam boyu öğrenme yaklaşımıyla müze işlevi desteklenmektedir.

Müze, ayrıca uluslararası projelere de ev sahipliği yapmaktadır. Bunlar arasında ödüllü Uluslararası İzmir Konulu Karikatür Yarışması, Mizahi Nesne Yarışması ve Uluslararası Portre Festivali yer alır. Bu etkinlikler kapsamında yerli ve yabancı karikatürcüler İzmir’de portre çizim etkinlikleri gerçekleştirmiştir.

Konum ve Ziyaret

Müze, Alsancak semtinde, Kıbrıs Şehitleri Caddesi’ne yakın bir noktada yer almaktadır. Merkezi konumu, ziyaretçiler için kolay erişim imkânı sağlamaktadır. Müzede ayrıca karikatür dünyasına ait çizimlerle süslenmiş hediyelik ürünlerin satıldığı bir dükkân bulunmaktadır.