Kampana fren sistemi, tekerleklerde dönen kampana yüzeyine içten doğru itilen pabuç balatalar aracılığıyla sürtünme oluşturarak fren yapan bir mekanik sistemdir. Genellikle araçların arka tekerleklerinde, el freni mekanizmasıyla entegre şekilde kullanılır ve güvenli bir duruş ile park işlevi sağlar.
Yapısı ve Çalışma Prensibi
Bu sistemde, kampana adı verilen içi boş, silindir biçimli bir parça tekerlek göbeğine bağlı şekilde döner. Fren yapıldığında hidrolik fren tekerlek silindiri, pabuç balataları kampananın iç yüzeyine karşı açılır ve sürtünme yoluyla araç yavaşlar veya durur. Böylece kinetik enerji ısı enerjisine dönüştürülür.
Tek bir kampana frende, kampana, pabuç balataları, tekerlek silindiri ve el freni kolu gibi parçalar bir bütün olarak görev yapar. Hidrolik fren sisteminden gelen basınçla tekerlek silindiri pistonları pabuçları hareket ettirir; el freni kolu devredeyken manuel mekanizma devreye girer.
Özellikleri ve Uygulama Alanları
- Kampana frenler, düşük üretim maliyeti ve el freni entegrasyonu avantajı sağlar.
- Isı dağılımı diskli frenler kadar hızlı olmaz; bu nedenle yüksek performanslı araçlarda daha az tercih edilir.
- Diskli fren sistemlerine kıyasla bakım maliyeti düşüktür ve arka aks uygulamalarında yaygın olarak kullanılır.
Bakım ve Arıza Belirtileri
Kampana fren sisteminde bakıma ihtiyaç duyulduğunda şu belirtiler fark edilir:
- Fren performansında düşüş,
- El freni gevşetildiğinde bile araç sabit durmayabilir,
- Fren teker silindirinden sıvı sızıntısı,
- Fren çanağı ile pabuç arasında aşırı ısınma veya koku oluşabilir.
Düzenli bakımda kampana açılarak pabuç kalınlığı ölçülmeli, teker silindiri pistonları kontrol edilmeli ve fren hidroliği seviyesi ile kalitesi kontrol edilmeli; korozyon varsa temizlik veya parça değişimi yapılmalıdır.
