Karamürsel Alp, Osmanlı İmparatorluğu’nun kuruluş döneminde denizcilik faaliyetleriyle öne çıkan ve İzmit Körfezi kıyısındaki Karamürsel ilçesine adını veren kaptan-ı deryadır. 14. yüzyıl başlarında yaşamış olan Karamürsel, Osman Gazi döneminde devletin ilk deniz komutanları arasında yer almıştır. Makedonya kökenli bir devşirme olduğu yönündeki bazı tarihî rivayetler, onun Osmanlı’nın erken dönem insan kaynağı çeşitliliğini yansıttığını göstermektedir.

Osmanlı Denizciliğinin Kuruluş Sürecindeki Rolü

Karamürsel Bey, Osman Gazi tarafından 1323 yılında İzmit Körfezi kıyısında yer alan ve o dönemde Bizans’a bağlı olan Kynoukhos (bugünkü Karamürsel) limanının fethiyle görevlendirilmiştir. Kynoukhos'un Osmanlı topraklarına katılması, bölgenin hem askeri hem ticari açıdan kontrol altına alınmasını sağladığı gibi Osmanlı’nın ilk tersanesinin kurulmasına da zemin hazırlamıştır.

Bu tersane, Osmanlı’nın denizcilikteki ilk kurumsal yapılarından biri olmuştur. Karamürsel, bu süreçte Osmanlı donanmasının ilk gemilerini inşa ettirmiş ve kendi adıyla anılan kadırgalarla (Karamürsel Kadırgası) deniz seferlerine öncülük etmiştir.

Askerî Faaliyetler ve Fetihler

Karamürsel Bey'in liderliğindeki deniz gücü, yalnızca İzmit Körfezi çevresinde değil, Marmara Denizi boyunca da Osmanlı varlığını pekiştirmiştir. Özellikle Hereke, Gebze ve Yalova civarındaki yerleşimlerin fethi, bu dönemdeki stratejik ilerlemelere örnek teşkil eder. Deniz yoluyla sağlanan ikmal ve askeri destek, Osmanlı'nın batıya doğru genişlemesinde belirleyici olmuştur.

Ölümü ve Mirası

Karamürsel Bey'in ne zaman ve nasıl öldüğüne dair kesin bilgiler bulunmamakla birlikte, bazı kaynaklarda 1329 yılında Bizans kuvvetleriyle yapılan çatışmalarda şehit düştüğü belirtilmektedir. Mezarı, Kocaeli’nin Karamürsel ilçesinde kendi adıyla anılan türbede yer almaktadır.

Kurduğu denizcilik altyapısının Osmanlı Devleti'nin ilerleyen yüzyıllarda geliştirdiği deniz gücüne katkıda bulunduğu düşünülmekte; ayrıca adı fethettiği yerleşim birimine verilerek coğrafi ad olarak da yaşatılmıştır.

Karamürsel İlçesine Etkisi ve Anıtsallaşması

Kocaeli iline bağlı Karamürsel ilçesi, Karamürsel Bey'in anısını yaşatan pek çok unsur barındırmaktadır. Karamürsel Bey Anıtı, Türbesi, ve Karamürsel Tersanesi’nin sembolik izleri, bölgenin tarihî kimliğini belirgin kılmaktadır. İlçenin sosyal dokusu ve yerel yönetimi, Karamürsel’in tarihî mirasını eğitim, kültür ve turizm faaliyetleriyle yaşatmayı sürdürmektedir.

^{Karamürsel Bey Anıtı (Türkiye Kültür Portalı)}