Kastamonu Şapka Müzesi, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün 25 Ağustos 1925 tarihinde Kastamonu’da ilan ettiği Şapka İnkılâbı ile doğrudan ilişkilidir. Bu inkılâp, Türkiye Cumhuriyeti'nin çağdaşlaşma sürecinde önemli bir dönüm noktasıdır. Kastamonu halkı, hem Balkan Savaşları hem de Millî Mücadele sürecinde gösterdiği fedakârlıklar sayesinde Atatürk tarafından bizzat onurlandırılmış, böylece Şapka İnkılâbı’nın bu şehirde ilan edilmesiyle tarihî bir simge hâline gelmiştir. Atatürk’ün sekiz günlük Kastamonu ziyareti sırasında şehrin birçok noktasını dolaşması, Cumhuriyet'in medeni ve çağdaş temellerinin Kastamonu halkıyla birlikte atıldığının göstergesidir.
Kastamonu Şapka Müzesi (Anadolu Ajanası)
Müzenin Kuruluşu ve Konumu
Kastamonu Şapka Müzesi, 2008 yılında dönemin Valisi Mustafa Kara tarafından açılmıştır. Müze, Mimar Vedat Tek Kültür ve Sanat Merkezi bünyesinde yer almakta ve ziyaretçilerine geniş bir tarihî perspektif sunmaktadır. Müzede yalnızca şapkalar değil; kültürel, sanatsal ve eğitimsel içerikli çeşitli bölümler de yer almakta, bu sayede mekân çok yönlü bir kültür merkezi işlevi görmektedir.
Koleksiyonun İçeriği ve Kapsamı
Müzede sayısı bini aşan şapka sergilenmektedir. Koleksiyonun önemli parçaları arasında Mustafa Kemal Atatürk’ün şapkaları, 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ve eski Başbakan Bülent Ecevit’in şapkaları yer alır. Bunun yanında, bağışçılardan alınan çok sayıda sivil ve özel tasarım şapka da envantere dâhildir. Müze, zamanla yalnızca yerel bir koleksiyon olmaktan çıkmış, evrensel bir nitelik kazanmıştır. Rusya, Özbekistan, Japonya gibi ülkelerin şapkalarının yanı sıra, son olarak Avustralya’nın geleneksel "Akubra" şapkası koleksiyona katılmıştır. Bu özel şapka, yurt dışında yaşayan iş insanı Mehmet Ali Karamemiş tarafından bağışlanmıştır.
Uluslararası Kimlik ve Müzenin Gelişimi
Müze, ulusal boyutun ötesine geçerek “Dünya Şapkaları” başlıklı koleksiyonunu her geçen gün zenginleştirmektedir. Uluslararası bağışlarla büyüyen müze, dünyada üçüncü sırada yer alan şapka müzesi konumundadır. Kastamonu Valiliği Mimar Vedat Tek Kültür ve Sanat Merkezi Müdürü İlknur Aynan, hedeflerinin dünyanın en büyük şapka müzesi olmak olduğunu vurgulamaktadır. Müze, şapka kültürünün tarihsel, kültürel ve coğrafi çeşitliliğini gözler önüne seren eşsiz bir sergi alanı sunar.
Kültürel Merkez Olarak Mimar Vedat Tek Kültür ve Sanat Merkezi
Şapka Müzesi’ne ev sahipliği yapan Mimar Vedat Tek Kültür ve Sanat Merkezi, bünyesinde aynı zamanda Dantel Müzesi, bez bebek ve oyuncak bölümü gibi farklı sergi alanlarını da barındırır. Merkez, yalnızca sergileme işlevi görmeyip, aynı zamanda üretici ve eğitici projelerle yerel halka katkı sunmaktadır. Bunlardan biri olan “Kastamonu Bebekleri” projesi, Gazi Üniversitesi desteğiyle hayata geçirilmiş ve kadınlara yönelik mesleki kurslarla zenginleştirilmiştir. Bu yönüyle merkez, Kastamonu’nun geleneksel el sanatlarını yaşatmakla kalmamakta, aynı zamanda sosyoekonomik katkılar da sunmaktadır.
