Kayabaşı Yaylası, Trabzon ili Akçaabat ilçesi sınırları içinde yer alan ve Doğu Karadeniz yaylacılık kültürü içinde çeşitli mevsimsel faaliyetlerin sürdürüldüğü bir yayladır. Tarihsel kullanımı, coğrafi yapısı ve günümüzdeki mevsimlik işlevleri bakımından bölgenin karakteristik yaylalarından biri olarak tanımlanabilir.
Coğrafi Konum ve Doğal Özellikler
Kayabaşı Yaylası, Akçaabat ilçesine yaklaşık 40 kilometre mesafede konumlanmakta olup, deniz seviyesinden 1.850 metre yüksekliktedir. Topografyası eğimli yamaçlar, çayırlık alanlar ve seyrek ormanlık bölgelerden oluşur. Yayla, Doğu Karadeniz’in yüksek rakımlı platosal alanları içerisinde yer almakta ve çevresindeki diğer yaylalarla birlikte mikroklimatik koşullar göstermektedir.
Kayabaşı Yaylasından Bir Görünüm (Anadolu Ajansı)
Tarihsel ve Kültürel Kullanım
Yayla, geçmişten günümüze yöre halkı tarafından yaz mevsiminde göçebe hayvancılık faaliyetleri ve geçici yerleşim amacıyla kullanılmaktadır. Mevsimlik yaşam döngüsüne bağlı olarak yaylada çayır biçme, kış hazırlığı ve hayvan otlatma gibi tarım ve hayvancılıkla ilişkili faaliyetler sürdürülmektedir. Kadınların çayır biçme ve toplanan otları kışa hazırlık amacıyla istifleme süreçlerinde aktif rol üstlendiği gözlemlenmektedir.
Yapılar ve Yerleşim Özellikleri
Kayabaşı Yaylası’nda yer alan yapılar, geleneksel yayla mimarisini yansıtan taş ve ahşap malzemelerle inşa edilmiştir. Yerleşimler geçici konaklamaya uygun olup, yayla genelinde kalıcı altyapı unsurları sınırlıdır. Konutlar, rüzgâr ve yağış gibi dış çevre etkenlerine karşı uyarlanmış olup, yamaç yerleşimi biçimindedir.
Kayabaşı Yaylası (Anadolu Ajansı)
İklim ve Mevsimsel Koşullar
Yaylada kış aylarında yoğun kar yağışı gözlemlenmekte, kar örtüsü uzun süreli olarak zeminde kalmaktadır. Yaz döneminde ise serin iklim koşulları hâkimdir. Bu durum, yaylanın yaz aylarında geçici nüfus artışıyla birlikte kullanıma açılmasını sağlamaktadır. Bahar ve yaz aylarında doğal peyzajın çiçeklenme ve yeşil örtüyle yoğunlaştığı görülmektedir.
Ulaşım ve Turizm
Yaylaya ulaşım kara yolu ile sağlanmakta olup, belirli güzergâhlar Akçaabat ilçesi merkezinden yaylaya doğru yönelmektedir. Yol, mevsim koşullarına bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir. Yaylada yerli halk tarafından kullanılan geçici konutlar dışında herhangi bir turizm altyapısı bulunmamaktadır. Ziyaretler genellikle günübirlik ya da mevsimlik kullanıma yöneliktir.