Kayseri börek aşı / Kayseri börek aşı çorbası, Kayseri iline özgü, köklü geçmişe sahip geleneksel bir sulu yemektir. 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında mahreç işaretiyle korunmak üzere 27 Mayıs 2024 tarihinde tescillenmiş; üretimi, işlenmesi ve diğer işlemleri yalnızca Kayseri ili sınırları içinde gerçekleştirilen bu yemek, bölgenin mutfak kültüründe önemli bir yere sahiptir.

Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri

Yemek; buğday unu, tuz, yumurta ve su ile yoğrulan hamurun, dana kıyma, soğan ve baharatlardan oluşan iç harçla doldurulmasıyla elde edilen küçük börek parçalarının, domates salçalı ve baharatlı çorba suyuna kesme un çorbalığı ve haşlanmış yeşil mercimekle birlikte eklenerek pişirilmesiyle hazırlanır. Hamurun şekillendirilmesi ve doldurulması aşamaları, yöredeki bilgi birikimiyle şekillenir; bu nedenle ürün, coğrafi sınırla ün bağı taşır.

Ramazan ayında iftar sofralarında sıkça yer alan Kayseri börek aşı, evlerde önceden hazırlanarak derin dondurucuda saklanır. Dondurulmuş olarak satışı da yapılmaktadır.

Üretim Metodu

Hamur, un, yumurta, tuz ve su ile yoğrularak dinlendirilir; oklava ile ince daireler halinde açılır ve küçük kareler şeklinde kesilir. Her bir kare, kıyma harcı ile doldurularak özel bir biçimde kapatılır. Doldurulan börekler taze olarak pişirilebildiği gibi, 160 °C’de kurutularak değiştirilmiş atmosferde paketlenip soğuk hava deposunda saklanabilir.

Kesme un çorbalığı ise un, yumurta sarısı, su ve tuzla yoğrulan hamurun özel makinelerde inceltilip kesilmesiyle elde edilir. En fazla 0,7 cm uzunluğunda ve 0,4 cm kalınlığında olan bu parçalar kurutulup paketlenir.

Pişirme Süreci

500 gramlık börek aşı için salça, yağ, kırmızı toz biber ve nane kavrularak çorba suyu hazırlanır. Kaynayan suya börekler eklenip kısa süre pişirilir; ardından haşlanmış yeşil mercimek ve kesme çorbalık ilave edilerek birkaç dakika daha kaynatılır. Hamurun dağılmaması için fazla pişirilmemelidir. Böreklerin su yüzeyine çıkması ve renginin açılması piştiğini gösterir. Dinlendirilerek servis edilir.

Coğrafi Sınır ve Denetim

Tüm üretim aşamaları Kayseri ili sınırlarında gerçekleştirilir. Denetimler, Kayseri Ticaret Odası koordinasyonunda ilgili kurum ve uzmanlardan oluşan bir mercii tarafından yılda en az bir kez yapılır. Üretim bileşenleri, yöntemleri ve mahreç işareti kullanımı denetlenir; gerektiğinde kamu veya özel kuruluşlardan hizmet alınabilir.