Sulu Mağara, Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde, Kırıkkale ilinin Keskin ilçesi sınırlarında, Altıntaş Mahallesi'nin Arzu Bayırı mevkiinde yer almaktadır. Yarı doğal-yarı yapay özellikler taşıyan bu mağara yapısı, hem jeolojik hem de arkeolojik bakımdan dikkat çekmektedir. Toplam uzunluğu 285 metre olup, üç katlı bir yapı sergilemektedir.

Jeolojik Özellikler

Mağara, Pliyosen döneme ait kayaç yapılarının bulunduğu bir alanda yer almaktadır. Özellikle mermer, kumtaşı ve çamur taşı gibi sedimanter kayaçlar mağaranın oluşumunda gözlenmektedir. Bu jeolojik birikintiler, mağaranın hem doğal oluşum süreçlerini hem de insan müdahalesine elverişli yapısını açıklamaktadır.

^{Kırıkkale Sulu Mağara Görseli - Anadolu Ajansı}

Yapısal ve Mimari Özellikler

Sulu Mağara, üç ana galeriden oluşmaktadır:

• Havuzlu Salon: Mağaranın üst katında yer alır. Tavandan sızan suların biriktirildiği, yaklaşık 2 metre derinliğinde yapay havuzlar bu bölümde bulunmaktadır.
• Küplü Galeri: Orta katı oluşturan bu galeri, insan eliyle genişletilmiş bölümleriyle dikkat çeker.
• Alt Maden Galerisi: Alt katta yer almakta olup, geçmişte maden çıkarımı amacıyla kullanılmıştır. Galeriye açılan giriş ağızları taş duvarlarla örülmüştür.

Hidrolojik Özellikler

Mağara, vadoz zon (yer altı su seviyesinin üzerindeki bölge) içinde yer almakta ve yılın büyük kısmında kuru bir yapıya sahiptir. Yağışlı dönemlerde tavandan sızan sular, mağara içerisinde biriken doğal kaynakların oluşmasına neden olur. Söz konusu sular, yapay havuzlarda toplanarak kullanılabilir hale getirilmiştir. Bu durum mağaranın adının da kaynağını oluşturmaktadır.

Tarihî Kullanımlar

Arkeolojik bulgular ve yapısal analizlere göre Sulu Mağara:

• Antik çağlarda kurşun madeni çıkarımı amacıyla kullanılmıştır.
• Erken Hristiyanlık döneminde geçici yerleşim ve sığınak olarak işlev görmüştür.
• Giriş geçitleri, dönemine uygun olarak taş duvarlarla kapatılmış, iç bölmeler şekillendirilmiştir.

Bu kullanımlar, mağaranın yalnızca doğal bir oluşum olmadığını, aynı zamanda insan müdahalesiyle şekillenen bir kültürel yapı olduğunu göstermektedir.

Arkeolojik ve Kültürel Değer

Mağaranın içerisinde maden izlerine, su havuzlarına ve yapay oyuklara rastlanması; bölgenin antik çağlardan itibaren işlevsel bir alan olarak kullanıldığını göstermektedir. Sulu Mağara, bu yönüyle hem yerleşim hem üretim hem de savunma işlevleri barındıran çok katmanlı bir kültürel miras alanı olarak değerlendirilmektedir.

^{Kırıkkale Sulu Mağara Görseli - Kırıkkale Turizm ve Tanıtım Portalı}

Koruma Statüsü ve Ziyaret

11 Temmuz 2013 tarihinde Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından tescillenmiş ve Ankara Anadolu Medeniyetler Müzesi Müdürlüğü’ne bağlı bir ören yeri olarak ziyarete açılmıştır. Günümüzde mağaranın yaklaşık 115 metrelik bölümü turistik ziyaretlere uygun hale getirilmiştir. Bu alanda yürüyüş parkurları, yönlendirme tabelaları ve koruma yapıları oluşturulmuştur.

Son yıllarda mağaranın turizme kazandırılması amacıyla restorasyon ve çevre düzenleme çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmalar kapsamında güvenlik önlemleri, aydınlatma sistemleri ve ziyaretçi bilgilendirme altyapısı kurulmuştur.