Kökeni
"Code" kelimesi, Fransızcadan Türkçeye geçmiş olup “yasa derlemesi” ya da mecaz anlamda “her türlü kurallar sistemi” anlamında kullanılır. Bu sözcük, Latince cōdex ya da eş biçimiyle caudex kelimesinden evrilmiştir. Latince kökeniyle cōdex, hem “ağaç kütüğü” hem de zamanla yazılı metinlerin tutulduğu “büyük defter” ya da “yasa külliyatı” anlamlarını kazanmıştır. Bu yazının fiziksel taşıyıcısından soyut kurallar bütününe uzanan anlam evrimi göstermiştir.
Kullanım Alanları
- Hukuk terminolojisinde: Kanunları sistematik biçimde düzenleyen yasa kitaplarını tanımlamak için kullanılır (örneğin: Medeni Kanun = Civil Code).
- Bilişim ve yazılım alanında: Programlama dillerinde yazılmış kurallar dizisi anlamında yaygın olarak kullanılır.
- Etik ve davranış rehberlerinde: Kurumsal ya da mesleki etik ilkeleri düzenleyen sistemleri belirtmekte yer alır.
- Dilbilimde ve iletişimde: Anlamın iletildiği semboller sistemi ya da şifreli anlatım yapıları için kullanılır.
- Sosyoloji ve kültürel incelemelerde: Toplumun görünmeyen ama işleyişini belirleyen normatif yapılar veya değerler bütünü olarak geçer.