Cahit Zarifoğlu’nun “Kuşların Dili” adlı eseri, çocuklara yönelik kaleme alınmış kısa öykülerden oluşan bir hikâye kitabıdır. Eserde, farklı kuş türleri aracılığıyla çocuklara doğa sevgisi, gözlem yapma alışkanlığı ve temel insani değerler anlatılmaktadır. Yazar, sade ve anlaşılır bir dil kullanarak çocukların yaş düzeyine uygun içerikler sunmayı amaçlamıştır. Kuşların davranışları ve çevreyle ilişkileri üzerinden kurgulanan öykülerde, anlatım pedagojik ilkelere uygun biçimde yapılandırılmıştır. Kitap, çocuk edebiyatı bağlamında doğayı tanıma ve canlılarla empati kurma gibi temalara odaklanır.

Konu

Eserde, “Simurg” adlı padişahı bulmak üzere yola çıkan kuşların zorlu yolculuğu anlatılır. Kuşlar, her bir vadiyi aşarken açlık, susuzluk, fırtına ve tehlikelerle karşılaşırlar; yalnızca otuz tanesi hedefe ulaşır. Zarifoğlu’nun uyarlamasında bu hikâye, çocukların ilgi seviyesine uygun, anlayabilecekleri sade bir dilde yeniden oluşturulmuştur.

Temalar

• Mücadele ve Azim: Vadiler boyunca karşılaşılan zorluklar, özellikle dayanıklılık, kararlılık ve mücadele temasına vurgu yapar.
• Birlik ve Dayanışma: Çok sayıda kuşun birlikte başladığı yolculukta, ortak hedef için toplumsal dayanışmanın önemi vurgulanır.
• Kendini Tanıma: Sonunda her bir kuşun kendisinde Simurg’u bulması, bireyin içsel dönüşümünü ve kendini gerçekleştirmesini temsil eder.

Üslup ve Yapısal Özellikler

• Masalsı Anlatı: Eser, masal formunda ilerler; anlatım yalın, ritmik ve sembolik öğeler içerir.
• Çocuk Dostu Dil: Zarifoğlu, dini ve tasavvufi altyapıyı çocuk okuyucuya uygun sade bir hayal dünyası kurgusuna dönüştürür.
• Uyarlama Stratejisi: Mantıku’t-Tayr'ın 4725 beyitli tasavvufi yapısı, kısa öykü formatında, didaktikten uzak, akıcı bir dille aktarılır.

Karakterler

• Simurg’u Arayan Kuşlar: Her biri farklı özellik taşıyan, maceraperest kuş grubu; bireysel yolculukları sembolik anlamlar içerir.
• Hüdhüd Kuşu: Rehber figürü olarak öne çıkar; içsel öğretilerle kuşları yönlendirir.
• Simurg: Sonunda ortaya çıkan padişah figürü, hikâyenin özünde “kendini bulma” metaforunu temsil eder.