Kutsal Geyiğin Ölümü (İngilizce ismiyle The Killing of a Sacred Deer), 2017 yapımı psikolojik gerilim ve drama türündeki bir filmdir. Yönetmenliğini Yorgos Lanthimos’un üstlendiği yapım, senaryosunu Lanthimos ile Efthymis Filippou birlikte kaleme almıştır. Başrollerde Colin Farrell, Nicole Kidman, Barry Keoghan ve Raffey Cassidy gibi isimler yer alır. Film, Yunan mitolojisinden ilhamla modern bir tragedya olarak yapılandırılmış; ahlaki ikilemler, suç ve kefaret gibi ağır temaları rahatsız edici bir anlatımla işler.

Konu Özeti

Film, başarılı bir kalp cerrahı olan Steven Murphy’nin (Colin Farrell), genç bir çocuk olan Martin (Barry Keoghan) ile gizemli ilişkisini konu alır. Martin’in babası Steven’ın ameliyatı sırasında ölmüştür ve Martin bu kaybı, Murphy ailesinden bir bedel ödetmeden kabullenemez. Murphy ailesi garip ve açıklanamayan fiziksel belirtilerle sarsılmaya başlar: Önce çocuklar yürüyemez hale gelir, ardından iştahlarını ve duygusal tepkilerini yitirirler. Martin, bu durumun Steven’ın geçmişteki bir suçu nedeniyle olduğunu söyler ve ailesini kurtarması için onu içinden çıkılamaz bir seçime zorlar: Karısı ya da iki çocuğundan birini öldürmelidir.

^{Kutsal Geyiğin Ölümü Filminin Fragmanı (Youtube)}

Tematik Yapı

Film, antik Yunan tragedya geleneğinden “İphigenia’nın kurban edilişi” mitine gönderme yapar. Bu mitolojide, Agamemnon kutsal bir geyiği öldürür ve Tanrıça Artemis onu cezalandırır: Kurtuluş için kızını kurban etmesi gerekir. Filmde de benzer şekilde, Steven’ın geçmişteki “günahı” (mesleki ihmali) Tanrısal bir ceza mekanizması tarafından yeniden yüzeye çıkarılır.

Başlıca Temalar

• Suç ve Kefaret: Steven’ın geçmişte yaptığı mesleki ihmaller, onun ruhsal dünyasında bir yük olarak taşınır. Film boyunca, bu günahın sonuçlarıyla yüzleşmesi ve kendini affetme süreci detaylı olarak işlenir.
• Ahlaki Sorumluluk: Karakterlerin kararları ve seçimleri, kişisel ve toplumsal sorumlulukları arasındaki çatışmalar üzerinden gösterilir. Steven, hatalarını kabul etmekle kalmaz, sorumluluklarını yerine getirmek için mücadele eder.
• İrade ile Kader Arasındaki Gerilim: Film, bireyin kendi kaderini tayin etme gücü ile dışsal güçlerin (örneğin Tanrısal ceza mekanizmasının) müdahalesi arasındaki çatışmayı vurgular. Steven’ın yaşamındaki dönüm noktaları bu gerilimi yansıtır.
• Aile İlişkilerinin Kırılganlığı: Steven’ın ailesiyle olan bağları, özellikle duygusal kopuklukları ve geçmişten gelen yaraları anlatılır. Aile içindeki çatışmalar, hem karakter gelişimine hem de temanın derinleşmesine hizmet eder.
• Soğukluk ve Duygusal Mesafe: Film, karakterler arasındaki duygusal engelleri ve mesafeleri inceler. Steven’ın yaşadığı içsel izolasyon, görsel ve diyaloglarla etkileyici biçimde aktarılır.

Karakter Analizi

• Steven Murphy (Colin Farrell): Başarılı bir cerrahtır. Dışarıdan soğukkanlı ve düzenli görünür, ancak geçmişte yaptığı bir hatanın sonuçlarıyla yüzleşmek zorundadır. İçsel çözülmesi, dış dünyaya olan kontrolünü kaybetmesiyle paralel ilerler.
• Anna Murphy (Nicole Kidman): Steven’ın eşidir. Başlangıçta mantıklı ve itidalli gözükse de olaylar geliştikçe eşine baskı yapar, onu bir seçim yapmaya zorlar. Ahlaki sınırları esnetebilen bir karakterdir.
• Martin Lang (Barry Keoghan): Genç yaşta babasını kaybetmiş, Steven’ı cezalandırmak isteyen gizemli bir figürdür. Soğukkanlılığı ve ifadesizliği ile doğaüstü bir güç ya da adalet temsilcisi gibi davranır.
• Kim ve Bob Murphy (Raffey Cassidy & Sunny Suljic): Steven’ın çocuklarıdır. Masumiyetin sembolü olarak yer alırlar, ancak film ilerledikçe manipülasyona açık hale gelir ve ölüm korkusuyla davranmaya başlarlar.

Yapım ve Yayın Bilgileri

Film, Yorgos Lanthimos’un 2015 yapımı The Lobster sonrası İngilizce çektiği ikinci uzun metrajlı yapımdır. Görüntü yönetmenliğini Thimios Bakatakis üstlenmiştir. Film, İrlanda ve Birleşik Krallık ortak yapımıdır. Prodüksiyon, Dublin başta olmak üzere çeşitli Avrupa şehirlerinde gerçekleştirilmiştir. Lanthimos’un simetrik kadrajları, geniş açılar ve klinik beyaz alan kullanımı dikkat çeker. Film 20 Ekim 2017'de ABD'de vizyona girmiştir.

Ödüller  

Cannes Film Festivali (2017)

•  En İyi Senaryo (Best Screenplay): Yorgos Lanthimos & Efthymis Filippou (Kazandı– The Square filmiyle paylaşıldı)

Sitges - Katalonya Film Festivali (2017)

• José Luis Guarner Eleştirmen Ödülü - En İyi Film (Kazandı)

İrlanda Film ve Televizyon Ödülleri (2018)

•  En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu: Barry Keoghan (Kazandı)

Gişe ve Eleştirel Tepki

Filmin bütçesi yaklaşık 5 milyon dolardır ve dünya genelinde yaklaşık 6 milyon dolar hasılat elde etmiştir. Ticari anlamda büyük bir başarı yakalayamasa da eleştirmenlerden genellikle olumlu notlar almıştır. Barry Keoghan’ın Martin performansı ve Lanthimos’un anlatımı övgü alırken, bazı izleyiciler filmi fazla soğuk ve rahatsız edici bulmuştur. Film, özellikle sinema çevrelerinde ahlaki felsefesi ve tragedya yaklaşımıyla analiz konusu olmuştur.