Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Yerleşkesi'nin açılışı, 3 Mayıs 2025 tarihinde Lefkoşa’da gerçekleştirilmiştir. Açılış, KKTC Cumhurbaşkanlığı ile Cumhuriyet Meclisi binalarının tamamlanmasının ardından düzenlenmiş; yüksek yargı, millet camisi ve millet bahçesi gibi diğer yapıların ise ilerleyen dönemlerde hizmete alınacağı açıklanmıştır. Törene Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Numan Kurtulmuş, çeşitli bakanlar, kuvvet komutanları, milletvekilleri, Türk Devletleri Teşkilatı temsilcileri ve çok sayıda davetli katılmıştır.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Yerleşkesi'nin açılışı, 3 Mayıs 2025 - Anadolu Ajansı
Yerleşkenin Konumu ve Yapısal Özellikleri
Cumhuriyet Yerleşkesi, 639.475 metrekarelik bir arazi üzerine inşa edilmiştir. Yerleşke, KKTC Cumhurbaşkanlığı binası, Cumhuriyet Meclisi binası, Yüksek Mahkeme, Millet Camisi, Millet Bahçesi ve diğer idari yapıları içerecek şekilde tasarlanmıştır. Açılışı yapılan ilk etapta, Cumhurbaşkanlığı ve Cumhuriyet Meclisi binaları tamamlanmıştır.
Cumhurbaşkanlığı binasında toplam 600 kişilik iki konferans salonu, 400 kişilik kabul salonu, 52 çalışma ofisi, 10 toplantı salonu, kafeterya, yemekhane ve 109 araçlık otopark yer almaktadır. Meclis binasında ise Başkanlık ve Başbakanlık makamlarının yanı sıra 157 kişilik Genel Kurul Salonu, 25 milletvekili makam odası ve bakanlar için toplantı salonu bulunmaktadır.
Yerleşkenin ilerleyen etapları kapsamında 290.000 metrekaresi yeşil alan olarak planlanan toplam 452.428 metrekarelik bir Millet Bahçesi, 5.661 metrekarelik alanda inşa edilmekte olan 2.252 kişilik Millet Camisi ve Yüksek Mahkeme binası da projelendirilmiştir. Yerleşke, şehircilik açısından Türkiye ile entegre bir yapı vizyonuyla geliştirilmiş, TOKİ tarafından yürütülmüştür.
Açılış Töreni ve Katılım
Açılış töreninde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile birlikte törensel kıtayı selamlamış ve resmî karşılama protokolü uygulanmıştır. Açılış, dualar eşliğinde gerçekleştirilmiş, ardından toplu kurdele kesimi yapılmıştır. Törene, Türkiye Cumhuriyeti adına çok sayıda üst düzey siyasi ve askeri temsilci katılmıştır. Katılımcılar arasında Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdülkadir Uraloğlu ile BBP Genel Başkanı Mustafa Destici yer almıştır. Türk Silahlı Kuvvetleri adına Genelkurmay Başkanı Orgeneral Metin Gürak ve kuvvet komutanları da törende hazır bulunmuştur.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Yerleşkesi'nin açılışı, 3 Mayıs 2025 - Anadolu Ajansı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Açılış Konuşması
3 Mayıs 2025 tarihinde gerçekleştirilen Açılış Töreni’nde Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, konuşmasına katılımcıları selamlayarak başlamıştır. Erdoğan, törendeki kalabalığı "muhteşem bir katılım" olarak nitelendirmiş; Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni "Akdeniz’in incisi, direnişin kalesi, vatan sevdasının ebedi ocağı" sözleriyle tanımlamıştır. Bu bağlamda açılışın, sadece fiziksel yapıların değil, aynı zamanda "muazzam eserlerin" açılışı olduğunu ifade etmiştir.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, KKTC’ye kazandırılan Cumhuriyet Yerleşkesi’nin sıradan bir proje olmadığını belirtmiş; "Bugün bu topraklara bir mühür daha vuruyoruz. Kıbrıs Türk halkına muhteşem bir eser daha kazandırıyoruz" sözleriyle, yapının taşıdığı simgesel değeri vurgulamıştır. Açılışın, yalnızca bir mimari tamamlanma değil; aynı zamanda "irade, azim ve hürriyet sevdasının ilanı" olduğunu ifade etmiştir.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Yerleşkesi'nin açılışında konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 3 Mayıs 2025 - Anadolu Ajansı
Konuşmasında yerleşkenin yapısal içeriğine ilişkin teknik bilgiler de paylaşılmıştır. Yerleşkenin 639.475 metrekarelik bir alanda planlandığını belirten Erdoğan, ilk etapta Cumhurbaşkanlığı binası ile Cumhuriyet Meclisi’nin açıldığını, devamında ise millet bahçesi, millet camisi ve yüksek mahkeme binalarının tamamlanarak hizmete alınacağını aktarmıştır. Cumhurbaşkanlığı binasının iki konferans salonu, kabul salonu, çok sayıda ofis, toplantı alanı ve 109 araçlık otoparkla donatıldığını; Meclis binasında ise başkanlık ve başbakanlık makamları ile 157 kişilik genel kurul salonu bulunduğunu bildirmiştir.
Bu yapıların mimari değerine dair değerlendirmesinde, "Cumhurbaşkanlığı Binamız, modern mimarisiyle devletimizin vakarını, Meclis Binamız ise ihtişamıyla Kıbrıs Türk halkının demokrasi sevdasını temsil ediyor" ifadelerine yer vermiştir. Erdoğan, her bir tuğlada “işçilerin alın teri”, tasarımlarda “mimarların vizyonu”, detaylarda ise “mühendislerin yeteneği” olduğunu belirtmiş; bu yönüyle yapının bir “irade beyanı” içerdiğini aktarmıştır.
Cumhuriyet Yerleşkesi’nin siyasal anlamına ilişkin açıklamalarında ise, "Cumhuriyet Yerleşkesi, Kıbrıs Türk halkının kararlılığının sembolüdür" ifadesine yer vermiştir. Bu yapının, yalnızca fiziksel bir merkez değil, "haksızlık ve hukuksuzluklar karşısında bir devletin var olma iradesinin tezahürü" olduğunu vurgulamıştır. Türkiye ve KKTC arasındaki bağı "kader ortaklığı" olarak tanımlamış; Türkiye'nin dün olduğu gibi bugün ve yarın da KKTC’nin yanında olacağını belirtmiştir.
Kıbrıs Türk halkının tarihsel kimliğine ve kültürel birikimine atıfta bulunan Erdoğan, "Bu topraklar, şanlı mazimizin, mücadele ruhumuzun ve köklü mirasımızın çok büyük bir nişanesidir" demiştir. Ada üzerindeki bazı tarihî yapıların isimlerini anarak, Kıbrıs Türk kültürel mirasının Osmanlı ve İslam tarihiyle olan bağlantısını vurgulamıştır.
Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşmasında güncel siyasal çerçeveye de yer vermiş; Kıbrıs meselesine ilişkin tutumunu açıkça beyan etmiştir. “Şunu kimse unutmasın, adlarımız farklı olsa da söz konusu Kıbrıs davası olunca soyadımız Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’dir” diyerek, bu meselenin Türkiye için ulusal düzeyde sahiplenildiğini belirtmiştir. Kıbrıs Türk halkının egemenlik haklarına yönelik dış baskılara karşı Türkiye’nin desteğinin süreceğini ifade etmiştir.
İki devletli çözüm vizyonunun altını çizen Erdoğan, “Yeni bir müzakere süreci olacaksa, bundan böyle iki toplum arasında değil, egemen eşitlik içinde iki devlet arasında yürütülecektir” demiştir. Bu bağlamda Türkiye’nin Kıbrıs Türkü ile ortak hareket ettiğini ve bu yönde diplomatik mücadeleyi sürdüreceğini açıklamıştır.
Konuşmasının devamında Türkiye ile KKTC arasındaki ekonomik ve yapısal iş birliğine de dikkat çekmiştir. Erdoğan, “2024 yılı anlaşması kapsamında 15,9 milyar TL, 2025 yılı içinse yaklaşık 21 milyar TL olmak üzere toplamda 37 milyar TL’lik bir destek sağlıyoruz” diyerek iki yıllık dönemde Kuzey Kıbrıs’a ayrılan mali kaynağı kamuoyuyla paylaşmıştır.
Bu destek kapsamında sağlık alanında, geçtiğimiz yıl Girne’de açılan askeri hastanenin ardından, 650 yatak kapasiteli Lefkoşa Devlet Hastanesi’nin iki etap hâlinde inşa edileceğini açıklamıştır. 320 yataklı ilk etabın inşaatına kısa süre içinde başlanacağı bildirilmiş; ayrıca Güzelyurt, Maraş, Lapta ve Pamuklu’da yapımı süren sağlık merkezleri ve Doktor Burhan Nalbantoğlu Hastanesi'nin renovasyon süreci de konuşmada yer almıştır. Erdoğan, “Kıbrıs Türk halkı, toplam 456 yataklı, tüm alanlarda üst düzey hizmet sunan bir tesise daha kavuşacak” ifadesini kullanmıştır.
Ulaşım alanında, Değirmenlik, Çatalköy, Lapta Geçitköy, İskele-Boğaz ve Lefkoşa çevre yollarını içeren toplam 322 kilometrelik karayolu projesinin sürdüğü belirtilmiştir. Erdoğan, Ercan Havalimanı’na dair olarak da “2023 yılı genelinde ulaşılan yolcu sayısına, havalimanı açıldıktan sonra ilk 4 ayda ulaşıldı” açıklamasını yapmıştır.
Tarım ve enerji sektörleri hakkında da bilgi veren Erdoğan, Güzelyurt’ta narenciye sektörüne yönelik soğuk hava deposunun inşa edildiğini, Mesarya Ovası sulama iletim hattı ve depo bağlantı projelerinin sürdüğünü belirtmiştir. Enerji güvenliği için ise “Suyu getirdiğimiz gibi enerji konusunu da mutlaka halledeceğiz” sözlerini kullanmıştır.
Cumhurbaşkanı Erdoğan konuşmasını, projenin hayata geçirilmesinde emeği geçen kişi ve kurumlara teşekkür ederek tamamlamış; “TOKİ’mizin onlarca yıllık tecrübesiyle Kıbrıs Türkü’nün iradesi birleşti ve ortaya böylesine muhteşem bir eser çıktı” ifadelerini kullanmıştır.
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın Açıklamaları
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Cumhuriyet Yerleşkesi açılış töreninde yaptığı konuşmada, Türkiye Cumhuriyeti'nin desteğiyle gerçekleştirilen bu projenin sembolik ve kurumsal önemine vurgu yapmıştır. Konuşmasında, KKTC'nin uluslararası statüsüne ve egemenlik ilkesine atıfta bulunmuştur. Tatar, açılış vesilesiyle yaptığı değerlendirmede “Bu tören, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin egemenliğini ve devlet yapısını güçlendiren çok önemli bir adımdır.” ifadelerini kullanmıştır.
Yerleşkenin Türkiye ile KKTC arasında süregelen iş birliğinin kurumsal bir yansıması olduğunu belirterek, bu projelerin Kıbrıs Türk halkının geleceğine yapılan stratejik yatırımlar olduğunu ifade etmiştir. Türkiye Cumhuriyeti'ne teşekkürlerini ileten Tatar, konuşmasında “Türkiye’nin desteği, KKTC’nin kalkınmasında temel belirleyicidir.” sözlerine yer vermiştir.
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Numan Kurtulmuş’un Konuşması
KKTC Cumhuriyet Yerleşkesi’nin açılış töreninde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Numan Kurtulmuş da bir konuşma gerçekleştirmiştir. Kurtulmuş, konuşmasına Kıbrıs Türk halkına hitaben teşekkür ve selamlamayla başlamış, yerleşkenin yapımının yalnızca bir inşa faaliyeti değil, aynı zamanda egemenlik sembolü olduğunu belirtmiştir. Yapının, “Kıbrıs Türkü'nün demokratik iradesini ve siyasal kurumlarını geleceğe taşıyacak altyapı” olarak konumlandığını ifade etmiştir. Bu bağlamda Cumhuriyet Meclisi binasının temsil ettiği fonksiyonlara dikkat çekmiştir.
Kurtulmuş, KKTC’nin siyasi geleceğine dair değerlendirmesinde, iki eşit devlet temelinde çözüm ilkesini vurgulayarak, Türk tarafının masada samimiyetle yer aldığını ancak karşı tarafın çözümsüzlüğü dayattığını belirtmiştir. Yerleşkenin inşasının, bu çözüm iradesinin fiziksel bir temsili olduğunu dile getirmiştir.
