La Tomatina, her yıl Ağustos ayının son Çarşamba günü İspanya’nın Valencia özerk bölgesine bağlı Buñol kasabasında düzenlenen, katılımcıların tonlarca domatesle birbirlerine "savaş açtığı" bir kültürel etkinliktir. Festival, herhangi bir dini ya da siyasi amacı olmayan, tamamen eğlence odaklı bir halk geleneği olarak tanımlanmaktadır.
Tarihçesi
La Tomatina’nın kökeni kesin olarak bilinmemektedir. Ancak yaygın görüşe göre, festival 1945 yılında Buñol’da düzenlenen bir geçit töreni sırasında çıkan sokak kavgasında tesadüfen başlamıştır. Olay sırasında halk, çevredeki tezgahlardan aldıkları domatesleri birbirine fırlatmış ve bu olay gelenek haline gelmiştir. Festival, birkaç yıl tekrarlandıktan sonra resmiyet kazanmış ve günümüzde dünya çapında tanınan bir etkinliğe döüşmüştür.
1957 yılında etkinlik kısa süreliğine yasaklanmış, ancak halkın tepkisi ve sembolik protestoların ardından 1959’da tekrar düzenlenmeye başlamıştır. 1980’lerden itibaren yerel belediyenin desteğiyle organizasyon daha profesyonel hale getirilmiş ve uluslararası turizme açılmıştır.
La Tominta Festivali (YouTube Business İnsider)
Etkinliğin Yapısı
Etkinlik sabah saatlerinde başlar. Geleneksel olarak sabunlanmış bir direğe asılmış jambonu birinin alması, festivalin resmi başlangıç işaretidir. Ardından domates yüklü kamyonlar kasabanın merkezine girer. Katılımcılar, yaklaşık bir saat boyunca yere dökülen domatesleri birbirlerine fırlatır. Etkinlik boyunca güvenlik ekipleri gözetim yapar ve kurallara uyulması sağlanır.
Katılım ve Etkiler
La Tomatina, yerli halk kadar yabancı turistlerin de ilgisini çekmektedir. Her yıl yaklaşık 20.000-22.000 kişi festivale katılmakta, bu da Buñol’un normal nüfusunun birkaç katına ulaşmasına yol açmaktadır. Etkinlik, konaklama, ulaşım ve yerel işletmelere olan talep açısından bölge ekonomisine olumlu katkı sağlar.
Domateslerin gıda israfına neden olduğu yönündeki eleştiriler üzerine organizatörler, kullanılan domateslerin genellikle tüketim için uygun olmayan düşük kaliteli ürünler olduğunu belirtmektedir. Ayrıca domatesler, yerel üreticilerden tedarik edilerek bölge çiftçilerine de ekonomik destek sağlanmaktadır.
Kurallar ve Güvenlik
Festivalin güvenli ve düzenli geçmesi amacıyla bazı temel kurallar uygulanmaktadır:
- Domatesler ezilerek atılmalıdır,
- Sert cisimler ve cam şişeler yasaktır,
- Katılımcılar gözlük takmalı ve eldiven kullanmalıdır,
- Etkinlik sona erdiğinde domates atmaya son verilmelidir.
Kurallar, hem katılımcıların sağlığı hem de etkinliğin sürdürülebilirliği açısından önem taşımaktadır.

