Haziran 2025'te Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletine bağlı Los Angeles kentinde, Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi (ICE) tarafından yürütülen gözaltı operasyonlarına karşı başlayan protesto eylemleridir. Bu protestolar, başlangıçta barışçıl olmakla birlikte, ICE operasyonlarının devam etmesi ve federal makamların müdahalesiyle kısa sürede şiddetlenmiş ve Los Angeles dışındaki eyaletlere de yayılmıştır. Olaylar, federal hükümet ile Kaliforniya eyaleti arasında Ulusal Muhafızların görevlendirilmesi konusunda anayasal ve hukuki tartışmalara neden olmuştur.
Los Angeles protestoları, 8 Haziran 2025 - (WSJ News)
Olayların Başlangıcı ve İlk Tepkiler
Haziran 2025'te Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaletine bağlı Los Angeles kentinde, Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi (ICE) tarafından yürütülen gözaltı operasyonlarına karşı protestolar başlamıştır. ICE ekipleri, özellikle Paramount ve Westlake mahallelerinde düzenlediği baskınlarla biri inşaat alanında olmak üzere en az 44 düzensiz göçmeni gözaltına almıştır. Aynı gün içinde Los Angeles genelinde gözaltı sayısı 118 olarak bildirilmiştir. ICE yetkilileri, bu operasyonların sınır dışı uygulamalarına yönelik geniş çaplı bir program kapsamında yürütüldüğünü açıklamıştır. ABD İç Güvenlik Bakanlığı ise operasyonların, yasal belgeleri bulunmayan kişilerin tespitine yönelik olduğunu belirtmiştir.
Los Angeles kentindeki Federal Binanın önünde düzenlenen protesto gösterisi, 7 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)
6 Haziran 2025'te başlayan protestoların odak noktası, Los Angeles şehir merkezinde yer alan Edward R. Roybal Federal Binası ile Metropolitan Cezaevi çevresi olmuştur. Bu bölgelerde toplanan göstericiler, gözaltındaki göçmenlerin serbest bırakılması çağrısında bulunmuştur. Protestolara çeşitli sivil toplum kuruluşları ile insan hakları savunucuları da katılmıştır.
Gösteriler sırasında ICE ekiplerinin şehir içinde plakasız araçlarla ve askeri kıyafetli personelle devriye faaliyetleri yürüttüğü görülmüştür. Bazı göstericiler, konfeksiyon atölyelerine yapılan baskınları protesto etmiş; özellikle Ambiance Apparel isimli tekstil işletmesinde gerçekleşen gözaltılar protestoların yoğunlaştığı noktalardan biri olmuştur. Protestolarda çeşitli pankartlar taşınmış ve sokaklara "anti-ICE" içerikli yazılar yazılmıştır. Bazı göstericiler Meksika bayrağı taşımıştır.
Protestoların Yayılması ve Şiddetlenmesi
Los Angeles kentinde başlayan göçmenlik karşıtı protestolar, sonraki günlerde yayılmıştır. Başlangıçta barışçıl olduğu kaydedilen gösteriler, ICE operasyonlarının devam etmesiyle kentin farklı bölgelerine dağılmış, zaman zaman şiddet içeren olaylar rapor edilmiştir.
Los Angeles'ta düzenlenen protestolar, 9 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)
7 Haziran 2025 tarihinde, göstericiler şehir merkezinde yer alan 101 Otoyolu'nu kapatarak trafik akışını durdurmuştur. Polis raporlarına göre, protestocuların bazıları otoyola yanıcı maddeler atmış ve kamuya ait araçlara zarar vermiştir. Aynı gün San Francisco’da da benzer protestolar düzenlenmiş; ICE binası önünde toplanan eylemcilere müdahale eden polis, yaklaşık 60 kişiyi gözaltına almıştır.
Los Angeles’ın Paramount ve Compton bölgelerinde de protestoların sürdüğü, göstericilerin belirli bölgelerde çöp kutularını ateşe verdiği, bazı sokaklarda devriye araçlarıyla arbede yaşandığı bildirilmiştir. Alondra Bulvarı çevresinde düzenlenen bir protesto sırasında göstericilerin attığı taşlarla bir federal görevlinin yaralandığı ve FBI’ın saldırganın kimliğini tespit etmek üzere soruşturma başlattığı açıklanmıştır.
Los Angeles'ta düzenlenen protestolarda Ulusal Muhafızlar ve protestocular karşı karşıya, 9 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)
8 Haziran itibarıyla, Los Angeles Polis Departmanı (LAPD) şehir merkezinin tamamını "unlawful assembly" (yasa dışı toplantı) bölgesi ilan etmiş ve Civic Center çevresindeki toplanmaların dağıtılması yönünde uyarıda bulunmuştur. LAPD ile bazı protestocular arasında zaman zaman çatışmalar meydana gelmiştir. Polis kaynakları, bazı göstericilerin molotof kokteyli ve ticari sınıf havai fişeklerle güvenlik güçlerine müdahale ettiğini bildirmiştir. Aynı gün akşam saatlerinde Metropolitan Cezaevi çevresinde kalabalık bir grup gösterici ile polis arasında çatışma yaşanmış, göstericilerin dağılması için biber gazı ve plastik mermi kullanılmıştır.
Protestolar sırasında bazı otonom araçlar yakılmıştır. Waymo isimli sürücüsüz taksi firmasına ait araçların lastikleri kesilmiş, camları kırılmış ve üzerine çeşitli yazılamalar yapılmıştır. Polis, bu olayların federal binaların çevresinde yoğunlaştığını bildirmiştir.
Los Angeles'ta düzenlenen protestolar, 9 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)
Gözaltı sayıları protestoların üçüncü gününde artış göstermiştir. 7 Haziran günü 29, 8 Haziran günü 27 kişi olmak üzere, sadece iki gün içinde en az 56 göstericinin gözaltına alındığı açıklanmıştır. Yetkililer, Metropolitan Cezaevi çevresinde düzenlenen eylemlerde görevli üç polisin hafif şekilde yaralandığını duyurmuştur.
Gösteriler Little Tokyo bölgesine de yayılmış; bu alanda protestocular ile güvenlik güçleri arasında gerginlik yaşanmıştır. Yetkililer, burada havai fişek atıldığını ve protestoculara yönelik olarak ses bombası ve biber gazı kullanıldığını bildirmiştir.
Toplu taşıma hatlarında da geçici aksaklıklar meydana gelmiştir. 8 Haziran günü, A ve B metro hatlarının şehir merkezine uzanan bölümleri geçici olarak kapatılmış, Union Station'a erişim kesilmiştir. Bazı otobüs hatları alternatif güzergâhlara yönlendirilmiştir.
Gösteriler, yalnızca Los Angeles ile sınırlı kalmamış, eş zamanlı olarak Teksas (Austin ve Dallas), Florida (Tampa) ve Massachusetts (Boston) gibi eyaletlerde de protestolar düzenlenmiştir. Austin’de ICE binası önünde toplanan göstericilere polis göz yaşartıcı gazla müdahale etmiş, Dallas’taki yürüyüş ise büyük oranda barışçıl gerçekleşmiştir. San Francisco, Austin ve Dallas gibi şehirlerde ICE ofisleri ve federal binalar önünde dayanışma yürüyüşleri düzenlenmiştir. Bu eylemler sırasında bazı bölgelerde kamu hizmetlerinde aksamalar meydana gelmiştir.
Ulusal Muhafızların Görevlendirilmesi ve Askeri Müdahale
Los Angeles’ta başlayan protestoların ardından, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump, şehirde güvenliğin sağlanması amacıyla 7 Haziran tarihinde 2.000 kişilik Ulusal Muhafız birliğinin Los Angeles’a gönderilmesini emretmiştir. İlk birlikler aynı gün içerisinde şehre ulaşmış ve federal binaların çevresinde konuşlandırılmıştır.
Ulusal Muhafız birlikleri, Metropolitan Tutukevi ve Edward R. Roybal Federal Binası gibi protestoların yoğunlaştığı alanlarda görevlendirilmiştir. Bazı birliklerin uzun namlulu silahlarla ve zırhlı araçlarla donatıldığı ve önceden belirlenen güvenlik noktalarına sevk edildiği gözlemlenmiştir. Los Angeles Polis Departmanı ile birlikte hareket eden birlikler, protestoların sürdüğü Civic Center ve Downtown bölgelerinde görev almıştır.
Los Angeles'ta düzenlenen protestolara müdahale eden güvenlik güçleri, 9 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)
8 Haziran’da, Trump yönetimi protestoların artması üzerine yeni bir emir yayımlamış ve ikinci bir 2.000 kişilik Ulusal Muhafız grubunun daha görevlendirilmesini kararlaştırmıştır. Pentagon Sözcüsü Sean Parnell, bu birliklerin federal kolluk kuvvetlerine destek amacıyla sahaya gönderildiğini belirtmiştir. Ulusal Muhafız birliklerinin görevlendirilmesi, Kaliforniya Eyalet Valisi Gavin Newsom’un onayı alınmaksızın yapılmıştır.
Görev emrinin ardından Kaliforniya yönetimi federal hükümete karşı anayasal yetki ihlali gerekçesiyle dava açacağını açıklamıştır. Kaliforniya Anayasası ve ABD Anayasası'nın 10. Maddesi uyarınca, Ulusal Muhafızların federal otorite tarafından eyalet valisinin onayı olmadan görevlendirilmesinin sınırlı durumlarda mümkün olduğu bildirilmiştir.
8 Haziran itibarıyla protesto alanlarında Ulusal Muhafız birliklerinin yanında, Kaliforniya Eyalet Polisi, LAPD, Los Angeles County Şerif Departmanı ve federal ICE birlikleri de görev yapmıştır. Görev bölgelerinde polis ve muhafız birlikleri arasındaki koordinasyonun, Metropolitan Cezaevi çevresinde yoğunlaştığı bildirilmiştir. Federal yetkililer, bu birliklerin amacının ICE ve DHS görevlilerinin güvenliğini sağlamak olduğunu açıklamıştır. Ulusal Muhafızların doğrudan göçmen operasyonlarına katılmadığı, yalnızca güvenlik desteği sunduğu belirtilmiştir.
Los Angeles'ta düzenlenen protestolar, 9 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, 9 Haziran’da yaptığı açıklamada, şiddetin artması hâlinde 700 kişilik Deniz Piyadesi birliğinin de görev alacağını duyurmuştur. Bu birliklerin Güney Kaliforniya’daki Camp Pendleton üssünde konuşlu olduğu ve yüksek alarm seviyesinde bekletildiği açıklanmıştır.
10 Haziran’da ABD Başkanı Trump, ikinci 2.000 kişilik Ulusal Muhafız grubunun da federal otoriteye bağlı şekilde sahaya gönderildiğini sosyal medya hesabından duyurmuştur. Görev yerlerine sevk edilen birliklerin bir kısmının, federal binaların etrafında beklediği, bir kısmının ise aktif devriye faaliyetlerine katıldığı bildirilmiştir.
Hukuki Tartışmalar ve Eyalet-Federal Gerilimi
Los Angeles’ta yaşanan protestolara karşı Ulusal Muhafızların Başkanlık kararıyla görevlendirilmesi, Kaliforniya eyaleti ile federal yönetim arasında anayasal yetki tartışmalarını gündeme getirmiştir. ABD Başkanı Donald Trump, 7 Haziran 2025 itibarıyla Kaliforniya Valisi Gavin Newsom’un onayı olmaksızın Ulusal Muhafız birliklerini Los Angeles’a sevk etmiştir.
Vali Gavin Newsom, Trump’ın bu kararının Kaliforniya eyaletinin anayasal haklarını ihlal ettiğini savunmuş ve federal yönetime karşı dava açacaklarını duyurmuştur. Newsom, federal birliklerin görev emrinde Savunma Bakanlığı ile eyalet valisinin koordinasyon içinde hareket etmesi gerektiğinin belirtildiğini ancak bu protokolün ihlal edildiğini açıklamıştır.
Los Angeles'ta düzenlenen protestolar, 10 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)
Newsom, 8 Haziran’da yaptığı açıklamada, federal hükümetin eyalet valisinin onayı olmadan Ulusal Muhafızları görevlendirmesinin ABD tarihinde nadir görüldüğünü ifade etmiş; Başkanlık kararnamesinin “yangına körükle gitmek” anlamına geldiğini ve “yasa dışı, ahlaksız, anayasaya aykırı” olduğunu belirtmiştir.
Kaliforniya Başsavcısı Rob Bonta da Trump’ın kararına karşı açılan davada, bu yetki kullanımının “provokatif ve hukuki dayanağı olmayan bir müdahale” teşkil ettiğini savunmuş ve bunun Anayasa’nın 10. Maddesi'ne aykırı olduğunu bildirmiştir. Bu maddeye göre, federal hükümete açıkça verilmemiş tüm yetkiler eyaletlerde kalmaktadır.
ABD Senatosu Silahlı Hizmetler Komitesi’nin Demokrat üyelerinden Senatör Jack Reed, Başkan Trump’ın aktif görevdeki deniz piyadelerini kullanma kararını “sivil yetkinin askeri güçle bastırılması” olarak nitelendirmiştir. Reed, bu kararın federalizmin sınırlarını aşma riski taşıdığını dile getirmiştir.
Trump’ın sınır danışmanı Tom Homan, Vali Gavin Newsom’un federal operasyonları engellemesi hâlinde gözaltına alınabileceğini ifade etmiştir. Newsom, bu açıklamaya doğrudan karşılık vermiş, MSNBC kanalında yaptığı konuşmada “Tutukla beni, hadi gidelim.” sözleriyle tepki göstermiştir.
ABD Başkanı Donald Trump, Newsom’un federal güvenlik planlarını engellemesini eleştirerek, Kaliforniya yönetiminin “kanun ve düzenin sağlanması” konusundaki sorumluluğunu yerine getirmediğini iddia etmiştir. Trump, “Böyle giderse Kaliforniya Valisi’nin gözaltına alınması gerekir” değerlendirmesinde bulunmuştur.
Los Angeles Belediye Başkanı Karen Bass da federal birliklerin şehirde konuşlandırılmasının gerekli olmadığını belirterek, yerel kolluk kuvvetlerinin yeterli olduğunu savunmuştur. Bass, Los Angeles'ın protestolarla baş edebilecek kapasitede olduğunu ifade etmiştir.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreter Sözcü Yardımcısı Farhan Haq, günlük basın toplantısında, Los Angeles’taki olayların daha fazla militarize edilmemesi gerektiğini, tarafların itidalli hareket etmesi gerektiğini açıklamıştır.
Başkan Donald Trump’ın ve Federal Yönetimin Tepkileri
Başkan Trump, 8 Haziran 2025 günü Truth Social adlı sosyal medya platformu üzerinden yaptığı paylaşımlarda, protestoları “şiddetli isyanlar” olarak nitelendirmiş ve Ulusal Muhafızların gönderilmesini “harika bir karar” şeklinde tanımlamıştır.
Los Angeles'ta düzenlenen protestolarda yüzü maskeli protestocular, 9 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)
Trump, protestocuları “isyancılar” ve “haydutlar” olarak nitelendirmiş, bu kişilerin Ulusal Muhafızlara tükürmeleri hâlinde “sert şekilde karşılık verileceğini” ifade etmiştir. Protestolar sırasında maske takılmasını da eleştirerek, maske kullanımını yasaklayacağını ve bunun “bir şeyleri gizleme çabası” olduğunu belirtmiştir.
Trump, California Valisi Gavin Newsom’u ve Los Angeles Belediye Başkanı Karen Bass’i olaylara müdahalede yetersiz kalmakla suçlamıştır. Sosyal medya paylaşımında, “Sayın Başkan çok harikasınız, siz olmasaydınız biz ne yapardık efendim!” demeleri gerektiğini ifade etmiştir. Bu paylaşımda Vali Newsom’un soyadı “Newscum” şeklinde yazılmıştır.
ABD İç Güvenlik Bakanı Kristi Noem, federal operasyonların devam edeceğini ve protestocuların bu süreci durduramayacağını belirtmiştir. Noem, ICE'nin yasaları uygulamaya devam edeceğini duyurmuştur. Savunma Bakanı Pete Hegseth ise Ulusal Muhafızlara yapılan saldırıların tolere edilmeyeceğini ve gerektiğinde deniz piyadelerinin devreye alınacağını ifade etmiştir.
Trump yönetimi yetkilileri, protestoları federal güvenlik güçlerine karşı bir tehdit olarak değerlendirmiştir. ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, sınır güvenliğini ekonomik güvenliğin bir parçası olarak nitelendirmiş ve protestolarda maskeli kişilerin yabancı bayraklar taşımasına dikkat çekmiştir. Kongre'ye sınır duvarı ve personel artışı için çağrıda bulunmuştur.
ABD'nin Los Angeles’taki en üst düzey federal savcısı Bill Essayli, protestocuların görüntülerinin toplandığını ve FBI’ın kimlik tespiti yaparak yasal işlem başlattığını duyurmuştur. Protestolara karışan kişilerin yasal süreçle karşılaşacakları belirtilmişti.
Başkan Trump, ayrıca Vali Newsom'un protestoları organize eden kişilere göz yummakla suçlandığını ifade etmiş ve sınır güvenliğini “ulusal güvenlik meselesi” olarak nitelemiştir. Trump, Los Angeles’taki müdahale kararlarının devam edeceğini duyurmuştur.