Magarsus Antik Kenti, Türkiye'nin Adana il merkezinin yaklaşık 49 kilometre güneyinde, Karataş ilçesinin 4–5 kilometre batısında, Dört Direkli mevkiinde yer alan antik kenttir. İlk kuruluşunun M.Ö. 7. yüzyıla uzandığı değerlendirilen kent, Antik Kilikya bölgesinin önemli yerleşimlerinden biri olarak Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde kesintisiz olarak kullanılmıştır. Antik kaynaklarda genellikle "Mallos" ismiyle anılan kentin dini merkezi konumundaki Magarsus, özellikle tapınaklarıyla dikkat çeker.
Magarsus Antik Kenti (Anadolu Ajansı)
Tarihçe ve Kuruluş
Antik kaynaklara göre Magarsus’un kuruluşu, Troia Savaşı sonrasında bölgeye gelen Kilikyalı Mopsos ile Yunanlı Amphilokhos’a dayandırılır. Kentin ismi, Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerine ait sikkeler, yazıtlar ve diğer belgelerde geçmektedir. Arkaik döneme kadar uzanan tarihi ile Magarsus, Antik Yunan, Roma ve Bizans dönemlerinde bölgesel önemini korumuştur.
Kentsel Yapı ve Mimari Kalıntılar
Magarsus Antik Kenti, ızgara planlı bir kent yerleşimine sahiptir. Antik kent, çevresi surlarla çevrili bir yapıya sahiptir ve bugün görülebilen başlıca kalıntılar arasında kent surları, Orta Çağ kalesi, Athena Magarsia Tapınağı, tiyatro, stadion, sarnıç, Bizans ve Osmanlı dönemlerine ait hamamlar bulunmaktadır.
Athena Magarsia Tapınağı
Kentin en dikkat çekici yapılarından biri olan Athena Tapınağı, antik kaynaklarda Büyük İskender’in M.Ö. 333 yılında Pers Kralı III. Darius ile yapacağı İssos Savaşı öncesinde bu tapınakta kurban kestiği bilgisiyle anılmaktadır. Helenistik Dönem'den itibaren bir kehanet merkezi olarak tanımlanan tapınak, bölge halkı ile denizaşırı yerlerden gelen ziyaretçilerin dini törenler gerçekleştirdiği bir alan işlevi görmüştür.
Tapınağın yerinde yapılan yüzey araştırmalarında altyapı, üstyapı ve sütun parçaları tespit edilmiştir. Antik döneme ait sikkelerde tapınağın tasvirine rastlanmaktadır. Roma döneminde kilise olarak işlev gördüğü değerlendirilen yapının yaklaşık 14 metre yüksekliğinde olduğu tahmin edilmektedir. Tapınağın temel seviyesinin korunmuş olması, yapı için restorasyon olanağı sunmaktadır. Ayrıca, tapınağın temel kısmında yer alan büyük kara taşla ilişkilendirilerek Karataş ilçesinin adının buradan gelmiş olabileceği ihtimali dile getirilmektedir.
Antik Tiyatro
Magarsus Antik Tiyatrosu, kentteki önemli yapılar arasında yer almakta ve yaklaşık 10 bin kişilik kapasitesiyle Antik Kilikya bölgesinde bilinen en büyük tiyatrolardan biri olarak değerlendirilmektedir. Yapının cavea (oturma alanı) kısmının Helenistik döneme, sahne binasının ise Roma dönemine ait olduğu saptanmıştır. Tiyatroda günümüzde sürdürülen kazı çalışmaları; sahne binası, orkestra ve oturma alanı odaklıdır.
Kazılar tamamlandığında tiyatronun restorasyonunun gerçekleştirilmesi ve yapının kültürel ve sosyal etkinliklere ev sahipliği yapabilecek bir duruma getirilmesi hedeflenmektedir.
Kazı Çalışmaları ve Yönetimi
Magarsus Antik Kenti’nde sürdürülen arkeolojik kazı çalışmaları, 2013 yılından itibaren Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü öncülüğünde yürütülmektedir. Kazılar, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Fatih Erhan başkanlığındaki ekip tarafından sürdürülmektedir.
Magarsus Antik Kenti (Anadolu Ajansı)