Yeni Han, Manisa’nın Şehzadeler ilçesinde yer alan, 19. yüzyılın ikinci yarısında inşa edilmiş Osmanlı dönemi ticaret hanıdır. İki katlı, avlulu ve revaklı mimarisiyle klasik han tipolojisini yansıtan yapı, günümüzde el sanatları atölyeleri, kafe ve sergilere ev sahipliği yaparak hem turistik hem kültürel işlevini sürdürmektedir.

^{Manisa Yeni Han (Varol Cangüzel)}

Konumu

Yeni Han, Manisa ilinin Şehzadeler ilçesi sınırları içinde yer almaktadır. Manisa şehir merkezinde, tarihi ticaret aksı üzerinde konumlanmıştır. Günümüzde de ticari işlevini büyük ölçüde sürdüren yapı, Osmanlı dönemine ait hanlardan biridir. Han, çevresindeki çarşı dokusunun içinde yer alır ve kentin önemli kültürel miras öğelerinden biridir.

Tarihçesi

Yeni Han'ın inşa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, 19. yüzyılın ikinci yarısına tarihlendirilmektedir. Yapının kitâbesi bulunmamaktadır. Han, adından da anlaşılacağı üzere, yapıldığı dönemdeki diğer hanlardan daha sonra inşa edildiği için "yeni" sıfatı ile anılmıştır. Osmanlı döneminde ticaretin yoğun olduğu Manisa’da, bu tür yapılar kervanların konaklaması ve malların depolanması amacıyla kullanılmıştır.

Mimari Özellikleri

Yeni Han, dikdörtgen planlı bir yapıdır. İki katlı olarak inşa edilmiştir. Avlu etrafında revaklı bir düzenlemeye sahiptir. Alt katta depo ve dükkân olarak kullanılan mekânlar yer alırken, üst katta odalar bulunmaktadır. Üst kat odaları, misafirlerin konaklaması amacıyla kullanılmıştır. Revaklar, taş sütunlara oturtulmuştur. Yapının mimari kurgusu, klasik Osmanlı han plan tipolojisini yansıtır. Duvarlarda taş ve tuğla birlikte kullanılmıştır. Giriş kapısı büyük oranda orijinal yapısını korumaktadır.

İşlevi ve Kullanım Biçimleri

Yapının zemin katı, ticaret ve depo faaliyetlerine ayrılmıştır. Üst katta ise konaklama odaları yer alır. Han, inşa edildiği dönemde hem yolcuların konaklaması hem de malların güvenli biçimde saklanması amacıyla kullanılmıştır. Zamanla ticari işlevi azalmış, ancak yapının bazı bölümleri küçük esnaf ve zanaatkârlar tarafından kullanılmaya devam edilmiştir. 20. yüzyılda yapılan düzenlemelerle birlikte han, el sanatları atölyeleri, sergi alanları ve kültürel faaliyetler için uygun hale getirilmiştir.

^{Yeni Han'da Bir Dükkan (Türkiye'nin Tarihi Eserleri)}

^{Yeni Han'da Kafe (Türkiye'nin Tarihi Eserleri)}

Restorasyon ve Koruma Durumu

Yeni Han, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından tescillenmiş kültür varlıkları arasında yer almaktadır. Yapı, 20. yüzyılın sonlarında restore edilmiştir. Restorasyon çalışmaları sonucunda hanın orijinal mimari öğeleri korunmuş, bazı yapısal güçlendirmeler yapılmıştır. Yapının avlusu, bugün çeşitli kültürel ve sanatsal etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır. Günümüzde hem ziyaret hem kullanım açısından işlevselliğini sürdüren bir yapı olarak öne çıkmaktadır.

^{Yeni Han Avlu (Türkiye'nin Tarihi Eserleri)}

Turistik ve Kültürel Önemi

Yeni Han, Manisa’da turistik gezilerde sıkça ziyaret edilen yerlerdendir. Han içerisinde çeşitli el sanatları atölyeleri, hediyelik eşya dükkânları ve kafeteryalar yer almaktadır. Yapının avlusu ve revakları, ziyaretçilere geleneksel Osmanlı han atmosferini sunmaktadır. Aynı zamanda çeşitli kültürel etkinlikler ve sergilere ev sahipliği yapmaktadır. Bu yönüyle Yeni Han, hem tarihi mirasın korunması hem de kültürel kullanımın sürdürülmesi açısından önemli bir işlev üstlenmektedir.