Mecidiye Köşkü, Sultan Abdülmecid döneminde Topkapı Sarayı’nın 4. avlusunda inşa edilen bir yapıdır. Yaklaşık 570 metrekarelik alan üzerine kurulan köşkün inşası, Sarkis Balyan mimarlığıyla 1858 yılında tamamlanmıştır. Ayrıca bu yapı Topkapı Sarayı içerisine inşa edilmiş en son köşk olma özelliği taşımaktadır.
Bizans döneminden kalan istinat duvarı üzerinde inşa edilmiş olup bulunduğu alanda öncesinde, Çadır Köşkü ve Fatih Sultan Mehmet devrine ait başka bir köşk olduğu düşünülmektedir.
Yapı Özellikleri
Sultan Abdülmecid tarafından inşa ettirilen yapı, Kasr-ı Hümayun adıyla da bilinmekle beraber saray içerisinde yapılan son köşk olduğu için Yeni Köşk olarak da anılmaktadır. Boğaz’ı gören bir noktada olan köşkün biri cümle kapısı olmak üzere üç kapısı bulunmaktadır. Bununla beraber 2 salon, 6 oda ile tuvalet ve servis bölümleri de yapı içerisinde yer almaktadır.
Köşk, İstanbul Boğazı’na bakan açık cephesinde mermer kaplı geniş bir terasa sahiptir. Yapı, Harem ve Davet Salonu olmak üzere iki ana bölümden oluşmakla beraber köşkün Davet bölümünde geniş salon ve iki kabul odası bulunur.
Mecidiye Köşkü (Anadolu Ajansı)
Topkapı Sarayı’nın genel klasik üslubundan farklı tarzda inşa ettirilen yapı 19. yüzyıl Avrupa mimari sanatından izler taşır. Ampir üslupta tasarlanan köşk, yapı bakımından aynı dönemde inşa edilen Dolmabahçe Sarayı’na benzemektedir.
Köşkün tavanında yer alan çiçek motifli kalem işi süslemeleri Dolmabahçe Sarayı, Ihlamur Kasrı ve Küçüksu Kasrı'ndaki süslemeler ile benzerlik göstermektedir.
Aynalar, konsollar, camlı kapılar, avizeler, iç duvar ve tavan süslemeleri bu stilindedir. Ayrıca iç ve dış süslemelerinde yer alan iri şekilli deniz kabuğu ve sakım motifleri ise geç dönem barok süslemelerinin ampir tasarımda kullanışına örnektir.
Diplomatik ilişkilerden kaynaklı da kullanılan köşk, Fransa’dan getirilen mobilyalarla dekore edilmiştir. Boule tekniğinde yapılmış konsol, dolaplar, aynalar ve piyanolar ön plana çıkar.
Mecidiye Köşkü (TRT Haber)
Kullanımı
Osmanlı devrinde devlet yönetimi 1856 yılında Topkapı Sarayı’ndan Dolmabahçe Sarayı’na taşınmıştır. Sultan Abdülmecid’in yaptırdığı Mecidiye Köşkü ise bir yaşam alanı ya da devlet yönetimin mekânı olmasının ötesinde tören ve istirahatgah olarak kullanılmıştır. Padişahlar Hırka-ı Saadet ziyareti, cülûs gibi dinî ve resmî törenler için Topkapı Sarayı’na geldiklerinde dinlenme yeri olarak bu köşkü kullanmıştır. Bunların yanı sıra sarayı ziyaret eden elçiler ya da yabancı konuklar resmi ziyaretlerinde Mecidiye Köşkü’nde ağırlanmıştır. Cumhuriyet döneminde ise Atatürk ve sonraki cumhurbaşkanları Mecidiye Köşkü’nü kullanmıştır.
Restorasyon Süreci
2020 yılında başlayan restorasyon süreci 2023’de tamamlanmış ardından ziyaretçilere açılmıştır. Restorasyonunda 19 yüzyılda çekilen fotoğraflarına ve tarihi belgelerine uygun şekilde tefrişi yapılmıştır. Bu kapsamda yapı içerisinde yer alan mobilyalar da elden geçirilmiştir. Köşkün içerisindeki altın varaklı duvar işlemeleri kalemkarlar tarafından restore edilmiştir. Dış yüzeydeki sıvı katman ise restorasyon çalışmaları kapsamında kaldırılmış ve yapının orijinal haline ulaşılmıştır.
