Meksika Z Kuşağı Protestoları, 15 Kasım 2025 tarihinde ülke genelinde artan suç, yolsuzluk ve cezasızlık eleştirileri etrafında şekillenmiş geniş katılımlı gösterilerden oluşan bir toplumsal hareket olarak ortaya çıkmıştır. Protestolar, kendilerini “Generation Z Mexico” olarak tanımlayan genç bir grubun çağrısıyla düzenlenmiş, ancak kısa sürede farklı yaş ve siyasi geçmişlerden kişilerce desteklenmiştir. Gösteriler özellikle Mexico City’de yoğunlaşmış, ayrıca Michoacan eyaleti başta olmak üzere çeşitli şehirlerde de gerçekleşmiştir.

^{Meksika Z Kuşağı Protestoları (Anadolu Ajansı)}

Arka Plan

Suç ve Güvenlik Tartışmaları

Gösterilerin temel bağlamını, ülkede uzun süredir devam eden organize suç şiddeti, yüksek profilli siyasi cinayetler ve güvenlik politikalarına yönelik eleştiriler oluşturmuştur. Kamuoyundaki güvenlik tartışmaları, özellikle Michoacan eyaletinin Uruapan Belediye Başkanı Carlos Manzo’nun 1 Kasım 2025’te bir kamu etkinliği sırasında silahlı saldırıyla öldürülmesinin ardından yoğunlaşmıştır. Manzo’nun organize suç örgütleriyle mücadele eden bir siyasi figür olarak öne çıkması, suikastın protestolarda sembolik bir konuma yükselmesine neden olmuştur.

Örgütlenme ve Çağrı

Gösteriler, sosyal medyada yayılan bir bildiride kendilerini şiddet, yolsuzluk ve güç suistimaline karşı sesini yükselten gençler olarak tanımlayan “Generation Z Mexico” tarafından duyurulmuştur. Grup siyasi tarafsızlık iddiasında bulunmuş, ancak hükümet yetkilileri protestoların sağ görüşlü siyasi aktörlerce etkilenmiş olabileceğini öne sürmüştür. Protestolardan önce bazı Z kuşağı sosyal medya fenomenlerinin desteklerini geri çektiği, buna karşılık eski başkan Vicente Fox ve iş insanı Ricardo Salinas Pliego gibi tanınmış isimlerin gösterileri desteklediği bildirilmiştir.

Hazırlık Süreci

Gösterilerden günler önce Mexico City’deki Ulusal Saray çevresi yaklaşık üç metre yüksekliğinde metal bariyerlerle çevrilmiştir. Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum, bariyerlerin ulusal tarihi yapıları koruma amacıyla yerleştirildiğini açıklamıştır. Bu önlemler, protesto günü yaşanan çatışmaların odak noktalarından biri haline gelmiştir.

^{Meksika Z Kuşağı Protestoları (Al Jazeera English)}

Gösterilerin Seyri

Katılım

Mexico City’de birkaç bin kişinin katıldığı gösterilere öğrenciler, çiftçiler, muhalefet partilerine yakın kesimler ve farklı meslek gruplarından vatandaşlar iştirak etmiştir. Michoacan’dan gelen kalabalık bir grup, Manzo’nun siyasi hareketini simgeleyen saman şapkalarla yürüyüşe katılmıştır.

Ana Güzergâh

Göstericiler, kentin önemli buluşma noktalarından Bağımsızlık Anıtı’nda toplanmış, ardından Ulusal Saray’a doğru yürümüştür. Göstericilerin taşıdığı korsan kafatası simgeli bayrak, Z Kuşağı protestolarında uluslararası ölçekte kullanılan semboller arasında yer almıştır.

^{Meksika Z Kuşağı Protestoları (Anadolu Ajansı)}

Çatışmalar ve Müdahaleler

Gösterilerin büyük bölümü barışçıl şekilde ilerlemiş olsa da Ulusal Saray çevresindeki bariyerlerin bir grup protestocu tarafından sökülmesi üzerine çatışmalar başlamıştır. Polis, göstericilere göz yaşartıcı gaz ve yangın söndürücü gazlarla müdahale etmiş, bazı güvenlik görevlileri de taş ve çeşitli nesneler fırlatmıştır.

Mexico City Güvenlik Sekreterliği, toplamda 100 polis memurunun yaralandığını, bunlardan 40’ının hastanede tedavi edildiğini ve 20 sivilin de yaralandığını açıklamıştır. Ayrıca 20 kişinin gözaltına alındığı, 20 kişinin ise idari suçlamalarla işlem gördüğü bildirilmiştir.

Ülke Geneline Yayılma

Mexico City dışındaki şehirlerde de protesto yürüyüşleri düzenlenmiştir. Özellikle Manzo suikastının gerçekleştiği Michoacan’da geniş katılımlı gösteriler yapılmış, bazı katılımcılar Mexico City’deki yürüyüşe de destek vermek için başkente seyahat etmiştir.

^{Meksika Z Kuşağı Protestoları (Anadolu Ajansı)}

Tepkiler

Hükümet Yetkilileri

Devlet Başkanı Claudia Sheinbaum, Z Kuşağı protestolarının muhalefet tarafından yönlendirildiğini ve sosyal medya botlarıyla büyütüldüğünü savunmuştur. Sheinbaum, hareketi siyasi amaç taşıyan bir oluşum olarak tanımlamış ve güvenlik politikalarında ilerleme kaydedildiğini belirtmiştir.

Mexico City Belediye Başkanı Clara Brugada, protestolarda ortaya çıkan şiddet eylemlerinin diğer vatandaşların haklarını ihlal ettiğini belirtmiştir.

Göstericilerin Talepleri

Göstericiler, artan güvensizlik ortamı, etkin olmayan güvenlik politikaları, yolsuzluk ve cezasızlık uygulamalarının sona erdirilmesi yönünde talepler dile getirmiştir. Sağlık çalışanları, kamu hizmetlerinin iyileştirilmesi ve sağlık sektörü için daha fazla kaynak ayrılması gerektiğine dikkat çekmiştir.

Semboller ve Sloganlar

Protestolarda en dikkat çekici sembol, Z Kuşağı hareketiyle uluslararası ölçekte ilişkilendirilen korsan kafatası bayrağıdır. Göstericiler arasında yaygın biçimde taşınan bu bayrak, gençlik hareketinin ortak kimlik göstergesi olarak kullanılmıştır. Ayrıca Uruapan Belediye Başkanı Carlos Manzo’nun destekçileri, Manzo’nun siyasi hareketini simgeleyen saman şapkalarla yürüyüşlere katılarak cinayetin protestoların merkezî bir unsuru haline geldiğini göstermiştir.

Sloganlar, ağırlıklı olarak güvenlik politikaları, suçla mücadelede yetersizlik ve cezasızlık eleştirileri etrafında yoğunlaşmıştır. Bazı gruplar hükümet partisine yönelik eleştiriler dile getirirken, Manzo’nun öldürülmesine atıf yapan ifadeler de öne çıkmıştır. Protestocuların bir kısmının güvenlik güçlerine yönelttiği “Böyle korumanız gerekirdi” türündeki sözler hem Manzo suikastına gönderme niteliği taşımış hem de protestoların temel temalarından biri olan kamusal güvenlik tartışmasını yansıtmıştır.