Mersin, Türkiye’nin Akdeniz kıyısında yer alan ve eski adı İçel olan önemli bir şehridir. 15.853 km² yüzölçümüne sahip olan Mersin, 2024 yılı itibarıyla 1.954.279 kişilik bir nüfusa sahiptir. Doğusunda Adana, batısında Antalya, kuzeyinde Niğde, Konya ve Karaman illeri ile çevrili olan şehir, güneyde ise Akdeniz’e kıyısı bulunmaktadır. Mersin’in coğrafi yapısı, Toros Dağları’nın Bolkar Dağları olarak adlandırılan kısmını içermekte olup, en yüksek noktası 3.524 metre ile Medetsiz Tepesi’dir. Ayrıca, Gülek Boğazı ve Sertavul Geçidi gibi önemli geçitlere sahip olan Mersin, hem dağlık hem de ovalık alanlarıyla dikkat çeker. Ovaları alüvyon birikintileri ile oluşmuş olup, Silifke’de yer alan Akgöl, Keklik Gölü ve Paradeniz gibi deniz bağlantılı gölleri barındırmaktadır. Bu göllerin suları tuzlu olup, içinde çeşitli balık türleri yaşamaktadır.
Mersin’in bitki örtüsü, Akdeniz iklimine uyum sağlamış makilerden oluşmaktadır. Defne, yabani zeytin, keçiboynuzu, mersin, zakkum, böğürtlen ve kuşburnu gibi bitkiler yaygın olarak görülür. Rakıma bağlı olarak, 100-1000 metre aralığında meşe ağaçları, 1000-1200 metre arasında kızılçam, 1500 metrede karaçam, 2000 metre ve üzerinde ise sedir ve ardıç ağaçları bulunmaktadır. Mersin, sahip olduğu doğal güzellikleri ve iklimi sayesinde turistik bir merkez olarak da öne çıkmaktadır. Şehir, Akdeniz kıyısındaki plajları, tarihi yapıları ve doğal alanlarıyla ziyaretçilerini cezbetmektedir. Mersin’e bağlı ilçeler arasında Akdeniz, Anamur, Aydıncık, Bozyazı, Çamlıyayla, Gülnar, Erdemli, Mezitli, Mut, Silifke, Tarsus, Toroslar ve Yenişehir yer almaktadır.
Tarih ve Kültür
Klasik dönemde Klikya olarak anılan Mersin, tarih öncesi dönemlerden itibaren önemli bir yerleşim yeri olmuştur. Hititler, Frigler, Asurlular, Persler, Makedonyalılar, Romalılar ve Bizanslılar tarafından yönetilmiş, XI. yüzyılda Selçukluların, XV. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nun hâkimiyetine girmiştir. I. Dünya Savaşı’nda İtilaf Devletleri tarafından işgal edilse de 3 Ocak 1922’de Milli Mücadele ile tekrar Türk topraklarına katılmıştır.
Mersin Kız Kalesi
Mersin, 1924 yılında vilayet olmuş, 1933’te Silifke merkezli İçel iliyle birleştirilerek İçel adını almış, 2002 yılında ise tekrar Mersin ismini almıştır. Tarihi geçmişine dair en önemli arkeolojik veriler Yumuktepe ve Gözlükule kazılarında ortaya çıkmış, bu bölgede Neolitik Çağ’dan itibaren yerleşim olduğu anlaşılmıştır.
Mersin adının kökeni hakkında iki yaygın görüş bulunmaktadır. Bunlardan biri, bölgedeki Mersin ağacı (Myrtus) nedeniyle bu ismin verildiği, diğeri ise bölgede yaşamış Mersinoğulları adındaki Türkmen ailesinden geldiği yönündedir.
Coğrafya ve Doğal Yapı
Türkiye’nin 9. büyük ili olan Mersin’in yüzölçümü 15.853 km² olup, kara sınırı 608 km, deniz sınırı 321 km uzunluğundadır. Orta Toros Dağları, Mersin’in büyük bölümünü kaplamakta ve şehri İç Anadolu’dan ayırmaktadır. En yüksek noktası Bolkar Dağları’ndaki Medetsiz Tepesi (3.585 m)’dir. Mersin, yaylalarıyla da ünlüdür. Başlıca yaylalar Aslanköy, Gözne, Fındıkpınarı, Soğucak, Bekiralanı, Ayvagediği, Güzeloluk ve Sertavul gibi alanlardır. Ovalık alanlar ise Toros Dağları’nın güney eteklerinde şekillenmiştir. Tarsus, Mersin, Erdemli ve Silifke Ovaları, tarımsal üretim için elverişlidir.
Kanlı Divane Örenyeri
İlde en büyük akarsular Göksu Irmağı ve Tarsus (Berdan) Çayıdır. Bunların yanı sıra Mezitli, Müftü, Deliçay, Anamur Çayı gibi farklı uzunluk ve boyutlarda akarsular bulunur. Mersin'in doğal gölleri Akgöl, Keklik Gölü, Paradeniz Gölü, Aygır Gölü olarak bilinmektedir. Ayrıca Gezende ve Berdan Baraj gölleri, enerji ve sulama amacıyla kullanılmaktadır.
Mersin’in kıyı şeridi doğuda Karataş Burnu’ndan başlayıp batıda İncekum Burnu’na kadar uzanır. Kıyılarda çeşitli koylar ve burunlar Mersin kıyısının doğal yapısını şekillendirmektedir.
Yer Altı Kaynakları
Mersin’de önemli maden yatakları bulunmaktadır. Bu kaynaklar şehirdeki sanayi, yol yapımı ve inşaat sektöründe aktif bir şekilde kullanılmaktadır. Mersin ilinde bulunan başlıca madenler şu şekildedir;
- Krom
- Linyit
- Demir
- Dolomit
- Kuvarsit
- Barit
- Kireçtaşı
İklim
Mersin’de Akdeniz iklimi hüküm sürmektedir. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise ılık ve yağışlıdır. Yıllık ortalama sıcaklık 18,7°C, yağış miktarı ise 450-736 mm arasında değişmektedir. Nem oranı %64 civarındadır ve yıl boyunca birbirine yakın seviyelerde seyreder. Deniz suyu sıcaklığı ise ortalama 20,8°C olarak ölçülmüştür.
Mersin İli Manzarası
Nüfus ve Yerleşim Dağılımı
- Toplam nüfus (2024): 1.954.279
- Yüzölçümü: 15.853 km²
- Nüfus yoğunluğu: 125/ km²
İlçelerde nüfus dağılımı:
- Tarsus: 350.732
- Toroslar: 319.711
- Yenişehir: 278. 961
- Akdeniz: 255.946
- Mezitli: 222. 436
- Erdemli: 151:928
- Silifke: 132.665
- Anamur: 66.846
- Mut: 62.874
- Gülnar: 27.889
- Bozyazı: 26.812
- Aydıncık: 11.468
- Çamlıyayla: 8.164
Turizm
Mersin, turizm anlamında zengin bir içeriğe sahiptir. Çeşitli bölgelerde bulunan kaleler, şelaleler, manastırlar, camiler, müzeler, sosyal alanlar ve diğer önemli tarihi eserleri ile Türkiye'nin Akdeniz bölgesindeki en önemli turizm şehirlerinden biri olma özelliğine sahiptir.
Erdemli Kanlıdivane Çanakçı Kaya Mezararı
Turistik bölgelere örnekler şunlardır:
- Kız Kalesi
- Tarsus Şelalesi
- Mamure Kalesi
- Nusrat Mayın Gemisi
- Kanlı Divane Ören Yeri
- Soli Pompeipolis
- Uzuncaburç
- Alahan Manastırı
- Zeyne Türbesi
- St. Paul Anıt Müzesi
- Mersin Atatürk Evi
- Kleopatra Kapısı
- Mut Kalesi
- Silifke Taş Köprü
Turistik Sosyal Aktiviteler
Mersin ilinde Valilik tarafından çeşitli zaman aralıklarıyla birbirinden farklı sosyal aktiviteler ve festivaller gerçekleştirilmektedir. Müzik, spor, gezi, gıda ve benzeri kategorilerde halkın ilgisini çekebilecek büyük çaptı organizasyonlar ile Mersin'de sosyal yaşam aktif şekilde ilerlemektedir.
Bu festivallere örnekler aşağıdaki gibidir;
- Çamlıyayla İğne Oyası Festivali
- Kız Kalesi Turizm Festivali
- Mersin Uluslararası Müzik Festivali
- Mersin Uluslararası Narenciye Festivali
- Merin Üniversitesi Kültür ve Spor Şenliği
- Mersin Arkeoloji Günleri
- Mersin Otomotiv Güz Şenliği
- Mezitli Soli Güneş Festivali
- Mezitli Plaj Voleybol Turnuası
- Tarsus Yenice Barış ve Kültür Festivali
- Tarsus Eshab-ı Kehf'te Hıdrellez Şenlikleri
- Tarsus Karboğazı afer Şöleni
- Uluslararası Karacaoğlan Şiir Akşamları
- Uluslararası Türk Dünyası Tiyatro Günü
- Tarsus Off Road Şenliği
- Tarsus Cumhuriyet Güreşleri
Mutfak
Mersin ili, birbirinden çeşitli tatlılar ve ev yemeklerine sahip olan kültürü ile Türkiye'nin mutfak kültüründeki en zengin şehirlerinden biri olma özelliğine sahiptir. İldeki popüler yemek ve tatlı türleri aşağıdaki gibidir.
- Kerebiç
- Tantuni
- Fındık Lahmacun
- Kabak Tatlısı
- İçli Köfte
- Dolma
- Domates Reçeli
- Sıkma
- Etli Döğme Pilavı
- Susamlı Köfte
- Zeytinyağlı İmam Bayıldı
Mersin Tantunisi
