Müslüm Gürses (gerçek adı Müslüm Akbaş), Türk arabesk ve halk müziği sanatçısı, söz yazarı ve oyuncudur. Türk müzik tarihinde arabesk müziğin önde gelen isimlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Müzikal kariyeri boyunca 78 albüm yayımlamış, 44 yıl boyunca sahnede kalmış ve 38 filmde rol almıştır.

_{(Müslüm Gürses - Anadolu Ajansı)}

Kariyerinin ilk yıllarında geleneksel arabesk müzik icra eden sanatçı, 2000'li yıllarda pop ve rock müziğe yönelerek farklı türlerde şarkılar seslendirmiştir. Hayranları tarafından "Müslüm Baba" olarak anılmış, özellikle 1990’lı yıllardan itibaren arabesk müziğin güçlü temsilcilerinden biri kabul edilmiştir.

Çocukluk ve Gençlik Yılları

Müslüm Akbaş, 7 Mayıs 1953'te Şanlıurfa'nın Halfeti ilçesine bağlı Fıstıközü köyünde doğmuştur. Babası Mehmet Akbaş tarım işçisi, annesi Emine Akbaş ise ev hanımıdır. Ailesi, ekonomik sıkıntılar nedeniyle 1956 yılında Adana'ya göç etmiş ve burada yaşamaya başlamıştır. Çocuk yaşlarda ailesine destek olmak için ayakkabı tamirciliği ve terzilik gibi çeşitli işlerde çalışmıştır.

Müziğe olan ilgisi küçük yaşlardan itibaren kendini göstermiş, kendi kendine şarkılar söyleyerek çevresinin dikkatini çekmiştir. Annesinin teşvikiyle 1967 yılında Adana'da bir çay bahçesinde düzenlenen ses yarışmasına katılmış ve birinci olmuştur. Bu yarışma sahne kariyerinin başlangıcını oluşturmuştur. Yarışmadan sonra "Gürses" soyadını kullanmaya başlamış ve müzik hayatına adım atmıştır.

Aynı yıl içinde TRT Çukurova Radyosu'nda cumartesi günleri canlı türkü söylemeye başlamıştır. Müzik eğitimini Adana Halk Eğitim Merkezi'nde almış, yerel müzik topluluklarıyla sahne deneyimi kazanmıştır. Bu dönemde Adana’daki gazinolarda sahneye çıkmaya başlamış, özellikle halk müziği icra eden mekanlarda şarkı söylemiştir.

_{(Müslüm Gürses - Z Dergisi)}

Müzik Kariyeri

İlk Yıllar ve Yükseliş Dönemi (1968–1980)

Müslüm Gürses, 1968 yılında ilk 45'liği olan "Emmioğlu/Ovada Taşa Basma" adlı plağını çıkarmış ve müzik piyasasına giriş yapmıştır. Aynı dönemde çıkardığı "Sevda Yüklü Kervanlar/Vurma Güzel Vurma" adlı 45’liği büyük bir ilgi görmüş ve 300 bin satış yaparak döneminin en çok satan plaklarından biri olmuştur.

1969 yılında İstanbul'a taşınarak profesyonel müzik kariyerine burada devam etmiştir. Bu süreçte büyük bir trajedi yaşamış, 29 Mayıs 1969'da babası annesini öldürmüştür. Bazı kaynaklara göre, aynı gün kız kardeşi Zeyno Akbaş da babası tarafından öldürülmüştür. Gürses, hayatı boyunca bu konu hakkında konuşmamayı tercih etmiştir.

1970’li yıllarda arabesk müziğin yükselişiyle birlikte Gürses’in popülerliği artmış, özellikle Burhan Bayar ve Orhan Akdeniz gibi önemli bestecilerle çalışarak müziğini geliştirmiştir. Plakları ve kasetleri geniş kitlelere ulaşmış, sahne performansları büyük ilgi görmüştür.

1978 Trafik Kazası ve Sağlık Sorunları

1978 yılında, bir Anadolu turnesi sırasında Tarsus-Adana yolu üzerinde ağır bir trafik kazası geçirmiştir. Kazada sürücüsü hayatını kaybederken Gürses ağır yaralanmış, öldüğü sanılarak morga kaldırılmış ancak yapılan kontrollerde yaşadığı fark edilerek ameliyata alınmıştır.

Bu kazanın ardından beynine plaka takılmış, koku alma duyusunu tamamen kaybetmiş ve işitme yetisi büyük ölçüde zarar görmüştür. Konuşma tarzında ve şarkı söyleme biçiminde değişimler meydana gelmiş, zamanla daha yavaş ve derin bir ses tonu benimsemiştir.

1990’lı Yıllar ve Müziğindeki Dönüşüm

1990’lı yıllarda, arabesk müziğin etkisini kaybetmeye başlamasıyla birlikte Gürses yeni tarzlara yönelmiş, "Özür Diliyorum Senden", "İsyankar" ve "Ben İnsan Değil miyim?" albümleriyle yeniden büyük bir çıkış yakalamıştır.

2000’li yıllarda Bülent Ortaçgil, Nilüfer, Teoman, Tarkan, Şebnem Ferah ve Kenan Doğulu gibi sanatçıların eserlerini kendi tarzında seslendirmiştir. 2006 yılında Murathan Mungan'ın prodüktörlüğünde "Aşk Tesadüfleri Sever" albümünü yayımlamış ve bu albümde David Bowie, Bjork, Bob Dylan ve Leonard Cohen gibi sanatçıların bestelerini seslendirmiştir.

Sinema Kariyeri

1979 yılında "İsyankar" filmiyle sinema kariyerine adım atan Gürses, 1980’li ve 1990’lı yıllarda birçok filmde başrol oynamıştır. Filmlerinde genellikle, suça sürüklenen, hayatın zorluklarıyla mücadele eden karakterleri canlandırmıştır. Kariyerinin ilerleyen dönemlerinde komedi filmlerinde de yardımcı roller üstlenmiştir. Toplamda 38 filmde rol almıştır.

Özel Hayatı

1982 yılında, Malatya turnesinde sinema oyuncusu Muhterem Nur ile tanışmış, 1986 yılında evlenmiştir.

Ölümü

Müslüm Gürses, 15 Kasım 2012'de by-pass ameliyatı geçirmiş ancak akciğer ve kalp yetmezliği nedeniyle dört ay yoğun bakımda kalmıştır. 3 Mart 2013'te İstanbul Memorial Hastanesi'nde hayatını kaybetmiş ve Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedilmiştir.

2018 yılında, sanatçının hayatını anlatan "Müslüm" adlı biyografik film yayımlanmıştır. Sanatçının eserleri ölümünden sonra da popülerliğini korumuştur.

Albümleri (1975–2013)

1975–1980 Dönemi

• Müslüm Gürses 1 (1975)
• Müslüm Gürses 2 (1976)
• Müslüm Gürses 3 (1977)
• Müslüm Gürses 4 (1978)
• Öldürdüğün Yetmedi mi (1976)
• Bağrıyanık (1978)
• Gazla Şoför (1979)

1980’ler

• Umutsuz Hayat (1980)
• Esrarlı Gözler (1980)
• Mutlu Ol Yeter (1981)
• Müzik Ziyafeti (1982)
• Tanrı İstemezse (1982)
• Anlatamadım (1983)
• Dertliler Meyhanesi (1983)
• Yaranamadım (1984)
• Güldür Yüzümü (1985)
• Gitme (1985)
• Sevda Yolu (1986)
• Yıkıla Yıkıla (1986)
• Küskünüm (1986)
• İlk Aşkım Son Sevgilim (1986)
• Hayatımı Sen Mahvettin (1986)
• Farketmez (1987)
• Talihsizler (1987)
• Aldatılanlar (1988)
• Dertler İnsanı (1988)
• Vefasız Alem (1988)
• Maziden Bir Demet (1988)
• Arabeskin Devleri (1989)
• Bir Fırtına Kopacak (1989)
• Bir Kadeh Daha Ver (1989)
• Mahsun Kul (1989)
• Müslüm Gürses Konser Albümü (1989)

1990’lar

• Meyhaneci / Kırık Sazım (1990)
• Hüzünlü Günler (1990)
• Arkadaş Kurbanıyım (1990)
• Güle Güle Git (1990)
• Bir Bilebilsen / Zalim (1991)
• Sen Nerdesin Ben Nerdeyim (1991)
• Yüreğimden Vurdun Beni (1991)
• Bir de Benden Dinleyin (1991)
• Her Şey Yalan (1991)
• Yaşamalısın (1991)
• Müslümce 92 (1992)
• Ah Gülüm (1993)
• Dağlarda Kar Olsaydım (1993)
• Kralların Müzik Şöleni (1993)
• Senden Vazgeçmem (1994)
• İnsaf - Kahire Resitali (1994)
• Benim Meselem (1995)
• Bir Avuç Gözyaşı (1995)
• Topraktan Bedene (1996)
• Şiirlerim Şarkılarım (1996)
• Sultanım (1997)
• Usta - Ne Yazar (1997)
• Nerelerdesin (1997)
• Müslüm Gürses Klasikleri (1998)

2000’ler

• Arkadaşım (1999)
• Garipler (1999)
• Vay Canım (1999)
• Biz Babadan Böyle Gördük (2000)
• Zavallım (2000)
• Müslümce Türküler (2001)
• Yanlış Yaptım (2001)
• Dünya Yalan (2001)
• Paramparça (2002)
• Açık Hava Konser Albümleri 1-2-3 (2002)
• Müslüm Baba ile Yolculuk (2002)
• Yanarım (2003)
• İkimizin Yerine (2003)
• Uyanma Zamanı (2004)
• Ayrılık Acı Bir Şey (2005)
• Bakma (2005)
• Gönül Teknem (2006)
• Aşk Tesadüfleri Sever (2006)
• Sandık (2009)
• Yalan Dünya (2010)

Vefatından Sonra Yayımlanan Albümler

• Veda - Ervah-ı Ezelde (2013)
• Baba Şarkılar 1 (2013)
• Baba Şarkılar 2 (2014)

Filmografisi

• İsyankar (1979)
• Bağrı Yanık (1980)
• İtirazım Var (1980)
• Hasret (1980)
• Kul Sevdası (1980)
• Zeytin Gözlüm (1980)
• Mutlu Ol Yeter (1981)
• Anlatamadım (1983)
• Ağlattı Kader (1984)
• Bir Yıldız Doğuyor (1984)
• Garibanlar (1984)
• Güldür Yüzümü (1985)
• Yıkıla Yıkıla (1986)
• Beleşçiler (1986)
• Oğlum (1987)
• Dertler İnsanı (1990)
• Sevmemeli (2000)
• Balans ve Manevra (2005)
• Şov Bizinıs (2011)