Köken

Mütehassis kelimesi, Arapça ḥss kökünden türeyen mutaḥassis (متحسّس) sözcüğünden Türkçeye geçmiştir. Arapçada bu kelime, ḥassa (حَسَّ) “duymak, hissetmek” fiilinden mutafaˁˁil vezninde türetilmiş bir etken fiil sıfatıdır. Dolayısıyla, mütehassis, sözlük anlamıyla “duyan, hisseden, fark eden” kişiyi ifade eder. Zamanla bu anlam, özellikle “bir şeyden derinden etkilenen” ya da “bir duruma karşı duyarlılığı olan” kişi şeklinde duygusal bir nitelik kazanmıştır.

Kullanım Alanları

• Edebiyat ve Sanat Eleştirisi: Duygusal derinliği ve incelikli algıları olan kişiler tanımlanırken kullanılır.
• Günlük Dil: Bir olaydan etkilenmiş, duygulanmış veya bir durumu içine sindiremeyen kişi için “çok mütehassis olmuş” gibi kalıplarda geçer.
• Sosyoloji ve Psikoloji: Empati yeteneği yüksek ya da çevresel/durumsal hassasiyet taşıyan bireyler için kullanılır.
• Resmi ve Arşiv Metinleri: Osmanlıca metinlerde özellikle bir olayın insanda bıraktığı etkiyi ifade etmek için sıklıkla tercih edilir.