Köken

Mütevellit kelimesi, Arapça w-l-d kökünden türeyen mutawallid (متولّد) sözcüğünden alınmıştır. Bu terim, Arapçada walada (وَلَدَ) yani “doğurdu” fiilinden türetilmiş olup, V. bâb olan mutafaˁˁil vezninde çekimlenmiş bir sıfattır ve “doğan, doğmuş, meydana gelen” anlamına gelir. Etimolojik olarak, kelimenin kökünde hem fiziksel doğum hem de soyut olarak bir şeyin ortaya çıkması, türemesi anlamı bulunur.

Kullanım Alanları

• Hukuk ve resmi belgeler: Doğum tarihini belirtmede veya doğumdan ileri gelen sebeplerle ilgili ifadelerde yer alır.
• Tıp ve biyoloji: Bir şeyin organizmadan veya biyolojik süreçten kaynaklandığını ifade etmek için kullanılır.
• Felsefe ve mantık: Neden-sonuç ilişkisi bağlamında, “bir durumdan doğan” anlamında kullanılır.
• Edebi ve klasik metinler: Özellikle Osmanlıca metinlerde, doğrudan “meydana gelen” ya da “bir şeyin sonucu olarak ortaya çıkan” anlamında sıkça geçer.
• Günümüz resmi Türkçesi: Artık daha çok kalıplaşmış ifadelerde veya eski dile ait metinlerde görülür, gündelik kullanımda nadirdir.