Nginx, yüksek performanslı, açık kaynak kodlu bir web sunucusu ve ters proxy (reverse proxy) sunucusudur. İlk olarak Igor Sysoev tarafından geliştirilen Nginx, özellikle düşük kaynak tüketimiyle yüksek trafik taleplerini karşılamak amacıyla tasarlanmıştır. Günümüzde yalnızca statik içerik sunmakla kalmaz; aynı zamanda HTTP yük dengeleme, ters proxy, IMAP/POP3 proxy gibi özellikleriyle de yaygın olarak kullanılmaktadır. Hız, esneklik ve ölçeklenebilirliği nedeniyle dünya çapında milyonlarca web sitesinde tercih edilmektedir.
Nginx, 2002 yılında Igor Sysoev tarafından geliştirilmeye başlandı ve ilk kez 2004 yılında halka açık hale getirildi. Projenin amacı, "C10k problemi" olarak bilinen, aynı anda on binlerce bağlantıyı yönetme sorununa çözüm bulmaktı. Geleneksel sunucuların bağlantı başına bir iş parçacığı kullanması kaynak tüketimini artırırken, Nginx olay tabanlı mimarisi ile bu sorunu büyük ölçüde aşmıştır. 2011 yılında Nginx, ticari bir şirket olarak da faaliyete geçti ve gelişimini kurumsal çözümlerle sürdürdü.
Öne Çıkan Özellikler ve Kullanım Alanları
Ters Proxy (Reverse Proxy)
Nginx, gelen istekleri arka uç sunuculara yönlendirerek yükü dengeler ve sunucular arasında dağıtır. Bu özellik sayesinde sistemin performansı ve güvenilirliği artar.
Yük Dengeleme
HTTP, TCP ve UDP protokolleri üzerinden çalışan uygulamalar için yük dengeleme yapılabilir. Bu da büyük ölçekli sistemlerde trafiğin verimli şekilde yönetilmesini sağlar.
Statik İçerik Sunumu
Nginx, HTML, CSS, JS gibi statik dosyaları hızlı bir şekilde sunarak web uygulamalarının daha hızlı çalışmasına katkıda bulunur.
Kaynak Tüketimi ve Performans
Olay tabanlı mimarisi sayesinde çok düşük bellek kullanımı ile binlerce isteği aynı anda işleyebilir. Bu yönüyle geleneksel sunuculara kıyasla çok daha verimlidir.
Güvenlik ve SSL Desteği
SSL/TLS desteği sayesinde güvenli bağlantılar kurulabilir. Ayrıca, isteklerin filtrelenmesi, belirli IP’lerin engellenmesi gibi güvenlik önlemleri kolayca uygulanabilir.
Kullanım Nedenleri
Yüksek Performans ve Düşük Kaynak Kullanımı
Aynı anda çok sayıda bağlantıyı sorunsuz şekilde yönetmesi, özellikle trafiği yoğun web siteleri için idealdir.
Esneklik ve Modüler Yapı
Hem statik hem de dinamik içerik sunabilir. PHP gibi uygulamalar için arka uç sunucularla entegrasyonu kolaydır.
Topluluk ve Belgeler
Geniş kullanıcı topluluğu ve kapsamlı dokümantasyon sayesinde kurulum ve yapılandırma süreçleri oldukça desteklidir.
Konteyner ve Mikroservis Uygulamalarıyla Uyumluluk
Docker, Kubernetes gibi platformlarla rahatlıkla entegre olabilir. Bu sayede modern yazılım mimarilerinde sıkça tercih edilir.