Köken
Eski Türkçe ōt kelimesidir. Günümüzde çeşitli Türk lehçelerinde kullanılmaktadır.
Kullanım Alanları
- Ateş: En yaygın ve eski anlamıdır. Özellikle divan ve halk edebiyatında sıkça kullanılmıştır.
- Cehennem ateşi: Daha çok dinî ve tasavvufî metinlerde yer alır. "Cehennem odu" şeklinde de geçer.
- Buradaki "od", mecaz yoluyla azabı, sonsuz ateşi ifade eder.
- Ocağın, evin ateşi (ocağın sıcaklığı): Bir haneyi, yuvayı temsil eden bir anlam kazanır. Ateş, burada "yuva kurmak", "evin sıcaklığı" anlamına gelir. Kazakçada aile "odbası" yani "od başı" demektir. Eskiden aileler sıklıkla ateşin etrafında bir araya geldiklerinden dolayı böyle bir isimlendirme olmuştur.
- Tutku, aşk (mecaz anlam): Aşk ateşi anlamında da kullanılır. Eski şiirlerde özellikle mecazi bir dille karşımıza çıkar. “Aşkın oduyla yandım ey yar!”



