Okapi (okapia johnstoni), Afrika'nın orta kesimlerinde, özellikle Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde yaşayan nadir ve özgün bir memeli türüdür. Görünüşüyle zürafaya akraba olmasına rağmen, beden yapısı geyik ve zebra karışımını andırır. Ormanlık alanlarda yaşamını sürdüren okapiler, biyolojik çeşitlilik açısından büyük öneme sahiptir.

^{Okapi. (Pexels)}

Fiziksel Özellikler

Okapiler, yaklaşık 1.5–2 metre uzunluğunda ve 250–350 kilogram ağırlığında olurlar. Boyunları uzun olsa da zürafalar kadar belirgin değildir. En dikkat çekici özellikleri, arka bacaklarında bulunan beyaz çizgili siyah desenlerdir. Bu desenler, genç okapilere ormanda annelerini takip ederken yol gösterir. Kısa, kadifemsi tüyleri koyu kahverengidir ve su geçirmez özellik gösterir.

Yaşam Alanı ve Dağılım

Okapiler, yalnızca Orta Afrika'nın tropikal yağmur ormanlarında, özellikle Kongo Nehri çevresindeki Ituri Ormanı'nda bulunur. Yalnız yaşamayı tercih ederler ve yoğun bitki örtüsü olan bölgelerde saklanarak yaşamlarını sürdürürler. Bu kapalı habitat, onların uzun süre batı dünyası tarafından keşfedilememesine neden olmuştur.

Davranış ve Sosyal Yapı

Okapiler genellikle yalnız yaşarlar. Sadece çiftleşme dönemlerinde bir araya gelirler. Teritoryal (bölgeci) davranış gösterirler; bireyler idrar ve salgılarla bölgelerini işaretler. Günün büyük bölümünü yiyecek arayarak ve yaprakları, sürgünleri, meyveleri tüketerek geçirirler. Olağanüstü işitme yetenekleri sayesinde tehlikeyi erkenden sezip kaçabilirler.

Beslenme Alışkanlıkları

Okapiler, otçul beslenir. Ana diyetleri; yapraklar, sürgünler, meyveler ve mantarlardan oluşur. Özellikle kalsiyum ve tuz ihtiyacını karşılamak için doğal tuz yataklarını ziyaret ederler. Uzun ve esnek dilleri sayesinde yüksek dallardan yaprak toplayabilirler.

^{Beslenen Okapi. (Pexels)}

Üreme ve Yavrular

Dişi okapiler, yaklaşık 14–16 ay süren uzun bir gebelik döneminin ardından tek bir yavru doğururlar. Yavrular doğduklarında oldukça gelişmiş olurlar ve kısa sürede ayağa kalkabilirler. Anne, yavrusunu saklanabileceği güvenli bir yerde bırakır ve sık sık geri dönerek besler.

Tehditler ve Koruma Çabaları

Okapiler, habitat kaybı, yasa dışı avcılık ve silahlı çatışmalar nedeniyle tehlike altında olan bir türdür. IUCN tarafından "Tehdit Altında" (Endangered) türler arasında listelenmektedir. Ituri Ormanı'nda kurulan Okapi Doğa Koruma Merkezi gibi çalışmalar, bu türün korunması için kritik öneme sahiptir.

İnsanlarla İlişkileri

Okapiler, yerel toplulukların kültürlerinde önemli bir yere sahiptir. Bazı yerel kabileler, okapiyi kutsal bir hayvan olarak kabul eder. Bilim dünyasında ise 20. yüzyıl başlarına kadar varlığı bir efsane gibi anlatılmış, 1901 yılında bilimsel olarak tanımlanmıştır.