Ökse

Genel Kültür+1 Daha

Ökse otu bitkisinin saplarından veya çobanpüskülü kabuklarından çıkarılan, macun kıvamında yapışkan madde."Avcı, çalıların arasına gizlenmeden önce hazırladığı öksenin yapışkanlığını parmağıyla kontrol etti."

İsim

Küçük kuşları yakalamak amacıyla, bu yapışkan maddenin sürüldüğü ince çubuk veya değnek."Çocuklar, ormanda buldukları ince bir dala ökse sürerek bıldırcın yakalamayı umuyordu."

İsim

Bir kimseyi veya bir şeyi cazibesiyle kendine çeken, bağlayan ve tuzağına düşüren etken."Şöhretin parıltılı öksesi, pek çok genci idealinden uzaklaştırıp kendine esir etmişti."

İsim

Erkekleri cezbederek kendine bağlayan, alımlı ve çekici kadın."Edebî eserlerde, servet avcısı o meşhur kadının, erkekler için tehlikeli bir ökse olduğu anlatılırdı."

İsim

Köken

Ökse kelimesi, Türkçeye Yunanca (Rumca) iksía (ιξία) sözcüğünden geçmiştir. Yunanca bu kelime, hem “ökse otu” (Viscum album) adı verilen asalak bitkiyi hem de bu bitkiden elde edilen yapışkan maddeyi tanımlar. Bu sözcük ise, kökenini Eski Yunancada aynı anlama gelen iksós (ιξός) kelimesinden alır. Eski Yunanca biçimin, Hint-Avrupa ana dilindeki *weiks- köküne dayandığı düşünülmektedir.

Kullanım Alanları

Geleneksel Avcılık: Ökse otu veya çobanpüskülünden elde edilen yapışkan macunu tanımlamak için kullanılır.
Tuzak ve Avlanma: Kuş tutmak amacıyla bu yapışkan maddenin sürüldüğü çubuk veya değneği (tuzağı) adlandırmak için kullanılır.
Mecazi Anlatım (Cazibe): Edebi dilde, bir kişinin veya bir şeyin (makam, para, doğal güzellik vb.) insanı kendine çeken, bağlayan ve tuzağına düşüren cazibesini ifade etmek için bir metafor olarak kullanılır.
Mecazi Anlatım (Kadın): Halk dilinde veya edebi anlatımda, erkekleri kendine çeken, alımlı ve baştan çıkarıcı kadınları nitelemek için kullanılır.

Ökse

İşaret Dili

Köken

Kullanım Alanları

Kaynakça

Yazar Bilgileri

Etiketler