On Kemerli DDY Köprüsü, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde, Batman il sınırları içerisinde yer almakta olup, Batman kent merkezine yaklaşık 7 kilometre mesafede, Batman Çayı üzerinde konumlanmaktadır. Yapı, Devlet Demiryolları’nın Diyarbakır üzerinden Batman’a ulaşımını sağlamak amacıyla inşa edilmiştir. “Zilek Köprüsü” olarak da bilinen köprü, adını sahip olduğu on kemerli mimari tasarımdan almaktadır. Köprü, öncelikli olarak tren ulaşımı için tasarlanmış olmakla birlikte, aynı zamanda yaya ve hayvan geçişine de imkân tanıyacak biçimde düzenlenmiştir.

^{On Kemerli DDY Köprüsü. (T.C. Batman Valiliği)}

İnşa Süreci ve Tarihi

Köprünün inşaatı 1939 yılında başlamış ve 1944 yılında tamamlanmıştır. Bu zaman dilimi, II. Dünya Savaşı’nın sürdüğü ve Türkiye’nin savaşın askeri cephelerinde yer almamakla birlikte, siyasi ve ekonomik etkilerini yoğun şekilde hissettiği bir döneme tekabül etmektedir. Bu süreçte, Türkiye Cumhuriyeti’nin ulaşım altyapısını geliştirme yönündeki politikaları kapsamında köprünün inşası tamamlanmış ve böylece Batman ili demiryolu ağına dâhil edilmiştir.

^{On Kemerli DDY Köprüsü. (T.C. Batman Valiliği)}

Mimari ve Yapısal Değerlendirme

On Kemerli DDY Köprüsü, erken Cumhuriyet döneminin ulaşım ve altyapı yatırımlarının örneklerinden biri olarak değerlendirilebilir. Yapı, hem mimari özellikleri hem de dönemin teknik imkânları çerçevesinde gerçekleştirilmiş olması bakımından dikkat çekmektedir. Köprünün tamamlandığı tarihsel bağlam, savaş koşullarına rağmen sürdürülen kalkınma politikalarının bir yansıması olarak yorumlanabilir. Bu yönüyle köprü, Türkiye’nin demiryolu ulaşımına verdiği önemi gösteren erken dönem altyapı projeleri arasında yer almaktadır.