Orman Haftası, Türkiye’de 21–26 Mart tarihleri arasında kutlanan, ormanların korunması ve sürdürülebilir yönetimi konularında farkındalık oluşturmayı amaçlayan ulusal bir etkinlik haftasıdır. Haftanın merkezî günü 21 Mart, Dünya Ormancılık Günü olarak kabul edilmiştir. Orman Haftası kapsamında bir gün Ağaç Bayramı olarak belirlenmiş ve uygun alanlarda ağaçlandırma çalışmaları gerçekleştirilir.

^{Orman Haftası (Orman Genel Müdürlüğü)}

Tarihçe

Orman Haftası’nın temeli, 1971 yılında Avrupa Tarım Federasyonu (CEA) tarafından atılmıştır. CEA, 21 Mart’ı Kuzey Yarımküre’de ilkbaharın, Güney Yarımküre’de sonbaharın başlangıç günü olarak kabul etmiş ve Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) aracılığıyla bu günü tüm dünya ülkelerine tavsiye etmiştir. Bu kararın ardından 21 Mart, “Dünya Ormancılık Günü” olarak anılmaya başlanmış ve 21 Mart’ı kapsayan hafta “Orman Haftası” olarak kutlanmaya başlanmıştır. Türkiye’de ise Dünya Ormancılık Günü ilk kez 1975 yılında kutlanmıştır.

Ormanların Önemi

Ormanlar, ekosistemler ve insan yaşamı açısından kritik öneme sahiptir. Fotosentez yoluyla atmosferdeki oksijen oranını artırır ve karbon döngüsüne katkıda bulunarak iklim değişikliğiyle mücadeleye yardımcı olur. Aynı zamanda birçok bitki ve hayvan türüne ev sahipliği yapar ve ekosistemlerin dengesini korur. Toprak ve bitki örtüsü aracılığıyla suyun tutulmasını ve düzenli şekilde dağılımını sağlar. Yerel halklar için geçim kaynağı oluşturur ve dünya ekonomisine odun, biyomalzeme ve enerji gibi kaynaklarla katkıda bulunur. Ayrıca kuraklık, çölleşme, toprak erozyonu, heyelan ve sel gibi doğal risklerin azaltılmasında önemli rol oynar.

^{Ormanlar (Orman Genel Müdürlüğü)}

Orman Haftası Etkinlikleri

Orman Haftası boyunca yapılan etkinlikler arasında, fidan dikim çalışmaları ve eğitim programları öne çıkar. Okullarda düzenlenen programlarda öğrencilere ormanların önemi, orman yangınları, ağaçlandırma faaliyetleri ve çevre bilinci konularında bilgiler verilir. Ayrıca ormanların ekosistem dengesi, biyolojik çeşitlilik ve iklim değişikliğiyle mücadeledeki önem ayrıntılı olarak açıklanır. Orman Genel Müdürlüğü, etkinlikler kapsamında fidan dikim sahalarını hazırlayarak vatandaşları ve özellikle gençleri bu çalışmalara katılmaya davet eder.

FAO, 21 Mart haftasını farklı temalarla kutlamakta ve güncel küresel konulara dikkat çekmektedir. Örneğin, 2025 yılı için tema “Orman ve Gıda” olarak belirlenmiş, ormanların sürdürülebilir gıda üretimine katkısı ve doğadan soframıza gelen doğal besin kaynaklarının önemi vurgulanmıştır.

^{Orman (Anadolu Ajansı)}

Küresel Durum ve FAO Verileri

FAO’nun Küresel Orman Kaynakları Değerlendirmesi 2025 Raporu’na göre, dünya genelinde ormanlar 4,14 milyar hektarlık bir alanı kaplamaktadır ve bu alan gezegenin kara yüzeyinin %32’sine karşılık gelmektedir. Kişi başına düşen orman alanı ortalama 0,5 hektardır ve dünya ormanlarının yaklaşık yarısı tropikal bölgelerde yer almaktadır. Küresel ölçekte ormansızlaşma hızı, 1990’larda yıllık ortalama 17,6 milyon hektar iken, 2015–2025 döneminde 10,9 milyon hektara düşmüştür. Net orman kaybı ise 1990’larda yıllık 10,7 milyon hektar iken, 2015–2025 döneminde 4,12 milyon hektara gerilemiştir. Son 10 yılda bu yavaşlamada, ormanların yarısından fazlasının uzun vadeli yönetim planları kapsamında olması ve beşte birinin yasal olarak koruma alanlarında bulunması etkili olmuştur. Öte yandan, orman genişleme oranı azalmaktadır. 2000–2015 döneminde yıllık ortalama 9,88 milyon hektar olan orman genişleme hızı, 2015–2025 döneminde 6,78 milyon hektara düşmüştür. Ormansızlaşma, orman veya dikili alanların tarım arazilerine dönüştürülmesi, hayvan otlatılması, kentleşme veya yangınlar sonucunda meydana gelen tahribat sonucu oluşan alanları ifade etmektedir.^【1】