Köken

Otomatik sözcüğü, Fransızca automatique ya da İngilizce automatic “kendiliğinden işleyen, kendi kendine çalışan” anlamındaki sıfattan Türkçeye geçmiştir. Bu sözcük, yine Fransızca automate (otomat, kendi kendine işleyen mekanizma) kelimesinden +ik sıfat ekiyle türetilmiştir. Automate ise Eski Yunanca autómatos (αὐτόματος) “kendi kendine hareket eden, irade dışı işleyen” anlamına gelir. Bu kök, autós (kendi) ve máomai (hareket etmek) fiillerinin birleşiminden oluşmuştur.

Kullanım Alanları

Kendi kendine gerçekleşen, alışılmış (davranış ve tepkiler): İnsanların düşünmeden verdiği yanıtlar veya alışkanlıkla yaptığı hareketleri anlatmak için kullanılır.

İrade dışı, refleksif eylemleri tanımlamak için: Zihinsel süreç olmadan gerçekleşen, neredeyse refleks olan davranışları belirtir.

Mecazen kaçınılmaz ya da doğrudan gerçekleşen sonuçlar için: Bir olayın ardından hiç araya başka etken girmeden gerçekleşen sonuçlar anlatılırken kullanılır.

Süreçsiz, sorgusuz biçimde işleyen sistemler veya ilişkiler için: Özellikle kurumsal yapılar, terfi mekanizmaları, bürokratik işler gibi alanlarda “doğrudan, kendiliğinden” anlamında kullanılır.