Oymapınar Barajı, Türkiye'nin güneyinde, Antalya şehrinin yaklaşık 80 km doğusunda, Manavgat Nehri üzerinde yer alan bir hidroelektrik santral barajıdır. Temeli 1977 yılında atılan ve inşaatı 1984 yılında tamamlanan baraj, elektrik enerjisi üretimi amacıyla tasarlanmıştır. Bu baraj, Türkiye'deki ilk kemer barajlar arasında yer almaktadır.
Baraj, temelden 185 metre, akarsu yatağından ise 155 metre yüksekliğe sahip, çift eğrilikli bir beton kemer barajdır. Kret uzunluğu 360 metredir. Baraj gövdesinin hacmi 575.000 metreküptür (m3). Normal su kotunda göl hacmi 300 hektometreküp (hm3), göl alanı ise 4,70 kilometrekaredir (km2). Manavgat Nehri'nin baraj yerine gelen ortalama akışı 140 metreküp/saniye (m3/s) olarak ölçülmektedir. Oymapınar Barajı ve Hidroelektrik Santrali (HES), 540 MW kurulu güce sahip olup, yıllık ortalama 1620 GWh elektrik enerjisi üretmektedir.
İnşaat ve Jeolojik Özellikler
Barajın inşa edildiği Manavgat-Oymapınar baraj yeri, karstik kireçtaşları üzerinde bulunması nedeniyle tektonik ve karstik problemlerin çözümünü gerektiren geniş ve detaylı araştırmalara konu olmuştur. Bu araştırmalar 1963 yılından itibaren yürütülmüştür. Barajın planlanmasının temel amacı, Manavgat Irmağı'nın hidroelektrik potansiyelini düzenlemek ve Akseki Alüminyum Endüstrisi'nin enerji ihtiyacını karşılamaktır.
Manavgat Nehri, çok sayıda karstik pınardan beslenmektedir. Oymapınar köyü ölçüm istasyonundaki yüzeysel drenaj alanı 715 kilometrekare (km2) olup, bu miktar kapalı havzalarla (polyeler) birlikte 929 kilometrekareye (km2) ulaşmaktadır. Bölgedeki yoğun ve derin karstlaşma, özellikle senklinal ekseninin nehri kestiği boğazın orta kısmında yoğunlaşmıştır. Bu durum, barajın yeraltı depolama kapasitesi üzerinde de etkili olmuştur.
Oymapınar Barajı (ANTALYABBTV)
Dolusavaklar
Oymapınar Barajı, taşkın sularını güvenli bir şekilde tahliye etmek üzere tasarlanmış iki adet dolusavağa sahiptir. Bu dolusavaklar, barajın sağ sahiline yakın konumlandırılmıştır. Her biri ayrı ayrı işleyen bu dolusavakların toplam kapasitesi 3.000 metreküp/saniye (m3/s) olarak belirlenmiştir. Dolusavakların her biri radyal kapaklarla kontrol edilmektedir. Bu tasarım, olası aşırı akış durumlarında barajın ve mansap bölgesinin güvenliğini sağlamak için kritik bir öneme sahiptir.
Hidrolojik Durum
Manavgat Nehri'nin akım rejimindeki dalgalanmalar önemli karst pınar katkıları nedeniyle dikkat çekicidir. Örneğin, 1940-1982 dönemindeki gözlemlere dayanan tekerrür analizleri, taşkın debileri konusunda değişkenlik göstermektedir. Nehir su seviyesinin en düşük olduğu dönemler Eylül ve Kasım ayları iken en yüksek olduğu dönemler Aralık ve Mart aylarıdır. Paleozoik kaynaklardan gelen sular, Kretase ve Miyosen dönemlerinden gelen sulara göre kimyasal içerik ve sıcaklık açısından belirgin farklılıklar göstermektedir.
