Papart Vadisi, Artvin ili Şavşat ilçesi sınırları içinde yer alan, Karçal Dağları önemli doğa alanı sınırları içinde kalan bir doğal peyzaj alanıdır. Vadiden geçen Papart Deresi (Göknar Akarsuyu), bu vadinin şekillenmesinde etkili olmuş, zengin biyoçeşitliliği ve doğal dokusuyla dikkat çeken bir ekosistem oluşturmuştur. Vadi, Karçal Dağları önemli doğa alanının doğusunda, Yalnızçam Dağları önemli doğa alanının kuzeyinde yer almaktadır.

^{Papart Vadisi (Kültür Portalı)}

Ekolojik Özellikler

Papart Vadisi, Karçal Dağları’nın yüksek topoğrafik çeşitliliği içerisinde, 400–2.300 metre arasındaki yükselti aralığında farklı bitki örtülerine ev sahipliği yapmaktadır. Bu yükselti kuşağında 400–1.300 metre arasında karışık yapraklı ormanlar, 1.500–2.300 metre arasında ise iğne yapraklı ormanlar baskındır. Vadide doğal yaşlı ormanlar, yüksek dağ çayırları, sarp kayalık ve zirve bitki toplulukları ile boylu çalı formasyonları gibi çeşitli habitatlar bulunmaktadır.

^{Papart Vadisi (Anadolu Ajansı)}

Flora

Vadi ve çevresi Türkiye’ye özgü yaklaşık 70 endemik bitki türünü barındırmaktadır. Alanda 26 bitki taksonu, Önemli Doğa Alanı kriterlerini karşılamaktadır. Alanın bu ölçüde endemik tür barındırmasına rağmen Gürcistan sınırında yer alması, botanik açıdan dikkat çekici bir durumdur.

Fauna

Papart Vadisi, dağ horozu (Tetrao mlokosiewiczi) ve urkeklik (Tetraogallus caspius) gibi önemli doğa alanı kriterlerini karşılayan kuş türlerinin üreme alanı konumundadır. Ayrıca vadi, yırtıcı kuşların göç rotası üzerinde yer aldığından sonbahar aylarında yoğun göç hareketlerine sahne olur. Bölgede vaşak (Lynx lynx), bozayı (Ursus arctos), uzun tırnaklı kör fare (Prometheomys schaposchnikowi), Kafkas semenderi (Mertensiella caucasica) ve Kafkas engereği (Vipera kaznakovi) gibi önemli memeli ve sürüngen türleri yaşamaktadır. Ayrıca Apollo kelebeğinin Türkiye’ye özgü alt türü Parnassius apollo trabizonus ve Pyrgus cirsii (beşparmakotu zıpzıpı) de vadide görülmektedir.

Koruma Statüsü

Papart Vadisi, 2010 yılında doğal peyzaj değerleri ve biyolojik çeşitliliği nedeniyle büyük bölümü I. derece, bazı yerleşim alanları ise III. derece olmak üzere doğal sit alanı ilan edilmiştir. Yörenin geleneksel ahşap mimarisi, topoğrafik zenginlik ile bütünleşmiş kültürel dokusu ve korunmuş doğal ormanları bu koruma kararına temel teşkil etmiştir.

İnsan Etkisi ve Yerleşim

Vadideki insan yerleşimleri, doğal dokuyu bozmadan çevresiyle uyumlu bir şekilde gelişmiştir. Bu yerleşimlerde yöresel ahşap mimarinin örnekleri görülür. Vadi ayrıca doğal bal üretimi açısından uygun mikroklimatik koşullara sahip olup Türkiye’nin önemli doğal bal üretim merkezlerinden biri olarak kabul edilmektedir.