Tanım
"Payitaht," Osmanlı İmparatorluğu döneminde kullanılan bir terimdir ve "başkent" veya "tahtın bulunduğu yer" anlamına gelir. Hükümetin merkezi, başkent ve başşehir anlamlarında kullanılmaktadır
Köken
Farsça pāy-i taxt پاء تاخت ""tahtın ayağı", başkent" deyiminden alıntıdır.
Payitaht kelimesi, esas itibariyle terkibidir; yani birleşik bir kelime olmak haysiyetiyle iki kelimeden meydana gelmektedir. Kelimeyi meydana getiren pa (pay) ve taht kelimelerinin ikisi de Farsça‘ dır. Pâ(y) – پا;Farsça bir kelimedir ve ayak anlamına gelmektedir. Taht – تخت; hükümdarların oturduğu büyük koltuk, hükümdarlık makamı anlamına gelir.
Osmanlı Payitahtları
Osmanlı İmparatorluğu'nun payitahtı tarih boyunca farklı şehirlerde olmuştur. Başlıca Osmanlı payitahtları şunlardır:
- Bursa (1326-1365): Osmanlı Devleti'nin ilk başkenti olmuştur. Osman Gazi'nin oğlu Orhan Gazi döneminde fethedilmiştir.
- Edirne (1365-1453): Bursa'dan sonra başkent olmuş ve Osmanlı'nın Avrupa'ya doğru genişlemesinde önemli bir rol oynamıştır.
- İstanbul (1453-1922): Fatih Sultan Mehmet'in fethetmesiyle Osmanlı'nın son ve en uzun süreli başkenti olmuştur. İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu'nun siyasi, ekonomik ve kültürel merkezi haline gelmiştir.
Payitaht-ı İstanbul
