Prens Philip, Edinburgh Dükü, 20. yüzyıl ve 21. yüzyıl başlarında Birleşik Krallık monarşisinin en uzun süre görev yapan hükümdar eşidir. 1947 yılında Prenses Elizabeth ile evlenerek İngiliz Kraliyet Ailesi’ne katılmış; eşi II. Elizabeth’in 1952 yılında tahta çıkmasıyla birlikte Birleşik Krallık ve Commonwealth ülkelerinde kraliçeye eşlik eden resmi bir figür haline gelmiştir.

Philip, yalnızca sembolik bir unvan taşıyan bir eş olarak değil, aynı zamanda gençlik gelişimi, çevre politikaları, bilim ve teknoloji alanlarında aktif roller üstlenen bir kamu görevlisi olarak da dikkat çekmiştir. Sürgünle başlayan çocukluk dönemi, askerî hizmet ve kamu sorumluluğuyla devam eden yaşamı, 99 yılın sonunda kamu hizmetine adanmış bir biyografiye dönüşmüştür.

Erken Yaşamı ve Ailesi

Philip, 10 Haziran 1921 tarihinde Yunanistan'ın Korfu Adası'nda dünyaya gelmiştir. Babası Yunanistan ve Danimarka Prensi Andrew; annesi ise Battenberg Prensesi Alice’tir. Yunanistan Kraliyet Ailesi’ne mensup olan Philip, aynı zamanda Danimarka ve Almanya kökenli aristokrat bir aileden gelmektedir. Aile, 1922 yılında Yunanistan’daki siyasi krizler sonucunda ülkeyi terk etmiş ve Fransa’ya yerleşmiştir.

Çocukluk döneminde ailesi dağılan Philip, annesinin psikolojik rahatsızlığı nedeniyle çeşitli akrabalarının yanında büyümüştür. Bu dönemde sıklıkla ülke değiştirmek zorunda kalmış ve eğitimini farklı Avrupa ülkelerinde sürdürmüştür.

^{Prens Philip ve Kraliçe Elizabeth -}^{Royal Family}

Eğitim Hayatı

Philip’in ilk öğrenimi Fransa’da başlamış, ardından İngiltere’deki Cheam School’a devam etmiştir. Kısa bir süre Almanya’daki Schloss Salem Okulu’nda eğitim aldıktan sonra, Nazi rejiminin yükselişi nedeniyle İskoçya’daki Gordonstoun School’a geçmiştir. Gordonstoun, disiplinli ve karakter geliştirici eğitim anlayışıyla bilinen bir kurumdur. Burada edinilen eğitimin, Philip’in ilerleyen yıllardaki liderlik ve disiplin anlayışını şekillendirdiği değerlendirilmektedir.

Askerî Kariyer

1939 yılında, 18 yaşında Kraliyet Donanması’na katılmıştır. II. Dünya Savaşı sırasında Akdeniz ve Pasifik filolarında aktif görev almış; HMS Ramillies, HMS Valiant ve HMS Whelp gibi savaş gemilerinde subay olarak bulunmuştur. 1942 yılında teğmenliğe yükselen Philip, savaş süresince çeşitli operasyonlarda görev yapmıştır. Bu deneyimler, onun askeri disiplini ve liderlik vasıflarını pekiştirmiştir.

Kraliçe II. Elizabeth ile Evliliği

Philip, Prenses Elizabeth ile ilk olarak 1939 yılında Windsor’da tanışmıştır. 1946 yılında evlenme teklifinde bulunmuş; ertesi yıl nişan açıklanmıştır. Evlilik öncesinde Yunan ve Danimarka unvanlarından feragat etmiş; Britanya vatandaşı olmuş ve annesinin soyadı olan "Mountbatten" soyadını almıştır. 20 Kasım 1947 tarihinde Westminster Abbey’de gerçekleşen törenle evlenmişlerdir.

Evliliğin ardından, Kral VI. George tarafından “Edinburgh Dükü”, “Merioneth Kontu” ve “Greenwich Baronu” unvanları verilmiştir. Bu evlilikten dört çocuk dünyaya gelmiştir: Prens Charles (1948), Prenses Anne (1950), Prens Andrew (1960) ve Prens Edward (1964).

Kraliyet Görevleri ve Kamu Hizmeti

Philip, Kraliçe II. Elizabeth'in 1952 yılında tahta çıkmasının ardından kraliyet görevlerini üstlenmiştir. Hayatı boyunca 22.000'in üzerinde bağımsız etkinliğe katılmış, 600'den fazla kuruluşa destek vermiştir. Özellikle gençlik gelişimi, çevre, mühendislik ve doğa koruma alanlarında faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarında aktif roller üstlenmiştir.

1956 yılında kurduğu Edinburgh Dükü Ödül Programı (Duke of Edinburgh’s Award), 130'dan fazla ülkede genç bireylerin kişisel gelişimlerini destekleyen bir organizasyona dönüşmüştür. Philip, aynı zamanda Britanya Endüstriyel Sanayi Topluluğu, Kraliyet Coğrafya Derneği, Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) gibi kurumlarla iş birliği yapmıştır.

Emekliliği ve Vefatı

Prens Philip, 2017 yılında, 96 yaşında resmi görevlerinden emekli olduğunu açıklamıştır. Bu tarihten itibaren kamu etkinliklerine sınırlı olarak katılmıştır. 2021 yılı başlarında kalp rahatsızlığı nedeniyle hastaneye kaldırılmış; 3 Mart 2021 tarihinde kalp ameliyatı geçirmiştir.

9 Nisan 2021 tarihinde Windsor Kalesi’nde, 99 yaşında hayatını kaybetmiştir. Cenaze töreni, 17 Nisan 2021 tarihinde St. George Şapeli'nde, COVID-19 pandemi kısıtlamaları nedeniyle sınırlı katılımla gerçekleştirilmiştir.

Unvanları ve Onurları

Edinburgh Dükü (1947–2021)
Birleşik Krallık Kraliyet Donanması Subayı
Kraliyet Şövalyesi (Order of the Garter)
Kraliyet Nişanı Sahibi (Order of the British Empire, GBE)
Dünya çapında birçok üniversiteden fahri doktora
30’dan fazla ülkenin onur nişanı ve ödülü

Değerlendirme ve Mirası

Prens Philip, Birleşik Krallık tarihinde yalnızca sembolik bir figür değil, aynı zamanda kamu hizmetine bağlılığı ve toplumsal katkılarıyla tanınan bir isim olmuştur. Disiplinli yaşam tarzı, toplumsal fayda odaklı yaklaşımı ve gençlik projelerine verdiği önemle modern monarşide farklı bir rol üstlenmiştir. Zaman zaman tartışmalı açıklamaları ve doğrudan üslubu kamuoyunda eleştirilse de, uzun yıllar süren kamu hizmeti ve sadakati, İngiliz kamuoyunun ve tarih yazımının takdirini kazanmıştır.