Raspberry Pi 3, Raspberry Pi Foundation tarafından Şubat 2016'da piyasaya sürülen, serinin üçüncü nesil tek kartlı bilgisayarıdır. Bu neslin en belirleyici ve devrimci özelliği, dahili Wi-Fi ve Bluetooth bağlantısını standart olarak sunmasıdır. Bu gelişme, Raspberry Pi'yi harici adaptörlere (dongle) olan bağımlılıktan kurtararak onu kutudan çıktığı anda ağa bağlanabilen, tam teşekküllü ve kompakt bir platform haline getirmiştir. Ayrıca, 64-bit destekli yeni işlemcisiyle önemli bir performans artışı sağlayarak Nesnelerin İnterneti (IoT) ve daha birçok proje için standart haline gelmiştir.

Tarihçe ve Bağlantı Devrimi

Raspberry Pi 2, işlem gücü sorununu büyük ölçüde çözmüş olsa da, kullanıcıların internete veya kablosuz cihazlara bağlanmak için USB portlarını Wi-Fi ve Bluetooth adaptörleriyle meşgul etmesi gerekiyordu. Bu durum hem ek maliyet ve güç tüketimi yaratıyor hem de kompakt projelerde yerleşim zorluklarına neden oluyordu. Geliştirici topluluğunun ve Nesnelerin İnterneti (IoT) pazarının yükselişi, entegre kablosuz bağlantıyı bir sonraki mantıksal adım haline getirdi.

Raspberry Pi 3 Model B, bu ihtiyaca doğrudan cevap olarak tasarlandı. Kablosuz modülleri doğrudan karta entegre ederek, platformun kullanım kolaylığını ve pratikliğini kökten değiştirdi ve "kabloları kesen" Raspberry Pi olarak tarihe geçti.

Donanım Gelişmeleri

Raspberry Pi 3, selefiyle aynı form faktörünü koruyarak mevcut aksesuar ekosistemiyle tam uyumluluk sağlarken, donanım tarafında önemli yenilikler sunmuştur.

Entegre Kablosuz Bağlantı: Bu neslin en büyük atılımıydı.

• Wi-Fi: 2.4GHz 802.11n Wireless LAN desteği, harici bir adaptöre ihtiyaç duymadan kablosuz ağlara bağlanma imkanı tanıdı.
• Bluetooth: Bluetooth 4.1 ve Düşük Enerjili Bluetooth (BLE) desteği, kablosuz klavye/fare, hoparlör gibi çevre birimlerinin yanı sıra sayısız IoT sensörü ve akıllı cihazla doğrudan iletişim kurma kapasitesi kazandırdı.

64-bit İşlemci ve Performans Artışı:

• Sistem Çipi (SoC): Broadcom BCM2837 sistem çipine geçildi.
• İşlemci (CPU): 1.2 GHz hızında çalışan dört çekerekli ARM Cortex-A53 işlemci kullanıldı. Bu işlemci, Raspberry Pi platformundaki ilk 64-bit işlemci olma özelliğini taşıyordu. Bu, hem Pi 2'ye göre %50-60 civarında bir performans artışı sağladı hem de platformu gelecekteki 64-bit yazılımlar için hazır hale getirdi.

Nesil İçi Yükseltme: Model B+ (Mart 2018): Raspberry Pi 3 ailesi, yaşam döngüsünün ortasında önemli bir donanım revizyonu geçirdi:

• Daha Hızlı İşlemci: İşlemci hızı 1.4 GHz'e yükseltildi.
• Gelişmiş Ağ Bağlantısı: Wi-Fi, hem 2.4 GHz hem de 5 GHz bantlarını destekleyen çift bant 802.11ac standardına yükseltildi. Ethernet portu ise teorik olarak 3 kat daha hızlı olan Gigabit Ethernet'e (USB 2.0 veriyolu üzerinden) yükseltildi.
• Gelişmiş Bluetooth: Bluetooth sürümü 4.2'ye güncellendi.
• PoE Desteği: Ayrı bir eklenti kartı (HAT) ile Ethernet kablosu üzerinden güç alabilme (Power over Ethernet) özelliği eklendi.

Diğer Modeller: Bu nesilde ayrıca, Model B+'ın gelişmiş işlemci ve kablosuz özelliklerini daha küçük bir form faktöründe sunan Raspberry Pi 3 Model A+ da piyasaya sürülmüştür.

Yazılım ve Kullanım Alanları

Resmi işletim sistemi olan Raspberry Pi OS, uzun süre 32-bit olarak kalarak geriye dönük uyumluluğu korumuştur, ancak 64-bit donanım, alternatif 64-bit işletim sistemlerinin de çalıştırılmasına olanak tanımıştır. Entegre bağlantı özellikleri, Raspberry Pi 3'ün kullanım alanlarını önemli ölçüde genişletmiştir:

• Nesnelerin İnterneti (IoT) ve Akıllı Ev: Dahili Wi-Fi ve Bluetooth, Raspberry Pi 3'ü sensör verilerini toplayan, bulut servisleriyle haberleşen ve akıllı ev cihazlarını kontrol eden projeler için ideal bir beyin haline getirdi.
• Medya Merkezi ve Retro Oyun: Harici adaptörlere gerek kalmadan ağa bağlanabilmesi, onu Kodi gibi medya merkezi yazılımları veya RetroPie gibi retro oyun platformları için çok daha pratik ve estetik bir çözüm yaptı.
• Hafif Masaüstü Bilgisayar: Artan performansı ve kolay internet erişimi, onu temel internet gezintisi, ofis belgeleri ve kodlama eğitimi için daha yetenekli bir masaüstü alternatifi haline getirdi.

Etkisi ve Mirası

Raspberry Pi 3, platformun formülünü mükemmelleştiren nesil olarak kabul edilir. Bağlantı sorununu ortadan kaldırarak Raspberry Pi'yi herkes için daha erişilebilir ve kullanışlı hale getirmiştir. 64-bit mimariye geçişi ve Model B+ ile getirdiği ağ iyileştirmeleri, platformun sadece hobi amaçlı değil, aynı zamanda daha ciddi ve profesyonel projelerde de kullanılmasının önünü açmıştır. Bu nesil, Raspberry Pi'nin tek kartlı bilgisayar pazarındaki sarsılmaz liderliğini pekiştirmiş ve kendisinden sonra gelen, tamamen yeniden tasarlanmış Raspberry Pi 4 için teknolojik bir zemin hazırlamıştır.