Refahiye, Erzincan iline bağlı, doğal güzellikleri ve tarihi dokusuyla dikkat çeken bir ilçedir.Doğu Anadolu, Karadeniz ve İç Anadolu bölgelerinin kesişim noktasında yer alması, ilçeye hem coğrafi hem de kültürel çeşitlilik kazandırmıştır.İl merkezine 71 km uzaklıkta bulunan Refahiye, 1.744 km² yüzölçümüne sahiptir.
Tarih
Refahiye'nin tarihi, eski adı Gercanis olan yerleşim yerine dayanmaktadır. 1566-1871 yılları arasında Kemah Sancağı'na bağlı olan Gercanis, 1872'de dağlık ve sarp coğrafyası nedeniyle bugünkü yerine taşınmıştır. 1882'de ilçe merkezi olarak kurulan Refahiye, 1884 yılında Erzincan Mutasarrıfı Şerif Paşa tarafından "bolluk" anlamına gelen Refahiye adını almıştır.
Coğrafya ve İklim
Dağlık bir araziye sahip olan Refahiye, Kızıldağ ve Gülendağı gibi doğal güzellikleri bünyesinde barındırır. İlçenin kuzey kesimlerinde Karadeniz iklimi etkili olurken, güney kesimlerinde Doğu Anadolu'nun karasal iklimi hakimdir. Bu durum, sert kışlar ve kısa, serin yazlarla kendini gösterir.
Nüfus ve Demografi
2024 yılı verilerine göre Refahiye'nin nüfusu 11.609'dur. Bu nüfusun 6.094'ü erkek, 5.515'i kadındır. İlçeye bağlı 121 köy ve 73 mezra bulunmaktadır.
Ekonomi
Refahiye'nin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Buğday, çavdar, bakliyat, ceviz, kavun ve karpuz gibi ürünler yetiştirilir. Ayrıca, bal üretimi de önemli bir gelir kaynağıdır. Her yıl Ağustos ayında düzenlenen bal festivali, ilçenin ekonomik ve kültürel hayatına katkı sağlar.
Turizm
Refahiye, doğal güzellikleri ve tarihi yapılarıyla turizm açısından zengin bir potansiyele sahiptir. Dumanlı Yaylaları, Soğukgöze ve Karaçam mevkileri arasında yer alır ve yaz-kış turizmine olanak tanır.
İlçede bulunan tarihi yapılar arasında Kutlutepe Kalıntıları, Kadıköy Kilisesi, Merkez Camii ve Köroğlu Mağarası bulunmaktadır. Yöresel mutfak, Erzincan mutfağının özelliklerini taşır; yaprak döner, kesme çorbası, su böreği gibi lezzetler öne çıkar.
Kadıköy Kilisesi
Kadıköy kilisesi, günümüze kadar sağlam olarak gelmiştir. Kesme taştan yapılan kilisenin, giriş kapısı bezemeleriyle dikkat çeker. Kapıdaki atkı taşı üzerinde kabartma olarak işlenmiş haç motifi bulunmaktadır. Kilisenin içinde, duvar resimlerinin izleri mevcuttur. Apsisin önünde, ağaçtan yapılmış ince bir işçiliğe sahip bezemeli pano vardır.
Kadıköy Kilisesi (Kültür Envanteri)
Merkez Cami
Erzincan Refahiye ilçesinde bulunan Merkez Camisi XIX.yüzyılın ikinci yarısında yaptırılmıştır. Kitabesi günümüze gelemediğinden banisi ve kesin yapım tarihi bilinmemektedir.
Yöreye özgü kesme taştan yapılan cami tamamen batı etkisinde bir yapıdır. Bu camiyi yapan mimar ve ustaların kilise mimarisinden etkilendikleri giriş kapısından ve sivri kemerli pencerelerinden anlaşılmaktadır. Dikdörtgen planlı olup, üzeri kırma bir çatı ile örtülmüştür.
Giriş kapısı üzerinde çatının devamı üçgen bir alınlığa yer verilmiştir. Taş kaide üzerindeki yuvarlak gövdeli minaresi kesme taştan ve tek şerefelidir. Geniş bir avlu ortasında bulunan caminin haziresinde Bahattin Paşa Şehitliği de bulunmaktadır.
Dumanlı Yaylası
Refahiye İlçesinin batısında, Soğukgöze ve Karaçam mevkiileri arasında yer almaktadır.Dumanlı Yaylası, Refahiye ilçe merkezinin hemen üzerinden başlayıp güneye doğru uzanan bir alan içerisindedir. Denizden yüksekliği 2000 m olan dumanlı yaylaları genelde çam ormanları olmak üzere çayır ve bitkilerle kaplıdır. Doğal güzelliği, temiz havası, bol soğuk su kaynakları, av hayvanları ve kamp imkanları ile yaz ve kış turizmine açıktır.
Dumanlı Yaylası (T.C. Refahiye Kaymakamlığı)
